Samenvatting
Volledige samenvatting vrijheid, burgerschap en democratie ()
Volledige samenvatting van het vak vrijheid Burgerschap en Democratie. Is een kortvak aan de Universiteit Antwerpen
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 80 pagina's
Voorbeeld 4 van de 80 pagina's
In winkelwagenGekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
1 beoordeling
Door: loreverbruggen • 1 maand geleden
Voorbeeld van de inhoud
InhoudsopgaveInleiding.......................................................................................................................................................... 4
Hoofdstuk 1: Isaiah Berlin en de liberale opva;ng van vrijheid....................................................................... 6
1. Situering .......................................................................................................................................................... 6
2. Nega0eve vrijheid ........................................................................................................................................... 6
3. Vrijheidsbeperking en begrenzing van de poli0eke macht .............................................................................. 7
4. Nega0eve vrijheid versus paternalisme .......................................................................................................... 8
5. Nega0eve vrijheid en democra0e ................................................................................................................... 9
6. Posi0eve vrijheid ............................................................................................................................................. 9
7. Waardenpluralisme en humanisme .............................................................................................................. 10
Hoofdstuk 2: Philip Pe;t en de republikeinse opva;ng van vrijheid ............................................................ 12
1. Geschiedenis en essen0e van de republikeinse opvaIng van vrijheid ......................................................... 12
2. A Doll's House: lucky freedom versus robust freedom .................................................................................. 12
2.1 Lucky freedom versus robust freedom ................................................................................................... 12
2.2 Freedom under and over the law ........................................................................................................... 13
3. Fundamentele aspecten van de republikeinse opvaIng van poli0eke vrijheid als robuuste vrijheid ........... 14
4. Republikeinse robuuste vrijheid en democra0e............................................................................................. 15
4.1. Het republikeinse concept van vrijheid (robuuste vrijheid) als criterium voor rechtvaardigheid, ... ..... 15
5. De liberale en de republikeinse opvaIng van vrijheid .................................................................................. 16
5.1 Het libertarische en het republikeinse concept van vrijheid .................................................................. 16
5.2 De vrije samenleving volgens PeHt ........................................................................................................ 17
Hoofdstuk 3: DemocraDe .............................................................................................................................. 18
1. Gespreksstof - Essen0ally contested concept ................................................................................................ 19
1.1. Wiens rechten? ...................................................................................................................................... 19
1.2. Welke rechten? ...................................................................................................................................... 19
1.3. SubstanNële, reële vrijheid .................................................................................................................... 20
2. Complementaire of botsende dimensies ....................................................................................................... 22
2.1. Debat over ‘judicial review’ ................................................................................................................... 22
2.2. DemocraNc paradox............................................................................................................................... 23
3. Jürgen Habermas .......................................................................................................................................... 23
3.1. Gelijkoorspronkelijkheid ........................................................................................................................ 23
3.2. Margin of appreciaNon .......................................................................................................................... 24
4. Rawls – Habermas – PeIt ............................................................................................................................ 25
5. Democra0e.................................................................................................................................................... 27
5.1. Burgerlijke ongehoorzaamheid .............................................................................................................. 27
5.2. DemocraNsche legiNmiteit..................................................................................................................... 28
5.3. DeliberaNeve democraNe ...................................................................................................................... 29
5.4. RepresentaNeve democraNe.................................................................................................................. 30
5.5. BurgerdemocraNe .................................................................................................................................. 31
Hoofdstuk 4: Burgerschap & gemeenschap ................................................................................................... 32
1. Burgerschap & poli0eke gemeenschap ......................................................................................................... 32
2. Wat bindt ons tot een poli0eke gemeenschap .............................................................................................. 34
2.1. Shared sense of jusNce .......................................................................................................................... 34
2.2. ‘Common form of life’............................................................................................................................ 34
2.3. Shared (naNonal) idenNty ...................................................................................................................... 35
2.4. Shared poliNcal parNcipaNon ................................................................................................................. 36
2.5. IdenNficaNon by shared parNcipaNon.................................................................................................... 37
Hoofdstuk 5: Burgerschap en religie .............................................................................................................. 40
1. John Rawls: poli0ek liberalisme .................................................................................................................... 40
2. Mensbeeld..................................................................................................................................................... 41
3. Rawls’ liberale visie op autonomie ................................................................................................................ 41
4. Poli0cal liberalism ......................................................................................................................................... 41
5. Staatsneutraliteit .......................................................................................................................................... 42
5.1. Welke neutraliteit? ................................................................................................................................ 43
5.2. Neutrality of aim/jusNficaNon ............................................................................................................... 43
5.3. Public reason ......................................................................................................................................... 44
, 5.4. Overlappende consensus....................................................................................................................... 44
6. Leerprocessen ............................................................................................................................................... 45
6.1. Leerproces christendom ........................................................................................................................ 45
6.2. Leerproces Islam .................................................................................................................................... 46
7. Overlappende consensus is verschillend van modus vivendi ......................................................................... 46
8. Volgens Rawls’ poli0ek liberalisme ............................................................................................................... 47
Hoofdstuk 6: DemocraDe, technocraDe en populisme ................................................................................... 48
1. Democra0e (en populisme) ........................................................................................................................... 48
1.1. Wat is democraNe? ................................................................................................................................ 48
1.2. De lege plaats van de macht .................................................................................................................. 49
1.3. Populisme als ideologie ......................................................................................................................... 49
1.4. Populisme als gevaar ............................................................................................................................. 50
2. Technocra0e (en populisme) ......................................................................................................................... 51
2.1. Wat is technocraNe? .............................................................................................................................. 51
2.2. Het neoliberalisme (ter info) ................................................................................................................. 51
2.3. Populisme als symptoom ....................................................................................................................... 52
2.4. Een vicieuze cirkel? ................................................................................................................................ 52
3. De Europese Unie .......................................................................................................................................... 53
4. De rol van experten in een democra0e ......................................................................................................... 54
Hoofdstuk 7: DemocraDe en legiDmiteit in de Europese Unie ........................................................................ 56
1. Democra0e en legi0miteit in poli0eke systemen .......................................................................................... 56
1.1. LegiNmiteit van een poliNek systeem .................................................................................................... 56
1.2. DemocraNe in een poliNek systeem ...................................................................................................... 56
2. De Europese Unie als poli0ek systeem .......................................................................................................... 57
3. Democra0e in de Europese Unie ................................................................................................................... 59
4. Legi0miteit in de Europese Unie.................................................................................................................... 60
5. Het trilemma van de Europese integra0e ..................................................................................................... 60
5.1. PoliNsering van Europese poliNeke ruimte ............................................................................................ 61
Hoofdstuk 8: Spanningen tussen (het recht van de) mensenrechten en burgerrechten .................................. 64
1. Search and Rescue at Sea (SAR) .................................................................................................................... 64
2. Verwijdering van grondgebied ...................................................................................................................... 65
3. Huisves0ng .................................................................................................................................................... 66
3.1. Herzien Europees Sociaal Handvest (HESH)........................................................................................... 67
3.2. Europees Comité voor Sociale Rechten ................................................................................................. 67
3.3. Europees Hof voor de Rechten van de Mens: voorlopige maatregelen ................................................ 68
4. Enkele conclusies ........................................................................................................................................... 68
Hoofdstuk 9: Inburgering & Burgerschap ....................................................................................................... 69
1. Wat is inburgering......................................................................................................................................... 69
2. Integra0e ...................................................................................................................................................... 70
3. Maatschappelijk vaak averechtse effecten ................................................................................................... 71
4. Inburgering biedt geen persoonlijke benadering .......................................................................................... 72
5. Manifest S0ch0ng Civic ................................................................................................................................. 73
Hoofdstuk 10: burgerschap, gender en intersecDonaliteit ............................................................................. 74
1. Wat is ... ........................................................................................................................................................ 74
2. Hoe verhoudt burgerschap (rechten/plichten/staat/iden0teit) zich tot vrijheid en democra0e? Voor wie? 75
3. Als we verder kijken dan gender ................................................................................................................... 77
4. Kri0ek burgerschapsconcepten/theorieën .................................................................................................... 78
5. Inclusie vie herconceptualisering .................................................................................................................. 80
6. Recente uitdagingen ..................................................................................................................................... 80
7. Kort samengevat ........................................................................................................................................... 80
,
, Inleiding
Vrijheid: wat betekent het om in de poli4eke zin vrij te zijn?
De wijze waarop de samenleving poli4ek georganiseerd is en de mate waarin de mens daarin vrij kan
zijn.
Poli%eke dieren
Hoe onderscheid de mens zich van alle andere levende wezens?
à Aristoteles: “de mens is een poli4ek dier”
Verschil tussen ‘sociaal’ en ‘poli4ek’!
• Sociale dieren: mensen zijn aangewezen op het samenleven met andere soortgenoten om te
kunnen (over)leven.
o Maar veel andere diersoorten ook!
o Grote verschil is dat mensen hun sociale leven poli4ek vormgeven
• Poli4ek:
o ‘De’ poli4ek staat voor het raamwerk om de sociale interac4e en orde in goede
banen te leiden (regels, weLen…)
o ‘Het’ poli4eke verwijst naar poli4eke interac4e (dialoog, strijd) tussen mensen. In
wezen gaat het daarbij al4jd (onrechtstreeks) over de volgende (onderling
samenhangende) vragen:
§ Welke doelen moet de poli4eke organisa4e van een samenleving primair
beogen?
§ Wat moet bij de poli4eke organisa4e van een samenleving primair
beschermd worden als een fundamenteel goed of een onaantastbare
waarde? (stabiliteit, veiligheid, (rechts)zekerheid, economische welvaart,
individueel en sociaal welzijn, gelijkheid, rechtvaardigheid, vrijheid, ...)
§ Welke staatsvorm is geschikt, of totaal ongeschikt, om die doelen te bereiken
en die waarden te beschermen?
Vrijheid
Een van de meest fundamentele waarden die door de poli4eke organisa4e van een samenleving
primair beschermd moeten worden.
• Vrijheid is de bestaansreden (raison d’être) van de poli4ek: mensen (willen) leven in poli4ek
georganiseerde samenlevingen omdat en voor zover zij vrije wezens zijn.
• Staten of staatsvormen die mensen van hun vrijheid beroven, perverteren het poli4eke en de
poli4ek
• Vrijheid en poli4ek zijn onlosmakelijk verbonden met elkaar
Vrijheid en de Griekse polis
De Grieken uit de Oudheid gingen er prat op s4chters en inwoners te zijn van hun polis (stadstaat –
het woord waarvan het woord poli4ek is afgeleid), en daarom vrij te zijn.
• Mensen die nt in een polis leven, hebben hun samenl nt poli4ek georganiseerd en vrijheid
staat dus nt centraal
Vrijheid voor Kant:
Vrijheid is het enige oorspronkelijke (meest fundamentele) recht van een mens voor zover hij mens is
• Je mag de mens nooit louter als middel gebruiken om een doel te bereiken, je moet de mens
ook al4jd behandelen als een doel op zich
• Bv wij en prof: wij gebruiken de prof voor een diploma, hij gebruikt ons om een loon te
krijgen; maar we mogen elkaar nt tot een ding reduceren
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper juliewillems. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 82191 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen