Samenvatting
Samenvatting Lijst met alle belangrijke begrippen van farmacologie
- Instelling
- Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Deze lijst bevat alle belangrijke begrippen van het vak farmacologie met een duidelijke uitleg
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 12 pagina's
Voorbeeld 2 van de 12 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Belangrijke begrippenDeel 1
Hoofdstuk 1: Absorp0e
pH-par33etheorie Par''e/verdeling van deeltjes over 2 compar'menten wordt beïnvloed door de
pH: als er een membraan is, dan zullen de deeltjes zich ophopen aan de kant
waar ze vooral geïoniseerd/geladen zijn, want dan kunnen ze niet meer terug
door membraan (ion trapping)
Hoofdstuk 2: Distribu0e
Biologische beschikbaarheid Frac'e geneesmiddel dat in de pa'ënt komt en werking kan uitoefenen
Verdringingsinterac3es Interac'es waarbij ene D andere wegduwt van plasmaproteïnes, waarbij
sterkste wint
Distribu3evolume (Vd) Drukt uit in welke mate D intra- en extravasculair zit, maat voor
verdeling D over de weefsels, geeB aan in welke mate D buiten de
bloedbaan treedt zonder aan te geven in welk orgaan of weefsel
→ Grote Vd => D overwegend extravasculair/weefsels
→ Kleine Vd => D overwegend intravasculair
Vaste waarde voor ieder geneesmiddel (onaJankelijk van dosis)
Tetracyclines Niet aan kinderen geven! à geelbruine verkleuring tanden
+ interferen'e met groei dia groeikraakbeenschijven
Ketoconazol (azole Stapelen op in kera'ne-bevaRende weefsels (nagels) => pulstherapie:
an'myco'cum) korte therapie (enkele dagen) die nadien wekenlang schimmeldodende
effecten geeB
Hoofdstuk 3: Elimina0e
Elimina3e = klaring (Cl) = het irreversibel verwijderen van een geneesmiddel uit het lichaam
Totale lichaamsklaring (Cllichaam) = volume plasma dat per 'jdseenheid geklaard of gezuiverd wordt van
het geneesmiddel [ml/min.]
= som van de individuele bijdrage van de eliminerende organen
Buco-enterale recircula3e D in speekselklieren à speeksel à mond: inslikken à GI-stelsel: opname
(nut: speekseltest)
Entero-hepa3sche recircula3e Orale inname à absorp'e in darm à lever: biotransforma'e à gal
canaliculi à galblaas à ductus choledochus à darm: deconjunga'e
door flora à reabsorp'e in distaal ileum of colon à v. portae à lever
MEC = Minimaal Effec'eve Concentra'e
CYP-450 = Cytochroom P450 mono-oxygenase systeem
MAO = Mono-Amino-Oxidase: deamina'e van oa. endogene catecholamines
UGT = UDP-glucuronosyltransferase: glucuronidering, ER
NAT = N-acteyl-transferase: acetylering, cytosol
Pro-drug = farmacon dat onder niet-werkzame vorm wordt toegediend en ac'va'e
ondergaat via biotransforma'e
PAM = Posi'eve Allosterische Modula'e: inductor bindt op andere plaats dan
ac'eve site waar substraat bindt => conforma'everandering ac'eve site
=> betere fit substraat en enzym => hogere affiniteit
NAM = Nega'eve Allosterische Modula'e: binding op andere plaats dan
cataly'sche site waar substraat bindt => conforma'everandering
waardoor slechtere fit tussen substraat en enzym
Auto-inhibi3e D onderdrukt ac'viteit enzym waardoor het zelf wordt gemetaboliseerd
1
, DILI = Drug-Induced Liver Injury: meest frequent door AB en NSAIDs
Farmacogene3ca Onderzoekt de wijze waarop en de mate waarin interindividuele
variabiliteit in respons op een D beïnvloed wordt door de gene'sche
cons'tu'e van de pa'ënt à doel: op'malisa'e/individualisa'e
farmacotherapie (“personalized medecin”)
Hoofdstuk 4: Farmacokine0ek
MEC/D = Minimaal Effec'eve Concentra'e/Dosis
MTC/D = Maximaal Getolereerde Concentra'e/Dosis
Therapeu3sch venster = verschil MED en MTD
= gebied waarbinnen de dosis veilig kan variëren
Elimina3econstante (ke) = frac'e D die per 'jdseenheid geëlimineerd wordt (aJankelijk van
biotransforma'e en excre'e)
Halfwaarde3jd (t1/2) = 'jd nodig om plasmaconcentra'e tot helB te reduceren
è constante bij normale therapeu'sche dosissen
Opp. onder curve (AUC) = maat voor hoeveelheid D die opgenomen wordt in het lichaam
= maat voor algemene blootstelling van het lichaam aan D
Tmax = 'jd waarop max. plasmaconcentra'e bereikt wordt
Cmax = max. plasmaconcentra'e zelf (piekconcentra'e)
Laten3e3jd (lag 3me) = 'jd tussen inname D en het verschijnen ervan in het plasma
Biologische beschikbaarheid (F) = frac'e/percentage van toegediende dosis D die de systeemcircula'e
bereikt
Blockbuster Omzet van 1 miljard per jaar of meer
No-switch geneesmiddelen Smal therapeu'sch venster + belangrijke gevolgen voor pa'ënt als we
buiten therapeu'sch venster gaan à TDM nodig
Doseringsinterval (τ) = 'jd tussen 2 toedieningen
Steady-state concentra3e (Css) Dosis inname = frac'e die geëlimineerd wordt tussen 2 dosissen
= evenwichtsconcentra3e
Oplaaddosis (LD, loading dose) = totale hoeveelheid D om meteen met éénmalige toediening gewenste
plasmaconcentra'e te bereiken die therapeu'sch werkzaam is
= hoeveelheid D die in lichaam aanwezig is bij het bereiken van Css
Eutomeer Meest ac'ef, beoogde farmacologische effect
Distomeer Minder/niet ac'ef of ongewenste ac'viteit
Deel 2
Hoofdstuk 1: Cholinerge transmissie
NANC = Niet-Adrenerge-Niet-Cholinerge transmiRers: dopamine, serotonine,
purines, neuropep'den, ATP, NO, …
CAT = Choline acetyltransferase
Co-transmissie Neuronen zeRen meer dan 1 NT of mediator vrij
Denerva3e supersensi3viteit Door zenuwsec'e of (minder uitgesproken) door farmacologische blokkade
- Prolifera'e receptoren
- Verlies mechanismen voor NT-verwijdering
- Verhoogde postsynap'sche gevoeligheid (mechanisme onbekend)
Presynap3sche modula3e Presynap'sche receptoren (meestal GPCRs) regelen NT-vrijzepng vooral
door modula'e van Ca-instroom in zenuwuiteinde
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper enyadetroyer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €13,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 78998 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen