Dit is een uitgebreide samenvatting van het beenderstelsel, deze is een samenvoegsel van PPT, eigen notities en cursus. Aan de hand van mijn samenvattingen slaagde ik voor al mijn examens van het 1ste semester. Veel succes!
1. Functies beenderstelsel
Het beenderstelsel heeft vijf belangrijke functies:
- Ondersteuning
- Opslag van mineralen (calciumfosfaat) en vetten
- Vorming bloedcellen
De vorming van bloedcellen gebeurt in het rode beenmerg/myeloïde weefsel. Niet in alle
botten wordt bloed aangemaakt.
- Bescherming weke weefsels en organen
- Beweging via hefboomwerking
2. Macroscopische en microscopische anatomie
Macroscopische kenmerken van beenderen
Het menselijk skelet bevat 206 beenderen. Wat vorm betreft zijn er grofweg vier typen
beenderen in het skelet van de mens:
- lange beenderen (beenderen die langer zijn dan breed)
- korte beenderen (beenderen die even lang als breed zijn)
- platte beenderen (beenderen die dun zijn en in verhouding breed)
- onregelmatige beenderen (beenderen met een inwikkelde vorm)
De kenmerkende eigenschappen van een volwassen lang bot zijn:
- Diafyse: schacht (centraal gedeelte)
- Epifyse: eindstuk (bovenkant en onderkant been)
,Substantia wordt gebruikt als term voor materie.
- Substantia compacta: compact beenweefsel
(vooral binnen diafyse omdat er grote drukken moeten kunnen worden gedragen)
- Substantia spongiosa: spongieus beenweefsel
(vooral in bredere uiteinden van botten omdat de krachten hier verdeeld kunnen worden)
Botten hebben zowel aan de binnenkant als aan de buitenkant een soort vliesje.
- Endost(eum): inwendig beenvlies
- Periost(eum): uitwendig beenvlies (dient ook voor de aanhechting van de spieren)
- Gewrichtskraakbeen
Kraakbeen vinden we op de uiteinden van epifyse. Het verhinderd schuring tussen
beenderen die cellen cellen gaan kapot maken. Zo kan er geen pijn en schade ontstaan.
Kraakbeen is in vergelijking met bot vrij zacht en vlak.
2
,Microscopische kenmerken van beenderen
Het periost(eum) bestaat uit 2 lagen:
- Buitenste vezelige laag: bindweefsel
- Binnenste cellulaire laag: osteoblasten en osteoclasten (cellen)
Er is een onderbreking voor de doorgang van:
- Bloedvaten
- Zenuwen
De functies van het periost zijn:
- Isolatie van bot
- Groei en herstel van bot (kan er de cellen voor leveren)
- Aanhechtingsplaats pezen, ligamenten en gewrichtskapsels (kraakbeen op einde van
botten)
Substantia compacta en spongiosa bevatten botcellen/osteocyten in kleine groepjes, de
zogenoemde lacunen. (+ notities dia 7)
• Substantia compacta: grote draagkracht in één richting
- Het osteon/systeem van Havers is de functionele eenheid van het BS
-> bevat 1/meerdere bloedvaten, deze bloevaten lopen doorheen:
- centraal kanaal van Havers
- verbindingskanalen van Volkman
-> lamellea: lamellen van matrix met Ca3(PO4)2 & collagene vezels
-> lacune: lacunes met botcellen
- canaliculi: verbinden lacunes met elkaar en bevatten cytoplasma-uitlopers
van botcellen
• Substantia spongiosa: beperkte draagkracht in vele richtingen
-> gelijkaardig aan substantia compacta maar chaotischer
-> trabeculae: botbalkjes
ELKE CEL MET DIRECT OF INDIRECT IN CONNECTIE STAAN MET EEN BLOEDVAT, OM EIGEN
LEVEN IN STAND TE HOUDEN!!!
3
, Het endost(eum) bestaat uit 1 laag.
- 1 cellulaire laag: osteoblasten en osteoclasten
- functies: groei en herstel van bot: zorgen dat er cellen kunnen worden geleverd voor in
stand houden van bot
Typen botcellen:
- osteoblasten
Ossificatie: productie matrix en afzetting calciumzouten
Worden osteocyten zodra omgeven door gecalcificeerde matrix
- osteocyten
Volwassen botcellen
Handhaven de matrix
Streepjes/gangetjes: verbindingen tussen cellen = canaliculi
- osteoclasten
Osteolyse: lossen matrix op via zuren en enzymen
Resorptie: stellen opgeloste mineralen vrij in de bloedsomloop
Osteoblasten zijn als het ware de kindjes van de osteocyten (= echte volwassen botcellen),
deze groeien ooit ook uit tot osteocyten. Osteoblasten gaan op een zeker moment rondom
zich calciumfosfaat beginnen opslaan (halen uit het bloed), dan worden ze osteocyten.
Osteoclasten zijn als het ware de opetertjes van het beenderstelsel, ze lossen de matrix op
in calcium aan de ene kant en fosfaat aan de andere kant – matrix gaan wegnemen
(brengen zo osteocyten in problemen) – ze doen eigenlijk het omgekeerde.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper astridvd. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
