Nota’s: “The Tyranny of merit” per hoofdstuk
Link naar boek (Engelstalig): https://d-pdf.com/book/3498/read
Samenvatting Inleiding
De inleiding van "The Tyranny of Merit" bespreekt het toelatingsschandaal op universiteiten, waar
welgestelde ouders worden beschuldigd van schriftvervalsing om hun kinderen toegang te
verschaffen tot elite-universiteiten. William Singer, een adviseur voor universiteitsaanmeldingen,
wordt belicht als het brein achter het schandaal, waarbij hij het systeem van universitaire toelating
manipuleerde met verschillende corrupte methoden. Het financiële aspect van illegale toelatingen
wordt benadrukt, met aanzienlijke bedragen die ouders betaalden om plekken voor hun kinderen te
veilig te stellen op prestigieuze universiteiten.
Het schandaal veroorzaakte wijdverspreide verontwaardiging en leidde tot politieke reacties over het
hele spectrum (link-rechts). Het bracht diepere vragen over de rechtvaardigheid van universitaire
toelatingen, de rol van rijkdom en voorrecht, en de gelijkheid van kansen naar voren. Juridische
onderscheidingen tussen "achterdeur" en "zijdeur" toelatingen worden besproken, evenals kritiek op
het concept van meritocratie in universitaire toelatingen.
De tekst behandelt ook het bredere probleem van ongelijkheid in het hoger onderwijs en verkent de
veranderende opvoedingsdynamiek onder welgestelde gezinnen, gekoppeld aan economische angst.
Het benadrukt de last van meritocratie1 op individuen, waarbij wordt betoogd dat zelfs in een eerlijk
systeem de nadruk op individuele prestaties de ontwikkeling van dankbaarheid en nederigheid kan
belemmeren.
De conclusie wijst op de bredere betekenis van meritocratie in de samenleving, met discussies die
verder gaan dan universitaire toelatingen en relevant zijn voor maatschappelijke debatten over
succes, falen en attitudes ten opzichte van minder succesvollen. Er worden vragen gesteld over hoe
de betekenis van meritocratieis geëvolueerd en wat de impact ervan is op hedendaagse politiek en
democratie.
1
maatschappijmodel waarin de sociaal-economische positie (sociale status) van elk individu is
gebaseerd op zijn of haar verdiensten (merites) (prestaties en capaciteiten). De eigen inzet bepaalt
welke positie men kan innemen in de samenleving.
,Samenvatting hoofdstuk 1: Winners & losers
In hoofdstuk 1 van "The Tyranny of Merit" wordt de mythe van Amerikaanse mobiliteit en
ongelijkheid onderzocht, waarbij het geloof in de VS dat mobiliteit de oplossing is voor ongelijkheid
wordt gecontrasteerd met de realiteit van toenemende ongelijkheid. De relatie tussen ongelijkheid
en mobiliteit wordt besproken, met de nadruk op het feit dat landen met veel mobiliteit ook de
neiging hebben tot grotere gelijkheid.
Het hoofdstuk verkent hoe elitecolleges, oorspronkelijk bedoeld om meritocratie te bevorderen, zijn
veranderd in instellingen die erfelijke voordelen en concentratie van rijkdom versterken. Het daagt
het traditionele Amerikaanse geloof in het meritocratische ideaal 2uit en stelt de vraag of hard
werken en talent alleen succes kunnen garanderen in een samenleving gekenmerkt door
toenemende ongelijkheid.
Er wordt onderzoek gedaan naar de psychologische en politieke impact van de meritocratische
ethiek, met de nadruk op gevoelens van hoogmoed bij winnaars en vernedering bij verliezers, wat
bijdraagt aan de opkomst van populistische bewegingen3. Kritiek wordt geuit op de technocratische 4
versie van meritocratie voor het falen als bestuursvorm en het vernauwen van het civiele project tot
economische termen, met verwaarlozing van morele en civiele vragen.
Het hoofdstuk identificeert parallellen met historische voorspellingen over de gevolgen van
meritocratie, met name de anticipatie door Michael Young van hoogmoed en ressentiment, en legt
de verbinding met de hedendaagse populistische backlash. Het analyseert hoe de opkomst van
technocratisch meritocratie sociale erkenning heeft geherconfigureerd, het prestige van de
professionele klassen heeft verhoogd en de bijdragen van de meeste werknemers heeft verminderd,
wat bijdraagt aan sociaal ongenoegen.
De tekst benadrukt de verbinding tussen het verlies van banen door technologie en uitbesteding en
het afnemende respect voor traditionele arbeidersbanen, wat bijdraagt aan populistische grieven.
Het sluit af met een oproep tot een nieuw leven ingeblazen democratische politiek met een moreel
robuust publiek discours dat de corrosieve effecten van meritocratie op sociale banden en
gemeenschappelijk leven aanpakt.
In conclusie behandelen deze thema's gezamenlijk de uitdagingen en gevolgen van het
meritocratische systeem, variërend van de impact op onderwijs en sociale mobiliteit tot bijdragen
aan sociaal en politiek ongenoegen.
Kernpunten hoofdstuk 2: Great Because Good
2
kerngedachte achter het Amerikaanse meritocratische ideaal is dat iedereen, ongeacht hun
achtergrond of sociale status bij de geboorte, gelijke kansen heeft om te slagen als ze zich inspannen
en zichzelf onderscheiden door hun vaardigheden en prestaties.
3
politieke bewegingen die zich kenmerken door een beroep op de "gewone mensen" tegen wat ze
beschouwen als een corrupte elite of een gevestigde orde.
4
benadering van beleidsvorming en bestuur waarin technische expertise en kennis van
specialisten, een centrale rol spelen bij het nemen van beslissingen.
, In hoofdstuk 2 van "The Tyranny of Merit" wordt de rol van voorzienigheidsdenken5 in de
Amerikaanse retoriek onderzocht. Het thema dat Amerika groot is omdat het goed is, geworteld in
het geloof dat het succes van de natie verbonden is met deugd en moreel karakter, wordt
bestudeerd. Politieke figuren, waaronder presidenten zoals Gerald Ford, Ronald Reagan, George H.
W. Bush, en Bill Clinton, hebben voorzienigheidsleuzen gebruikt om het publiek te inspireren en te
verbinden, vaak met de nadruk op de verbinding tussen de goedheid en grootsheid van Amerika.
De spanning tussen voorzienigheids- en meritocratische opvattingen wordt onderzocht, zowel op
nationaal niveau als op individueel niveau. Het hoofdstuk verkent hoe het geloof dat succes een
teken van deugd is, van toepassing is op zowel landen als burgers, en hoe dit geloof politieke en
economische ideologieën beïnvloedt. Het volgt de verschuiving in liberale retoriek van de morele
urgentie van het burgerrechten tijdperk naar een zelfvoldane triomfalisme6 in het post-Koude
Oorlogstijdperk, met het instorten van de Sovjet-Unie dat bijdraagt aan de bevordering van
globalisering.
De tekst analyseert hoe voorstanders van globalisering, met name in de jaren 1980 en 1990, het
vertrouwen uitspraken dat hun agenda aan de juiste kant van de geschiedenis stond. Het onderzoekt
ook het gebruik van voorzienigheidstaal 7door Barack Obama en hoe dit geloof in de loop van de tijd
evolueerde naar een meer passieve verzekering van uiteindelijk succes, wat bijdroeg aan het
Amerikaanse exceptionalisme8.
Er wordt gereflecteerd op het historische gebruik van voorzienigheidsvertrouwen om sociale
rechtvaardigheidsbewegingen te inspireren, met parallellen tussen de interpretatie van Martin
Luther King Jr. van het morele universum en hedendaagse discussies over de juiste kant van de
geschiedenis. Ten slotte wordt de delicate balans tussen de meritocratische ethiek van verdienen en
bereiken en het voorzienigheidsbegrip van genade besproken, waarbij de assertieve tak van
voorzienigheidsdenken soms leidt tot de interpretatie dat Amerika al goddelijke genade heeft
bereikt.
De conclusie benadrukt dat deze onderwerpen gezamenlijk de kruising behandelen van
voorzienigheidsopvattingen, politieke retoriek en ideologische verschuivingen in het Amerikaanse
liberalisme, vooral met betrekking tot globalisering en de perceptie van de morele status van
Amerika in de geschiedenis.
Samenvatting hoofdstuk 3: The Rhetoric of Rising
In hoofdstuk 3 van "The Tyranny of Merit" wordt kritiek geuit op meritocratie en de minachting van
elites. De tekst onderzoekt de populistische klacht tegen meritocratische elites die neerkijken op
5
Dit denken gaat ervan uit dat bepaalde gebeurtenissen of uitkomsten niet louter het resultaat zijn
van menselijke inspanningen, maar eerder worden beïnvloed door een goddelijke plan of
voorbestemming
6
de neiging om zeer positief, zelfverzekerd en soms zelfs arrogant te zijn over de eigen prestaties,
capaciteiten of overwinningen
7
verwijst naar het gebruik van retorische uitdrukkingen of terminologie die de overtuiging uitdrukt
dat bepaalde gebeurtenissen of uitkomsten worden bepaald door goddelijke voorzienigheid of een
hogere macht
8
Het idee van Amerikaans exceptionalisme suggereert dat de Verenigde Staten een speciale rol
spelen in de wereldgeschiedenis, een unieke missie hebben of beschikken over eigenschappen die
hen onderscheiden van andere naties.
