volledige samenvatting voor het vak pedagogische en didactische vorming 1
handboeken: Ervaringsgericht werken in het basisonderwijs en Groot worden
docente: Ilse Van Den Bergh
school: Thomas more Vorselaar
richting: Kleuteronderwijs
Examenvoorbereiding
Pedagogische-didactische
vorming (deel) 1
1 Ontwikkelingspsychologie: handboek: ‘Groot worden’
1.1 Hoofdstuk 1: inleiding (pagina 12-38)
1.1.1De ontwikkeling van het kind gewikt en gewogen
1.1.1.1 Waarom gebruiken we dit handboek?
- Elke leeftijd heeft specifieke eigenschappen, waarmee je rekening moet houden bij
het begeleiden en omgaan met kinderen.
- Door inzicht te krijgen in de verschillende ontwikkelingsfase kan je afwijkende
ontwikkeling tijdig opsporen.
1.1.1.2 Wat is ontwikkeling?
- Ontwikkeling = het veranderen van een aanwezige structuur. Deze structuur
ontwikkelt, ontvouwt en ontplooit zich gedurende de hele levenscyclus. Je leert
nieuwe mogelijkheden verwerven, maar kan ook bepaalde functies/vaardigheden
verliezen. De ontwikkeling is een proces met geleidelijke veranderingen dat niet
herhaalbaar zijn.
1.1.1.3 Wat is (ontwikkelings)psychologie?
- Psychologie = De wetenschap die het innerlijke leven en het gedrag van de mens
bestudeert. Deze wetenschap kent verschillende onderverdelingen.
- Ontwikkelingspsychologie = De wetenschap die de ontwikkelingen van het gedrag,
het denken en het beleven van mensen in de verschillende levensfasen bestudeert.
1.1.1.4 Hoe ontstaat ontwikkeling?
- Ontwikkelingsfactoren (beïnvloeden elkaar)
o Nature = De (erfelijke) aanleg/eigenschappen waarmee het kind geboren
wordt.
Manifest aanwezig (direct observeerbaar)
Latent aanwezig (nog onzichtbaar)
o Nuture = De omgeving die een actieve invloed uitoefent op je ontwikkeling.
o Zelfbepaling = Zelf de doelen kiezen in je leven. Je bepaalt zelf wat het leven
zinvol maakt.
1
,1.1.1.5 Het handboek in een notendop
- Het boek probeert de horizontale (ontwikkelingsfase) en de verticale
(ontwikkelingsdomeinen of ontwikkelingsgebieden) samenhang te vertalen naar
leerkrachten, opvoeders en verzorgers.
1.2 Hoofdstuk 3: De baby (0-18 maanden) (pagina 68-115)
1.2.1De motorische ontwikkeling
1.2.1.1 Geef de 5 fasen van de motorische ontwikkeling bij
baby’s.
- Het kijkstadium (0-3 maanden)
o Observeren en volgen
o Beperkte volgbewegingen mogelijkheid om hoofd en de romp te bewegen
- Het grijpstadium (3-6 maanden)
o Grijpen van voorwerpen om de wereld te leren kennen
o Grijpreflex wordt steeds doelgerichter
o Handgreep (6 maanden) tangreep (1 jaar)
Handgreep = volle hand
Tanggreep (1 jaar) = met verschillende vingers
o Rollen (buik-rug-buik)
- Het zitstadium (6-9 maanden)
o Gaan zitten vanuit een willekeurige positie
- Het kruipstadium (9-12 maanden)
o Hoofd en bovenlichaam optillen
o Stevigheid in armspieren, buikspieren en rugspieren verwerven
o Evenwicht behouden
o Vlot kruipen (10 maanden)
- Het loopstadium (12-15 maanden)
o Overeindhouden met en zonder hulp
o Rechttrekken en zonder steun staan
o Stappen aan de hand of vasthoudend aan het meubilair
o Zelfstandig stappen (13 -15 maanden)
2
, Grote individuele verschillen
1.2.1De tekenontwikkeling
1.2.1.1 Beschrijf de kenmerken van de tekenontwikkeling bij
een baby.
- Handgreep en tanggreep
o Potlood/pen vastpakken
- Ongericht kribbelen (1 jaar)
o Waaiervormige krassen, krabbels en cirkels
o Kind wil nog niet voorstellen/representeren
o Bewegingsspel
o Noodzakelijk voor ontwikkeling
Bereid voor op lezen en schrijven
1.2.2De perceptuele ontwikkeling
1.2.2.1 Geef de kenmerken van de zintuigen van een baby.
-
Zien
o Lichtgevoelig en kleuren zwak waarnemen (pasgeboren)
o Objecten waarnemen op 25 cm afstand (1 week)
o Zicht als volwassenen (3 tot 4 maanden)
Voorkeur bewegende beelden en gezichten
Contrast is belangrijk
Experiment van white
o Perceptuele constantie = De wereld wordt niet als een chaos ervaren, maar
als een gestructureerd en samenhangend geheel.
o Diepteperspectief (afhankelijk van kind tot kind, meestal in de kruipfase)
2 Visual cliff proef
- Horen
o Stemmen onderscheiden
Voorkeuren
Menselijke stemmen
Stemmen van vrouwen
Eigen moedertaal
Hoge tonen
o Moeilijk achtergrondgeluid en geluid dat voor hen bestemd is onderscheiden
- Ruiken en proeven
o Voorkeur voor zoete geuren/vloeistoffen
o Borst van moeder vinden
3 signalen
Warmte
Aanraking met tepel
3
, Geur
- Voelen
o Tastervaringen
Warmte
Kou
Pijn
Druk
o De mond is tastorgaan
2.1.1.1 Waarom is een omgeving waarin de zintuigen
gestimuleerd worden belangrijk?
- Twee soorten reacties op prikkels
o Oriënterende respons = Een verhoogde alertheid. De baby richt zich naar de
bron van de stimulatie.
o Defensieve respons = Het kind trekt zich terug van de prikkels. Dit kan komen
door de gewenning of habituatie aan prikkels.
2.1.2De seksuele ontwikkeling
2.1.2.1 Wat is kinderseksualiteit?
- Kinderseksualiteit = Ontdekken van het eigen lichaam en de daarbij horende
gevoelens.
3 Huidcontact, speciale gevoelens voor personen
3.1.1.1 Hoe gaat de seksuele ontwikkeling volgens Freud?
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fienvandenbrande. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
