100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
samenvatting publiekrecht €10,99   In winkelwagen

Samenvatting

samenvatting publiekrecht

2 beoordelingen
 55 keer bekeken  3 keer verkocht

samenvatting van het vak publiekrecht op basis van de slider + lesnotities en extra info uit de cursus.

Voorbeeld 4 van de 92  pagina's

  • 13 december 2023
  • 92
  • 2023/2024
  • Samenvatting
Alle documenten voor dit vak (21)

2  beoordelingen

review-writer-avatar

Door: upvlu • 6 maanden geleden

review-writer-avatar

Door: pakizashaukat • 10 maanden geleden

avatar-seller
nikkidelaurier69
Publiekrecht
Leerstuk 1
Ontstaan van België

1) Ontstaan van staten

 Oorspronkelijk ontstaan
 Afgeleid ontstaan
- Dekolonisatie = kolonie verwerft juridische onafhankelijkheid
- Secessie = bevolkingsgroep scheidt zich met bepaald grondgebied af van een
bestaande staat
- Dismembratio = staat valt uiteen in verschillende staten
- Fusie = verschillende staten richten samen 1 nieuwe staat op of laten de ene
opgaan in de andere

2) Ontstaan van België

a. Val van Napoleon – congres van Wenen (1815)
 Plan voor Europese vrede
Creatie van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden als bufferstaat in het centrum
van Europa om de Franse macht onder controle te houden (als gevolg van de Franse
revolutie)
 Zuidelijke Nederlanden (= huidig Belgisch grondgebied)
Maakte eerst deel van Frankrijk, dan toegevoegd aan Noordelijke Nederlanden

b. Verenig Koninkrijk der Nederlanden (1815)
 Staatshoofd = Willem I
 Zuidelijke provincies snel ontevreden
- Politieke vertegenwoordiging
- Inmenging in kerk (onderwijs)
- Beknotting persvrijheid
- Toen reeds: taalconflict
- Economische en socio-culturele tegenstellingen
 ‘Monsterverbond’ van zuidelijke elites = verzet tegen bewind Willem I
 Voorlopig bewind = regering

 Periode ontstaan van België:
- Belgische onafhankelijkheid – 4 oktober 1830
- Belgische grondwet – 7 februari 1831
- Eedaflegging Leopold – 21 juli 1831

,3) Grondwet

 Definitie
- Basis van de Belgische rechtsorde
- Basisovereenkomst tussen overheid en burger
- Meest fundamentele rechtsregel – ‘hoogste wet’ van het land
Enkel internationale regelgeving kan boven de grondwet staan
 Inhoudelijk
- Organisatie & werking staatsorganen = hoofdlijnen staatsstructuur
- Te respecteren grondrechten = grenzen aan de uitoefening van de staatsmacht
 Functies
- Juridisch = rechtsregels, die verder worden uitgewerkt in allerlei wetten en
uitvoeringsbesluiten
- Symbolisch
 Grondwet 1831
- Op verschillende vlakken breuk met verleden
- Vooruitstrevenden catalogus van grondrechten
 Herhaaldelijk gewijzigd
- Eind 19e eeuw – begin 20e eeuw = kiesrecht
- Vanaf 1970 = geen staatshervormingen
- Na WOII = opname van nieuwe grondrechten
 17 februari 1994 – gecoördineerde Grondwet
 Bijzondere, complexe procedure tot herziening van de Grondwet
- Art. 195 Gw.
- Inspraak/betrokkenheid burgers
 Geen Vlaamse Grondwet, wel zekere ‘constitutieve autonomie’
- Bevoegdheid aangelegenheden te regelen die constitutioneel (= grondwettelijk)
zijn

,Constitutieve elementen van de Belgische staat

 Afgebakend grondgebied
 Permanente bevolking
 Effectieve overheid
 Onafhankelijkheid

1) Staat
= rechtssubject, met specifieke kenmerken

a. Grondgebied
 (Onder)grond
 Waterwegen – (territoriale) zee
 Luchtruim
 Voor België
- Vastgelegd in verdrag van Maastricht

b. Bevolking
 Staat oefent op duurzame wijze gezag uit over een groep van personen
 Klassiek onderscheid: eigen ‘onderdanen’ vs. ‘vreemdelingen’

c. Effectieve overheid
= overheid die in staat is wetten te maken, te besturen en recht te spreken
 Voor België
- Federale overheden, deelstatelijke overheden, lokale overheden, rechtscolleges,
etc
- Soevereiniteit
= de bevoegdheid om nationaal intern de eigen rechtsorganisatie te bepalen
o Extern: gelijkheid, non-interventie
o Intern: eigen rechtsordening bepalen
= art. 33 Gw. – art. 34 Gw.

d. Onafhankelijkheid
= overheid is in staat op eigen gezag relaties te onderhouden met andere staten
 Voor België
- Bv. lidmaatschap VN, diplomatie, sluiten talloze verdragen
- Art. 167 Gw. = koning heeft de leiding van de buitenlandse betrekking, maar de
gemeenschappen en gewesten zijn bevoegd om verdragen te sluiten over de
materies die ander hun bevoegdheden vallen
- ! Deelstaten zijn niet onafhankelijk of afzonderlijk rechtssubject van
internationaal recht

, e. Internationale erkenning
 Erkenning door voldoende andere staten
- Erkenning = bevestiging van het bestaan van andere (nieuwe) staat
 Politieke voorwaarde
 Voor België
- Conferentie van Londen
- Verdrag van Londen (1839)

Staatsvormen

1) Graad van individuele vrijheid

Politiestaat Rechtsstaat

o Overheid kan eenzijdig optreden o Regels komen democratisch tot stand

o Overheid is niet gebonden door eigen o Overheid is gebonden door eigen regels
regels + voldoende actiemiddelen om misbruik
van gezag te vermijden
o Geen onafhankelijke rechterlijke macht
o Garantie grondrechten

o Onafhankelijke rerchterlijke macht

 Examenvraag!! Krantenkop met de vraag ‘waarom praten we hier over een
politiestaat…’

2) Graad van politiek vrijheid

Autoritair regime (Liberale) democratie

o Concentratie van macht o Bevolking neemt deel aan het politieke
beleid
o Geen vrije, eerlijke verkiezingen
o Vrije, eerlijke verkiezingen
o Eenheidspartij
o Politiek pluralisme
o Uitschakelen politieke oppositie

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

√  	Verzekerd van kwaliteit door reviews

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nikkidelaurier69. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 62890 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€10,99  3x  verkocht
  • (2)
  Kopen