Alle hoorcolleges van het vak Organisatieontwerp (MAN-BCU320). Bevat alles uit het boek van KvAK - Het nieuwe organiseren: alternatieven voor de bureaucratie.
Radboud Universiteit, jaar 3
Samen: “de organisatie van deze organisatie deugt niet”
Samenwerken voorwaarde voor resultaat
- Te zwaar voor 1 mens samen tillen
- Te moeilijk voor 1 hoofd multidisciplinair
- Te lang voor 1 mens 24/7, ploegendienst
Vele vragen en ontwerpkeuzes:
- Wat is het doel
- Welk werk is nodig
- Zelf doen of uitbesteden
- Hoe te verdelen
- Hoe af te stemmen/coördineren
- Gereedschap, machines, ICT, gebouw & inrichting
Structuur – structureren
Wanneer?
- Tijdelijke organisaties
o Festivals, hulp bij ramp, ‘blauwhelmen’
- Permanente organisaties – karakter v.d. structuur
o 2 mensen - informeel/vanzelf
o 20 mensen - wat afspraken/gegroeid
o 200 mensen - formeel/ontworpen/herontworpen
,Wat?
- Werken aan gezamenlijk doel
- Verdeling van het werk
o Over mensen en machines
- Afstemming op elkaar
o Gelijk tillen
o Volgtijdelijk aansluiten
- Besturen en regelen (verstoring)
Soorten werk
- Uitvoeren
- Afstemmen
- Besturen en regelen
Organisatie: Systeemkundige Abstractie in soorten ‘werk’ (Ashby)
Control = SR
Design = IR
Oper. Reg = OR
Het systematisch in beeld brengen van het werk vergt abstract denken!
Eerst het werk in model brengen. Nadruk op ‘ProductieStructuur’ / uitvoeren
- Maken/leveren
- Voorbereiden
- Ondersteunen
Ontwerp – ontwerpen
Systematisch denken en werken aan iets dat er moet komen
- Van idee tot ‘we kunnen iets gaan bouwen, maken, invoeren’
- DOVE-cyclus idee volgt uit diagnose of ontevredenheid
Ontwerpen = toekomstgericht. Ontwerpen is
,Beoordeel Ontwerp
- Ontwerpen = eisen stellen aan het ontwerp en randvoorwaarden
o Goed als ontwerp voldoet aan alle eisen en ‘rvw’?
HC2, 8-10-2023
1. Organisatie Ontwerp benaderingen: de 6 C’s
- ‘baasjes-, hokjes- en harkjes-denken’
- Powerpoint als ontwerpgereedschap
- Geen samenhang tussen werk, kan chaos creëren.
- Bij voorkeur geen organogram maken. Alleen handig om beetje te kijken hoe organisatie
eruitziet.
Configuratie
- ~ Slecht passende confectie
- >50% van organisaties zijn combinatie van configuraties
o In praktijk kun je dus niet echt met configuratie uit de voeten.
- Mintzberg’s ‘Barbapappa’s’
Contingency / fit
- Wat werkte in het verleden in deze omgeving (binnen + buiten) ontwerp voor toekomst
o Verleden geeft geen garantie voor toekomst
- Structure follows strategy (Chandler)
- Economies of Scale / efficiency
Communicatie / info-processing
- Galbraith
o Verlagen behoefte aan infoprocessing (in vroege werk) maak autonome eenheden
zodat je communicatie in eenheid hebt, ipv tussen. Kan niet altijd linking-
mechanisms zodat eenheden tussen elkaar kunnen communiceren
o Zorgen voor literal linking mechanisms
Computer-Processbenaderingen
- Business Process Redesign (ICT)
, - Processmanagement (ICT)
- Lean ‘flows’ (Toyota Production System o.b.v. Henry Ford)
- Er waren processen in bepaalde structuur, met verschillende stappen, en op papier duurde
dit heel lang chaos. Op computer kreeg je ook verschillende schermen waar stappen langs
elkaar op gingen georganiseerde chaos, meer ICT kosten.
o Computer paradox
o Oplossing = groepjes maken die zelf dingen oplossen.
Cybernetische Systeembenaderingen
- Viable System Model – Stafford Beer
- Sociotechniek, vanaf 1950’s, Tavistock Institute
- Moderne Socio Techniek
o Social structure follows strategy
o Systems follows structure / eerst organiseren (werkverdeling) dan automatiseren
(techniek, ICT, etc.)
o Strategy shaped by structure
Nederlandse systeembenadering: Moderne SocioTechniek (MST)
- Ontwerpen van oudsher: kwaliteit van organisatie = KvdO
o Erg gericht op winst maken, uitkeren aan aandeelhouders en zo overleven.
- Toevoeging De Sitter
o Kwaliteit van de Arbeid = KvdA
Mens als belangrijkste resource. Deze mens moet dus ook iets te bieden
krijgen.
o Kwaliteit van Arbeidsrelaties = KvdAr
Gedeeld belang ‘arbeid en kapitaal’
Als bedrijf failliet gaat, hebben aandeelhouders niks, en werknemers geen
werk gedeelde belangen = levensvatbaarheid
Ulbo de Sitter (1930-2010) Scheepwerktuigkunde + Socioloog = Socio-technicus
- Hoogleraar TU-Eindhoven: midden tussen technisch onwerpers 1971-1986
- Directeur MST-adviesbureau 1986 – 1990
- Hoogleraar Moderne Sociotechniek, Nijmegen 1990-1995
OrganisatieOntwerp: keuze voor Moderne SocioTechniek (MST)
Daarom
- MST: integraal, theoretisch onderbouwd en praktisch bewezen (> 1985)
Daarbij vergelijkenderwijs
- Lean: uit de praktijk, verwante aanpak met ‘flows’
- Job Design: meer nadruk op werkplekniveau
- Deze passen bij de MST
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper noudb1908. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,75. Je zit daarna nergens aan vast.
