Gastles: Feminisme en onderzoek vrouwen en bendes
Anomietheorieën:
Anomietheorie (Merton)
Subculturentheorie (Cohen)
Differentiële kansen-theorie (Cloward & Ohlin)
Focus concerns-theorie (Miller)
Sociale procestheorieën:
Differentiële associatietheorie (Sutherland)
Neutraliseringstheorie (Sykes)
Sociaalecologische theorieën:
Concentrische zone theorie
Sociale desorganisatietheorie (Shaw & McKay)
Controletheorieën:
Containment theorie (Reckless)
Sociale bindingstheorie = sociale bandtheorie (Hirschi)
Sociale reactietheorieën:
Sociaal behaviourisme (Mead)
Labelingstheorie (Tannenbaum, Lemmert, Becker)
Conflictcriminologie:
Groepsconflictentheorie (Vold)
Crime, law, order (Turk, Chambliss)
1. BENDES IN AMERIKA (HONDURAS, EL SALVATOR, GUATEMALA)
In Amerika, vooral in Honduras, El Salvator en Guatemala, zijn er 2 grote (jeugd)bendes (= Mara’s):
Mara Salvatrucha
Calle 18
Geschiedenis: tijdens de oorlog diende Honduras om het communisme te bestrijden. Veel mensen
zijn tijdens de oorlog geëmigreerd van centraal Amerika naar de Verenigde Staten. Zo zijn dus ook
twee grote bendes ontstaan in Los Angeles. Er bestaan verschillende definities over bendes (bv. de
Eurogang definitie).
Verschil tussen Pandilla’s en Mara’s :
Pandilla: een bende die een primaire groep is en dus een hechte vriendschap hebben. Ze
hebben dus veel interactie en gemeenschappelijke waarden en normen. Ze feesten samen,
maar nemen ook deel aan recreatieve activiteiten.
Mara: dit zijn criminele bendes die zijn ontstaan in Los Angeles door de migratie. Deze
bendes doen aan drughandel, mensensmokkel, … Eens in deze bende aangesloten is het zo
goed als onmogelijk om uit te treden. Wanneer je wil uittreden, zal de dood het gevolg zijn.
De Mara’s hebben een groot conflict, zelfs een oorlog met de politie.
Vaak zijn het jongeren die tot deze bendes behoren. Ze zijn vroegtijdig gestopt met school, omdat ze
opzoek zijn naar acceptatie, zelfwaardering, erkenning, … Door te doen wat de bende verwacht,
krijgen ze een gevoel van acceptatie. Je kan de verschillende bendes herkennen aan tattoos, kledij,
make-up, …
1
Criminologische sociologie
,2. ONDERZOEK NAAR VROUWENLIJKE BENDELEDEN
2.1 Feministisch onderzoek
Vanaf de jaren 90 kwam er meer feministisch onderzoek. Er kwam dus meer onderzoek naar
vrouwen en meisjes in bendes. Maar hedendaags zien we dat de focus nog steeds ligt op mannelijke
bendeleden. Dat is problematisch, want we zien dat vrouwen vaak de helft van de bendes uitmaken
en er wordt dus geen onderzoek gedaan naar de helft van de populatie.
Maatschappij geanalyseerd:
Patriarchaat en Machismo: hoe mannen zich eigenaar voelen over vrouwen en hun lichaam.
Structureel gendergeweld: de samenleving aanvaard partnergeweld.
Coping: hoe gaan vrouwen daarmee om?
Stilte: ze zeggen niets en houden het voor zich
Alcohol en drugs
Humor
Religie
2.2 Samenleving in Honduras
Matriarchale families in patriarchale samenleving: de samenleving is patriarchaal gestructureerd. Als
we kijken naar de families, dan zien we dat de vrouw zorg draagt voor de kinderen en de vader hier
geen hulp in biedt. Wanneer vrouwen tot een bende treden, verliezen vrouwelijke bendeleden het
contact met hun familie, terwijl mannen nog steeds in contact blijven staan met hun families. Ook
worden mannen als aantrekkelijk beschouwd als ze verschillende relaties aangaan. Vrouwen
daarentegen mogen enkel monogaam zijn. Het komt er op neer dat vrouwen dubbele standaarden
hebben. Er zijn zoveel zaken die vrouwen niet mogen doen, terwijl ze zich wel dubbel moeten
bewijzen als ‘man’ in de bendes. Moeders krijgen vaak de schuld dat hun kinderen in een bende
terecht komen, maar naar de vader wordt er niet gekeken en krijgen geen schuld.
Justitie kan weinig doen tegen de bendes, want die zijn erg machtig. Extreem geweld is
genormaliseerd in Honduras en er is zelfs een oorlog tussen de bendes en de politie.
2.3 Feminisme
Feministisch perspectief: er wordt vaak maar naar één iets gekeken. Er zijn veel misconcepties rond
feminisme.
We hebben allemaal dezelfde startlijn als mannen op carrière vlak, maar er zijn toch grote
verschillen. We zien dat er steeds meer meisjes afstuderen met een masterdiploma. Maar we zien
dat er meer mannen op een doctoraatniveau zitten. Oorzaak: wanneer men aan doctoraat doet, is dit
de leeftijd dat men kinderen krijgen en dus kiezen vrouwen voor de kinderen. In de Criminologische
wetenschappen is er één vrouwelijke: Paoli.
Demorisering van vrouwelijke delinquentie: wanneer meisjes/vrouwen geweld plegen, dan wordt
daar extreem op ingezoomd en extreem uitvergroot. Dit wordt niet gedaan wanneer mannen geweld
of criminaliteit plegen.
Vrouwelijkheid en mannelijkheid in bendes: vrouwen gaan zich de ene keer mannelijker kleden en de
andere keren gaan ze zich erg vrouwelijk kleden, om zich minder zo herkenbaar te maken. Men
onderschat de rol van vrouwen in bendes. Vrouwen staan vooral in voor moorden en het afhalen van
afpersgeld, want ze worden minder snel verdacht van misdrijven. Daarom dat er dus meer onderzoek
nodig is, want vrouwen spelen effectief een (zeer) grote rol in bendes. Nog steeds meer mannen in
2
Criminologische sociologie
,de gevangenis, maar het aantal vrouwen in een gevangenis stijgt wel snel. We zien dat er meer
meisjes worden omschreven als MOF, maar meisjes en jongens worden gelijk getrokken met VOS.
Feministische criminologie: we zien dat naast dat vrouwen ook leden en daders zijn van criminaliteit,
ook vaak slachtoffer zijn. Vrouwen zijn vaak slachtoffer van geweldcriminaliteit.
Er is een verschil tussen gender en geslacht.
Gender: de culturele verwachtingen die gekoppeld zijn aan het geslacht. Bij vrouwen hoort
het plegen van criminaliteit niet in het plaatje van de vrouwelijke culturele verwachtingen.
Geslacht: waarmee je geboren wordt
Verschillende criminologische golven:
Golf 1: het stemrecht voor vrouwen. In België heel laat
Golf 2: het recht op gelijkwaardige lonen voor gelijkwaardig werk. België doet het zeer goed.
Duitsland staat bijna onderaan.
Golf 3: interseksualiteit
Golf 4: seksisme en sociale media (bv.#m2)
3
Criminologische sociologie
, Hoofdstuk 1: Situering van sociologische theorieën over criminaliteit
1. KLASSIEKE THEORIE
1.1 Historische context
Wanneer: 18e – 19e eeuw
Waar: Europa
Wat: Grote politieke en maatschappelijke transities.
Historische context: in de 18e eeuw gaan we van feodaliteit naar moderniteit. Feodaliteit
(voor de 18e eeuw): boven aan de samenleving stond de koning met daaronder de
leenmannen. Dit was vroeger een stevig gestructureerd systeem, maar tijdens de 18 e eeuw
kwam er een nieuwe klassen op die niet in het systeem paste. Bovenaan de eerste en
tweede stand, dus de adel en de clerus. Onderaan de Hierdoor kwam het
feodaliteitssysteem
Derde stand kwam er tussen en zorgde ervoor dat er naar moderniteit werd overgestapt.
Moderniteit gebaseerd op rationaliteit denkbeelden en op de menselijke mogelijkheden
(geboorte en ontwikkeling). Dit leidde tot verschillende nieuwe denkbeelden, namelijk de
rechten van de mens. Dit in Engeland, maar zeker in Frankrijk tijdens de Franse revolutie.
Hier gaat de derde stand ingaan tegen de hogere standen. De derde stand heeft rechten
voor zichzelf opgeëist.
Vroeger had men geen idee hoe criminaliteit tot stand kwam, maar men had wel een idee
om een nieuwe manier van straffen toe te passen. Vroeger was het brutale lichamelijke
straffen (foltering, ….). Dit was een niet-rationele manier van straffen. Maar in de 18 e eeuw
kwam het rationele denkbeeld op en wou men de foltering verbannen en overstappen naar
straffen die gebaseerd waren op rationeel gefundeerde argumenten. De fundamentele
rechten van de mens waren erg belangrijk en moest gerespecteerd worden.
1.2 Cesare Beccaria
Cesare Beccaria vertegenwoordiger van een klassieke school in de criminologie. Klassieke
school betekend dat hij de nadruk legde op rationaliteit. Mensen plegen vrijwillig
criminaliteit.
‘Dei delitti e delle pene’ is een zeer bekend werk van Cesare Beccaria. Hierin legt hij de
nadruk op de rationaliteit en de mensenrechten dat gerespecteerd moeten worden. Hij zegt
dat de doelstelling van straffen ligt niet in de vergelding, maar in de preventie. Zodat
criminaliteit niet meer zou begaan. Men wou door te straffen criminaliteit voorkomen. De
straffen moeten in verhouding zijn met de delinquentie die is gepleegd. Dit is een rationele
manier van werken. Homo rationalis (= rationele mens) krijgt een grote ingang halverwege
18e eeuw. Dit heeft ook te maken met de filosofen die opkwamen, die de verlichtingsidealen
vertegenwoordigen. Het rationele mensbeeld wordt ook het unilateralistisch mensbeeld
genoemd, omdat het in verband wordt gebracht met de preventie van criminaliteit. Dit
mensbeeld moet zorgen dat de criminaliteit gaat verminderen door de straffen te
veranderen. ‘Let the punishment fit the crime’ is een uitspraak van Beccaria waarmee hij
wou zeggen dat een straf moet passen bij de daad.
4
Criminologische sociologie
