OWG 3.7
- Welke manieren zijn er om foetale condities (hartbewaking, afname bloedgas (base-excess, zuurtegraad)) te bewaken (verschil eerstelijn en tweedelijn)? Wat zijn de voor en nadelen van deze manieren? Waar en hoe vaak worden deze manieren toegepast?
- Hoe interpreteer je deze manieren? N...
- Welke manieren zijn er om foetale condities (hartbewaking, afname bloedgas (base-
excess, zuurtegraad)) te bewaken (verschil eerstelijn en tweedelijn)?Wat zijn de voor en
nadelen van deze manieren? Waar en hoe vaak worden deze manieren toegepast?
- Hoe interpreteer je deze manieren? Normaal van afwijkend kunnen onderscheiden
(asceleratie, decelleratie). Wat zie je op het CTG (aflezen niet concluderen)? waar uit
bestaat dit (base-line), hoe vaak een wee?
- Welke factoren (weeën/ medicijnen) hebben een rol op de tractus circulatoires?
- Interventies bij 'afwijkend' CTG (linkerzij, denk aan 1ste lijn interventies)
Welke soorten foetale bewaking zijn er?
Het doel van foetale bewaking tijdens de baring is de foetus op te sporen met (dreigend)
zuurstofgebrek en daardoor sterfte of neurologische morbiditeit te voorkomen, zonder dat dit
gepaard gaat met een stijging van onnodige interventies, zoals vaginale kunstverlossingen en
sectio’s.
Om de hartslag van de foetus te beluisteren, wordt in de 1e lijn vaak gebruik gemaakt van een
doptone. Mocht hier twijfel over zijn, wordt er een CTG geïndiceerd.
In de tweede lijn zijn er meer middelen om de foetale conditie in de gaten te houden:
- CTG (uitwendig)
- Schedelelektrode (inwendig)
- ST-analyse (hartfilmpje via elektrode)
- Echo doppler
- MBO
CTG:
Een CTG, afkorting voor cardiotocogram, is een onderzoek waarbij een apparaatje de hartslag
van de foetus meet.
Twee transducers worden met een elastische band op de zwangere buik gepositioneerd. De
tocodynamometer bevat een sensor waarmee de contracties van de uterus geregistreerd
worden. Hiermee wordt dus de frequentie weergegeven en niet de kracht van de weeën. Door
veranderingen in de vorm van de baarmoeder tijdens een contractie treedt verplaatsing van de
sensor op, die wordt geregistreerd. Feitelijk kan hiermee dus geen goede uitspraak worden
gedaan omtrent de duur en intensiteit van de contracties.
De tweede transducer bevat een kwartskristal dat ultrageluid uitzendt waarmee bewegingen
(bijv. van de AV-kleppen van het foetale hart) kunnen worden geregistreerd (dopplershift). Deze
shift wordt omgezet in een elektrisch signaal, waarna de apparatuur, met autocorrelatie, in
staat is de foetale hartfrequentie te berekenen.
Een externe cardiografie heeft een aantal kenmerken:
- Werkt net als een doptone
- Is niet invasief, brengt dus geen schade aan
- Kan gebruikt worden tijdens zwangerschap en bevalling
- Is gevoelig voor houdingswisselingen van moeder
Deze uitwendige foetale hartfrequentiemeter heeft beperkingen. Voor het verkrijgen van
nauwkeurige registraties van variabiliteit en om bradycardie nauwkeurig te kunnen registreren,
is interne bewaking noodzakelijk. Hiervoor kan een schedelelektrode gebruikt worden. Het
risico bij een uitwendige CTG is dat de foetale en maternale hartslag door elkaar kunnen komen
, en je dus een verkeerd beeld kunt krijgen. Daarbij kan het zo zijn dat de foetus in rust is/slaapt
en je daar dus rekening mee moet houden.
In de meeste gevallen zal een CTG vanaf 24 weken zwangerschap gemaakt worden, omdat dan
inter- ventie op basis van foetale conditie en levensvatbaarheid overwogen kan worden.
Beoordelen CTG:
- Uterusactiviteit, normale rusttonus of hypertonie. Contracties, zo ja hoe frequent. Tijdens
een bevalling hoeveel contracties per 10 minuten.
- Basishartfrequentie (BHF), normaal tussen de 110 en 150 slagen per minuut. De
gemiddelde frequentie daalt iets naarmate de zwangerschap vordert.
- Acceleraties en deceleraties. Een ‘strak CTG’ kan duiden op slechte foetale conditie, kan
ook voorkomen bij bepaald medicatiegebruik en kan voorkomen tijdens perioden van
foetale diepe slaap.
- Variabiliteit, bandbreedte. Afstand tot basisfrequentie. Hoe
variabeler het kind is, hoe beter het vermogen van het
centraal zenuwstelsel is om de hartslag te reguleren. Hoe
verder in de zwangerschap (>32 weken), hoe beter deze
regulatie kan verlopen en hoe meer variabiliteit er dus is.
o Normale variabiliteit ligt tussen 5-25 bpm
o Saltatoire variabiliteit >25 bpm
o Verminderde variabiliteit 1-5 bpm. Oorzaken kunnen
zijn slaap, termijn, medicatie, pijnstillend of hypoxie.
o Afwezig 0 bpm. Dit is ernstig en een teken van asfyxie.
Bij een abnormaal CTG wordt er gebruik gemaakt van
aanvullende onderzoeken zoals MBO, de schedelelektrode en ST-analyse.
Tachycardie, indien de foetus een gemiddelde hartfrequentie heeft die groter of gelijk is aan 150
slagen per minuut. Dit staat los van de termijn.
Oorzaken:
- O2 tekort/ hypoxie
- Infectie
- Anemie foetus (bloedarmoede)
- Maternale koorts
- Druk op oogbol tijdens uitdrijving
- Epiduraal
- Medicijnen
Bradycardie, indien de foetus een gemiddelde hartfrequentie (baseline FHR) heeft die kleiner of
gelijk is aan 110 slagen per minuut. Oorzaken:
- Serotiniteit
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper DDP. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
