Opbouw examen + tips
1 deel theorie en voor te bereiden, 2e is klinische casusen enkel mondeling (met wel voorebereiden)
Gaat leroy eerste deel goed bekijken (+ bijvragen) en als dat goed genoeg is komt deel 2
Punten geweten op einde examen
- Deel 1 moet geslaagd worden voor 2e deel te mogen doen
- 2 vragen, theoretisch en klinische
- Veel bij elkaar, niet per se moeilijk
- Ga specifiek genoeg, filter van glomerulus =/ nier
- Ga in stapjes, als schema, flowcharts!! Dus geen stappen overslaan
- Bij twijfel → werk all opties uit op blad, dat als er 1 fout is da je de andere nog deftig kan
Examenvragen 6 examens 1e zit 23 onderaan
Schema’s
Sensitiviteit en specificiteit → ex examenvraag 1e zit 23
Bloed in urine
- Hematurie
- Bloed in urine
- Renaal → glomerulaire filter kapot → euthanasie
- Of Postrenaal → bloedding plasbuis, genitaalstelsel 10-12 dagen na afkalven
- Hemoglobinurie
- Hemoglobine in urine → verzadigd hapotglobulinecomplex na
- Meestal prerenaal (bv hartproblemen → te hoge BD)
- Hemolyse door hypotone hyperhydratatie (niet iso of hyper → oedeem), eerst
zwellen cel → zenuwsymptomen door intracraniale drukstijging → bv toe →
hypoxie en hersenschade
- Of door infectieuze ziekte op RBC (bacillair, babesiose, leptospirose), intoxicatie (Cu,
brassica) of ionenafwijking (puerperale (lage P), Cu)
- Hypotoon en Na, Cl verlaagd ⇒ valse hypoproteinemie → verhouding laag → kijken
HCT → eerst ook vals dalen dan echte → anemie/hemolyse
- Myoglobinurie
- Myoglobine in urine
- Signalement!! → dikbilrund of boerenpaard, niet echt bij KHD
- Meestal prerenaal → grote spierspanning en verzuring
- Myoglobine klein genoeg voor door glomerulaire filter
- Azoturie → verhoogde C stikstofhoudende componenten in urine
- Rhabdomyolyse
- → Maandagsziekte bij paard → goed doorvoed in weekend →
maandagochtend direct zwaar laten werken
- → witte vaarzenziekte/white muscle disease
- Door te kort selemnium + vit E tekort → pro-oxidatieve schade vnl
spierweefsel
- Door hypocalciemie → massale spiercontracties
- Maar niet bij neg EB → trager dynamisch sproces
, - Hyperkaliemisch → cellyse
Dehydratatie
- Zeker ook in combinatie met metabole acidose → minder oxygenatie perifeer weefsel bv
nier → prerenale uremie
- Hypertone dehydratatie
- Oorzaken
- Door stoppen met drinken → osm druk in
plasma stijgt door enkel vochtverlies →
meestvoorkomend
- Door onvoldoende aanvoer (drinkwater,
slikbezwaren, czs, absorptieproblemen, …),
renale problemen (concentrerend vermogen
niet → pompen niet goed → netto meer water
vnl bij oudere dieren → chronische nierinsufficientie → PU/PD → indikken ECF
- Door diabetes mellitus → hyperglycemie → glucosenierdrempel overtreden
thv prox tubuli → glucosurie → water ‘aantrekken’ → polyurie ⇒ osmotische
diurese door glucosurie → hypertone dehydratatie
- Of diabetes insipidus → geen aanmaak ADH
- Door prerenaal hartproblemen
- Door addisons disease → disfunctionaliteit bijnierschors → aldosteron en
cortisol te weinig → dehydratatie
- Door osm diarree → dalen resorptie, wel nog verteren → meer osm actief →
water aantrekken
- Door Vit D intoxicatie/hypervitaminose D → hypercalcemie → tubuli kapot
- Pathogenese
- Watertekort → osm druk ECF hoger → water naar pl en int
- Compensatie lichaam
- Osmoreceptoren → gestegen ECosm druk → ADH stijgen → water
retentie
- ECF daalt → dalen BD → VC en renine → AT2 → aldosterone → Na en
water retentie → oligurie
- Dorstgevoel
- Symptomen
- Dehydratatie → dorst, droge mond, weinig speeksel, droge faeces (uitz osm
diarree), daling eetlust, oligurie (uitz nierstoornis, diabetes), diepliggende
ogen, gestegen polsfrequentie, gedaald polsvolume, vals gestegen HCT, en
Na, veel crea en urea in bloed (renaal of prerenaal probleem → prim of sec) →
asotemie, wel borborygme
- Behandelen
- Zuiver water per os of parentaal isotoon 5% gluc
- Isotone dehydratatie
- Oorzaken
- Door bloedverlies → water + ionen weg →
gelijk verhouding blijft
- Door diarree (niet osm) → bij overschreiden
max absorptiecapaciteit door teveel aanvoer,
colitis of toxine geinduceerde secretie of
daling absorptie (door aantasting Na-K-
pompen → TGE varkens coronvirus)
- Door gestegen darmpermeabiliteit → gestegen HD in propria/portale stuwing,
infectieuze stijging bvpermeabiliteeit, daling osm druk plasma of erge
hypoproteinemie
- Door gestegen secretie uit krypten → stimulatie pompen → door cAMP → door
toxines, serotonine, …
- Door addisons
, - Door verlies in lichaamsholtes → ascites, exudatieve pleuritis, peritonitis en
zelfs wondvocht bij bloeding, zweten → bij evenveel water als ionen
- Door postoperatieve koliekbehandeling → te snel of veel → terugduwen maar
te sterke sfyncter → hyperactiviteit krypten darm door toxines in inhoud →
duodenum overvullen + isotoon vocht iv → scheuren maag
- Pathogenese
- Geen herverdeling tussen compartimenten
- Ook weer daling BD → sympaticus en aldosterone → RAAS en ADH → oligurie
- Symptomen
- Koud (door perifere VC), hypotherm, verhoogde pols en lager V, prerenale
hyperkaliemie (door metabole acidose), normale Na, → normale of gedaalde
eiwitconcentraties door RAAS en ADH, de rest heel vgl met andere
dehydrataties, mogelijks geen borborygme
- Hypotone dehydratatie
- Oorzaken
- Door ontsteking → meer ionen (Na) verloren
dan H2O → daling osm druk → opname in
cellen → hemolyse (in extrema)
- Door acuut veel zweten → vnl paard
- Door bijnierinsufficientie → geen cortisol en
aldosterone → geen Na reabsorptie (zie
addison)
- Door fout of overmatig gebruik diuretica → hypovolumie → hemoglobiuremie
- Pathogenese
- Daling osm druk → vocht in cel → verdere stijging dehydratatie (en
plasmaeiwitC/hyperproteinemie in extreem) → aantrekken vanuit
interstitiumm
- Symptomen
- Vgl met isotone, in extrea wel czs en lyse rbc → hyperkaliemie
- Dehydratatie, hypolvolemie, lage HCT en lage Na in plasma
- Ook samen met K → uitdrogen → gedaalde vloei → minder uitscheiding en mogelijks
hyperkaliëmie (bij diuretica juist omgkeerd)
- Hypercalcemie en dehydratie bijna zeker op examen
- Hypercalcemie → stabiliseren Na-K kanalen → concentrerend vermogen nier niet
meer → veel waterverlies → PUPD
- Oedeem
- Toename totale hoeveelheid lichaamswater EN elektrolyten
- Oorzaken
- Door overdreven infusie isotoon NaCl,
- Door hartinsufficitentie → stijging veneuze druk →
daling Co → nierarteriedruk daalt → aldosterone → Na
en H2O retentie terwijl geen dehydratatie of verlies
- Door leverstoornissen → portale hypertensie → hypoalbuminaemie (aanmaak
eiwitten) → COD lager of vena porta diht → filevorming → stijgen HD →
veochtverlies thv darmstelsel
- ⇒ gestegen capillair HD → veneus, lagere cod → hypoproteinemie, hogere
permeabiliteit endotheel → bv schade of blokkage lymfedrainage
- Brij rund in schaarstreek, honden in longen en ascites (buikholte)
- Hypoproteinemie → te veel verlies, te weinig aanmaak, te veel verbruik en te weinig
opname (rantsoen) → ook hypoalbuminemie kan oorzaak zijn
ZB werking
- Extracellulaire buffers
- Bicarbonaat → HCO3- en H2CO3
- Fosfaatbuffer → HPO4 2- en H2PO4-
- Plasma-eiwitten
- Intracellulaire bucffers→ H+ uitwisselen voor K+ en Na+ → pH herstellen
, -
- Verzuren bloed → evenwicht naar links → CO2 uitademen → open systeem
- Afvoer H+ uit nier via co-transport Na
- Weefsel maakt H+ (lactaat en CO2), nier en lever → bicarbonaat aanmaken en H+
uitscheiden, long → CO2 uitscheiden
- Orgaanregeling
- Respiratoir
- → meer afvoer CO2 bij verzuring → wel ook verdere daling HCO3-
- → meer bijhouden CO2 bij alkalose → onderdrukken admhling
- Renale regeling → protonen uitscheiden via symporters (Cgradient!!!) en
bicarbonaat aanmaak
- → meer H+ uitscheiden en HCO3- aanmaken bij verzuring
- → meer H+ bijhouden (en wisselen met Na) en HCO3- uitscheiden bij alkalose
- Kan GEEN H+ maken!!
- NH3 productie bij acidose → + H+ → NH4 (na deaminatie glutamine) →
uitscheiden via symporter
- Afwijkingen
- Respiratoire acidose
- Opstapeling CO2 → daling pH en stijging HCO3- → hypercapnee
- Voorkomen
- Hypoventilatie → gedaalde gasuitwissleing → probleem thv luchtwegen
of gestoorde ventilatie/perfusie verhouding
- Door onderdrukte ademhaling → ziekte of medicatie
- Door fout gasmengsel buitenlucht of gedaalde alveolaire ventilatie!!!
- Door intubatieanesthesie met slechte CO2 absorbers (enkel resp acidose)
- Oorzaak hoeft niet thv longen (wel ademhaling in totaliteit) →
opstapeling CO2 (niets met O2)
- Cyanose → geen CO2 probleem, wel O2 te kort thv perifere
weefsels → in relatie met elkaar (anaerobe verbranding weefsel
→ …)
- Nier productie/retentie HCO3 en excretie H+ → opname Na door cellen en K
aan ECF → hyponatriemie en hyperkaliemie → ventriculaire fibrillatie
- Symptomen
- Nerveuze symptomen → opstapeling CO2 → VD hersenen
- Hyperkaliemie → hartfunctiestoornissen (ventriculaire fibrillatie)
- Hyperpnee (als kan (zie anesthesie)) of dyspnee (bemoeilijkt)
- Lage pH en hoge PCO2 en BE (extra HCO3- in bloed door nier → op
grafiek na hoek) → meest pos
- Behandelen
- Door resp analeptica → stimuleren ademhaling
- O2 rijk gasmengsel + bronchodilatoren (PSlitica of Smimetica) →
ventileren → CO2 weg
- Meestal deze in combo met andere (uitz anesthesie) → oorzakelijk lijden
behandelen
- Metabole acidose
