- Interne ademhaling
o = proces in mitochondriën
o = oxidatieve fosforylatie
- Externe ademhaling
o = uitwisseling O2 en CO2 tussen atmosfeer en mitochondria
o > # processen
▪ Diffusie
• = passief transport van moleculen
• Korte afstand
• DK = c-gradiënt
o = enkel dit = enkel leefbaar voor eencelligen
▪ Convectie
• = vervoer van gassen in bulk via pomp & transportsystemen
• Lange afstand
▪ Oppervlakte
• Zo groot mogelijk ifv goede diffusie
• → long > longblaasjes (100m2)
▪ Transportcapaciteit
• RBC, hgb, … = efficiëntere transportsystemen voor O2 en CO2
GASMENGSELS
- Samenstelling van lucht
o 21% O2
o 78% N2
o → totale luchtdruk op zeeniveau = 760 mmHg
- Elke gas heeft een partiële druk
o = druk vh mengsel afkomstig van dat gas
▪ (= druk bij wegnemen alle gasmoleculen behalve dat type)
- Ideale gaswet
o Partiële druk molaire fractie
o PZ = Xz . Ptot
▪ → pO2 = 21% . 760 mmHg = 159 mmHg
• hoogte: aantal moleculen lager, zelfde % → lagere luchtdruk (PO2)
• → w gebruikt in ah-fysiologie om [gas] weer te geven
- Wet van Dalton
o Totale druk gasmengsel = som vd individuele partiële drukken
1
, WAT ALS GASSEN OPLOSSEN IN VLOEISTOF (CFR BLOED)?
= ook mbv partiële drukken vh gas in het gasmengsel
- Wet van Henry
o [O2 en CO2] opgelost in water = proportioneel aan partiële druk in gasfase
▪ (O2)dis = S x PO2
- Toepassing: bloedgaswaarden in kliniek
o = staal bloed nemen in slagader (pijnlijk) bij pt onder narcose (tijdens een ingreep bv)
o Geen luchtbellen in bloed toch uitdrukken van concentraties in PO2 en PCO2
o = obv wet: hoeveelheid mol O2 in bloed = rechtevenredig aan hoeveelheid mol die
erboven zouden zweven
▪ → PO2 geeft [gassen] weer in ruimte én in opgeloste vorm
VOCHTIGE LUCHT DROGE LUCHT
Bij 37°C: water bevindt zich ook in dampfase → heeft zelf een partiële druk
- Waterdamp ≠ (ideaal) gas; = fase van water
o → voldoet niet aan wetten
o Neemt wél bepaalde druk in
▪ → PO2 (lucht in aula) = 21% . 760 mmHg = 159 mmHg
▪ PO2 (lucht in mond) = PO2,i = 21% (760 mmHg – dampspanning water) =
21% (760 mmHg – 47 mmHg) = 150 mmHg
• (moet je eraf trekken omdat waterdamp niet deelneemt aan
gasuitwisseling)
- Toepassing: koorts
o T ↑ → dampspanning ↑ (cfr ketel met kokend water: top kan eraf vliegen) → PO2 in
neus/mond ↓
ORGANISATIE VH SYSTEEM
1. Regulatie vd ademhaling
2. Luchtpomp: alveolaire ventilatie
a. = verplaatsen van lucht in én uit longen (≠ ademen in fysiologie)
3. Gespecialiseerde oppervlakte: alveolo-capillaire membraan
a. Diffusie → effectieve overgang van moleculen in alveolen
4. RBC: carriers voor O2 en CO2
5. Circulatie en perfusie
6. Regelen van ventilatie én perfusie → ventilatie/perfusie verhoudingen
a. Mismatch = belangrijkste reden voor O2-tekort in bloed
2
, ZUURSTOFTRANSPORTCASCADE
Hoe dieper in lichaam, hoe lager PO2
3
, DE ALVEOOL = DE FUNCTIONELE UNIT
- 300 000 000
- Totale oppervlakte: 50 – 100 m2
- Overgang van lucht naar opgeloste vorm
RESPIRATOIR SYSTEEM = MEER DAN ALLEEN ADEMHALING
- Geurzin
- Processen van ingeademde lucht
o → Verwarmen → oplosbaarheid ↓ → minder luchtbellen
o Bevochtigen
o Filteren
- Bloedreservoir voor linkerhart
- Filteren van bloed
- Metabole functies
o Hart pompt in rust 5l/min → 5l/min in longcirculatie (links) én 5l/min in
systeemcirculatie (rechts)
▪ → ideale plaats om stoffen toe te voegen
BELANGRIJKE BEGRIPPEN
- Teugvolume – TV
o = normale in- en uitademingsvolume (in rust)
o = 0,5l
- Vitale capaciteit = VC
o = verschil in volume tussen maximaal in én maximaal uitademen
- Functionele residuele capaciteit = FRC
o = hoeveelheid lucht die in longen blijft zitten na uitademen → longen zijn niet leeg
o = rustvolume
▪ → persoon in rust heeft ongeveer 3,5l in longen
▪ → teugvolume komt hier bovenop
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper js0211. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.