Volledige samenvatting van partim 'neoplasie' binnen het vak 'histopathologie', gegeven door prof. dr. Jo Van Dorpe (revaki ugent). Zelf gemaakt, gebruikt, én geslaagd! Bekijk zeker ook de voordeelbundel met alle samenvattingen van histopathologie. Succes!
HISTOPATHOLOGIE: NEOPLASIE
BASISBEGRIPPEN EN NOMENCLATUUR
DEFINITIES EN ALGEMENE BEGRIPPEN
Belangrijkste doodsoorzaak Belgen = cardiovasculaire ziekten, kanker = tweede oorzaak
Neoplasie = nieuwvorming = tumor
Maligne (kanker = maligne tumor)
Invasie, destructie, metastase
Benigne
Geen invasie, geen destructie, geen metastase
Chirurgie als therapie
Moleculaire definitie tumor
Clonale proliferatie1: ontstaan uit gemeenschappelijke precursorcel
Ontstaan door mutaties
Autonome groei: proliferatie is onafhankelijk van externe groeistimuli
Basiscomponenten tumor
Clonale neoplastische cellen: de eigenlijke tumorcellen (parenchym)
Reactief tumorstroma
Fibroblasten: maken macromoleculen
Collageenvezels
Immuuncellen/ontstekingscellen: induceren ontstekingsreactie
(afkomstig van witte bloedcellen)
- B- en T-lymfocyten
- Macrofagen (ontstaan uit monocyten): fagocyteren
- Neutrofiele granulocyten > 3 kernlobjes
- Eosinofiele granulocyten > 2 kernlobjes
Desmoplastische stromareactie = wanneer de tumorcellen een grote hoeveelheid stroma
induceren dat lijkt op celarm bindweefsel met veel collageenvezels
HET MAKEN EN KLEUREN VAN WEEFSELCOUPES
1. Biopsie => paraffineblokje
Weefsel in formol om degradatie tegen te gaan
Weefsel op moesje op cassette afsluiten met metalen rooster
Weefsel impregneren met parafine om ze hard te maken
2. Paraffineblokje => ongekleurde coupe
Dunne coupes snijden van paraffineblokje
3. Ongekleurde coupe => gekleurde coupe
Weefselsnedes op draagglaasje leggen en kleuren met hematoxyline en eosine
4. Gekleurde coupe => microscopisch onderzoek
NAAMGEVING VAN TUMOREN
1
vermeerdering
1
, Basisprincipes
Eerste criterium: op basis van te verwachten klinische gedrag (benigne/maligne)
Tweede criterium (histogenetisch criterium): op basis van weefsel waaruit tumor is
ontstaan of op basis van weefsel dat door tumor wordt nagebootst
Benigne Maligne
Epitheliale Meerlagig papillOMA plaveiselCARCINOMA
tumoren plaveiselepitheel of
meerlagig squameus
epitheel
Eenlagig epitheel of adenOMA adenoCARCINOMA
klierepitheel
Overgangsepitheel papillOMA urotheelcelCARCINOMA of
transitioneel celCARCINOMA
Mesenchymale Fibroblasten fibrOMA fibroSARCOMA
tumoren of Bloedvaten (hem)angiOMA angioSARCOMA
wekedelentumore Lymfevaten lymfangiOMA angioSARCOMA
n (uit Bot osteOMA osteoSARCOMA
steunweefsels) Kraakbeen chondrOMA chondroSARCOMA
Vet lipOMA lipoSARCOMA
Glad spierweefsel leiomyOMA leiomyoSARCOMA
Gestreept spierweefsel rhabdomyOMA rhabdomyoSARCOMA
Voorkomen van epitheel
Meerlagig plaveiselepitheel of meerlagig squameus epitheel: huid, mond, keel,
strottenhoofd, slokdarm, anus, baarmoederhals
Eenlagig epitheel of klierepitheel: maag, dunne darm, dikke darm, rectum, klieren
Carcinomen = frequenter dan sarcomen: continue vernieuwing => continue celdeling => veel
DNA-replicaties => veel mogelijke foute mutaties
Ongedifferentieerde tumoren: niet geweten uit welk celtype de tumor is ontstaan
Tumoren met eponiem
Burkitt-lymfoma
Ewing-sarcoma (maligne bottumor bij jonge patiënten)
Differentiatie en anaplasie
Differentiatie = mate waarin het neoplastisch parenchym (gevormd door clonale
cellen) lijkt op de overeenkomstige normale cellen (morfologisch en functioneel)
Goedaardige tumoren = meestal goed gedifferentieerd
Anaplasie = gebrek aan differentiatie
Maligne tumoren = meestal niet goed gedifferentieerd
Verlies aan differentiatie gaat gepaard met
Celpleomorfisme: tumorcellen variëren in vorm en groote
Abnormale nucleaire morfologie
- Verstoorde kern/cytoplasma-ratio
- Hyperchromasie: donkere kernen
- Onregelmatige vorm
- Onregelmatig verspreid chromatine
- Abnormaal grote nucleolen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper emch. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
