Overzichtelijke samenvatting dermatologie gebasseerd op cursus en aangevuld met lesnota's.
Geen volzinnen, wel puntjes. Gestructureerd.
Zeer handig voor mondeling examen.
,1. Terminologie
- Beschrijving v letsels = essentieel
- Aantasting huid
o Letsel: enkele letsels vd huid (bv. 4 of 5 vlekken)
o Eruptie (= rash): veralgemeende aantasting vd huid
- Soorten letsels
o Vlakke letsels
§ Macula: vlak letsel (dus niet verheven), in een bepaalde kleur (rood, wit,…)
o Verheven letsels
§ Papel: kleine vaste verhevenheid, <5mm
• Oppervlak kan ook nog verschillend zijn (komen we later op terug)
§ Nodule: grotere vast verheven letsel
§ Plaque: groter vlak verheven letsel
o Blaasje
§ Vesikel: klein blaasje (<5mm) m helder vocht
• Lokalisatie in de epidermis of dermis = belangrijk
§ Bulla = groot blaasje
• Lokalisatie in de epidermis of dermis
§ Pustel: collectie van pus is in een blaar (ken je van acne letsels).
• Meestal de grote van een papel
• Niet steeds infectieus, steriele pus ook mogelijk
o Cyste: holte met epitheliale aflijning
o Kwaddel: typische letsel van urticaria: verheven en vluchtig
§ ~ Netelroos
- Schilfering
o Pityriasiforme: heel fijne (‘pityriasis’ = vertaling van zemelen’).
o Psoriasiforme: heel dik (‘psoriasis’)
- Beschading
o Erosie: oppervlakkig defect, defect in de epidermis.
§ geen littekenvorming
o Ulcus: dieper dan epidermis (↔ erosie)
§ Wel littekenvorming mogelijk
- Keratosis: huid die verdikt is, verhoornd.
o Binnen de epidermis (basale laag) worden continu nieuwe cellen gevormd. Om de 28d
ongeveer krijgen we nieuwe bovenste huidlaag. Turn over kan gepaard gaan m verdikking.
- Lichenificatie: chronische verdikking vd huid
o Duidelijke huidlijnen !
o O: te veel krabben
- Purpura: extravasatie v bloedcellen à roodpurpere verkleuring vd huid, niet wegdrukbaar.
o Als je paarse kleur ziet moet je denken aan purpura.
o 1e reflex die je moet hebben: is het wegdrukbaar?
§ NEE door extravasatie vd RBC à belangrijk, zet u op een diagnostisch spoor
§ ↔ rood letsel (puur erythemateus letsel) is WEL wegdrukbaar
- Telangectasieën: kleine gedilateerde bloedvaten in de dermis gelegen
o Note: GEEN bloedvaten aanwezig in de epidermis (bovenste laag)
- Striae: atrofische lineaire letsels vd huid
o = Striemen zoals bij ZWP
,2. Dermatologisch onderzoek
2.1. Anamnese
- Zeer belangrijk
- Symptoom anamnese
o 1. Wanneer is een letsel begonnen? Hoe lang staat het er al?
o 2. Waar begonnen? = dermatologische aardrijkskunde:
§ ‘Waar’ de letsels gelokaliseerd zijn geeft u enorm veel info.
§ Bv strekzijde vs plooizijde vd knieën, of bv romp vs ledematen.
o 3. Welke Evolutie?
o 4. Jeuk? Ja/ nee = belangrijk
- Medische voorgeschiedenis
o Vorige huidziekten?
o Atopie?
o Interne pathologie? Er zijn heel wat huidaandoeningen die link hebben met interne
pathologie. (Men zegt dat de huid de spiegel vd ziel is en dus vd interne pathologie.)
- Gegevens betreffende werk & hobbies
o Blootstelling nagaaan
- Familiale VG
o Atopie
o Hereditaire aandoeningen
- Medicatiegebruik
o Veel medicatie kunnen huidreacties veroorzaken (bijsluiter)
o Een aantal zaken gaat pt NIET spontaan vertellen. Bv. vitaminen, pil, kruiden,… Dus je moet Pt
heel actief ondervragen.
2.2. Klinisch onderzoek
- Beschrijving van de letsels: elementaire letsels à kleur/verhevenheid/schilfering
o Aflijning: scherp of vaag?
o Morfologie
§ Monomorf = er is maar 1 vorm van letsel
§ Pleiomorf = verschillende vormen van letsels of kan zijn dat bepaalde pathologie bij
pt A er zo uitziet en bij pt B er anders uitziet.
o Configuratie
§ Lineair, gegroepeerd (conflueren), annulair (= ringvormig aspect)
o Koebner-fenomeen
§ Pathologie op recent litteken
§ Specifiek voor bepaalde aandoeningen (verkleinen DD)
o Distributie
§ Ledematen, romp -- Strekzijde, plooien
§ Symmetrie?
• Ja: vaak link met interne pathologie
• Nee: vaak externe factor die rol speelt
§ Hoofd-& nekzone
§ Blootgestelde delen (zonblootstelling)
• Je stelt u huid bloot aan heel wat omgevingsfactoren maar ook aan de zon.
In zomer à pathologieën uitgelokt door de zon. bv aangezicht, handrug,
onderbenen, voorarmen.
o Nagels, haren, mucosae (slijmvlies)
§ Er zijn een aantal pathologieën die hier afwijkingen geven
, 3. Psoriasis
3.1. Algemeen
- Chronische, niet infectieuze, wel inflammatoire pathologie
o Chronisch: op en af gaand
o Niet curatief te bh
o Niet infectieus = niet besmettelijk
- 2% (3%) vd bevolking
- Man = vrouw
- Etiopathogenese: genetica – epidermale celproliferatie – inflammatie
o Genetica: niet klassieke overerving
o Epidermale celproliferatie v keratinocyt (basale cel v epidermis) à schilfering
o Inflammatie door T-lymfocyt à roodheid
- Uitlokkende factoren
o Infectie: Streptococcus pyogenes
§ à Psoriasis guttata
§ = kleine druppelvormige letsels
§ Jonge mensen na streptokokken IF (keelontsteking)
o Medicatie: β blokkers, lithium en antimalaria medicatie
§ Chronologische relatie moet aanwezig zijn
o Stress: psychisch en fysisch (psoriasis = barometer v hoe pt zich voelt)
3.2. Kliniek
- Klassieke presentatie = psoriasis vulgaris !!!
o Plaques: sterke aflijning, diep rood en witte schilfering
§ Note: witte schilfering verdwijnt snel bij start bh
o Symmetrisch
o Typische lokalisatie
§ Knieën
§ Ellebogen
§ Lage rug
§ Schedelhuid
- Andere klinische vormen
o Psoriasis guttata
§ Druppelvorm, streptokokken IF (keelontsteking)
o Psoriasis inversa
§ Psoriasis in lichaamsplooien: liezen, bilspleet, navel
§ Geen schilfering
§ DD: eczema
o Palmoplantaire psoriasis
§ Handen en voeten
§ DD: eczema
o Pustuleuze psoriasis
§ Gelokaliseerd: handen en voeten, steriele pustels
§ Veralgemeend (zz): ± koorts, belastend
o Psoriasis erythrodermie
§ Roodheid v kop tot teen (heel het lichaam): geen normale huidzones
§ Erythrodermie kan door verschillende aandoeningen
- Nagelaantasting !!!
o Onycholyse = witverkleuring vd nagelplaat omdat deze loskomt vh nagelbed
§ Kan ook door andere patho’s worden uitgelokt
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper vanhaudtlaura. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
