Samenvatting Module 8 - Sociologie (K000459A)

MODULE 8: SOCIALE VERANDERING
Fase 1: Landbouw en staat
 Klein  groot
 Productieve economie
= Landbouw
 Simpel  complex
 Integratie
= Staten
 Geïsoleerd  buren
 defensie/agressie
= staten
1. Horde
 Nomaden
 Egalitair
o Geen politici, priesters, beroepen
o Geen markt, controle over schaarse goederen
 Geen overkoepelende politieke structuur
o Informele leiders
2. Stam
 > horde
 Economie meer ontwikkelt
o Horticultuur, tuinbouw
o Pastorale samenleving, herders
o Meer intensiteit in voedselproductie
 Weinig sociale differentiatie
o Geen sociale stratificatie
 Enkele autonome, dorpen
o Geen overkoepelende politieke eenheid
 Democratische informele leiders
o Regeren ‘bij verontwaardiging’, normovertredend gedrag
o Geen claim op rijkdom
o Feesten organiseren = verdelen
 Rank society
o Differentiatie naar rangen ≠ klassen
o Kunnen geen claim leggen op goederen die samenleving opbrengt
o Cf. strava
 Big man societies
o Leiden door voorbeeld
o Onderhandelt met naburige groepen
o Herverdeelt voedsel
o Garandeert welzijn van gemeenschap
 competitie om big man-positie
o Cf. Company bij Manchester

,  Sodaliteiten
o Broederschap obv geslacht, leeftijd, beroep
o > dorpen, stammen
o Rituele of ambachtelijke functie
 uitdagingen samen oplossen
o Cf. druïden

3. Neolitische revolutie
 Jager verzamelaar  landbouwer (sedentair)
 Intensificatie (van voedselproductie)
o Grootschalig
o Systematisch
o Hoge input van werk
 Nieuwe technieken: ploeg, irrigatie, trekdieren
o Toename opbrengst én werk
o Terraslandbouw: elke plek gebruiken voor opbrengst
o Gedomesticeerde dieren (cf. schaap  veel wol/vlees)
 Waarom de overgang?
o Jager verzamelaars = Original Affluent Society (welvaartsstaat)
 Rustig leven (geen telefoons, consumptie, verplichtingen)
 Hadden wél kennis van natuur/dieren
o Wereldwijde verspreiding van landbouw
 Snel en onafhankelijk obv welke planten/dieren ze domesticeren
 Oorzaak
o Bevolkingsdruk  verspreiding over wereld (rem)
 Groepen nomaden kwamen elkaar tegen  voedsel
beschermen/kweken
 Minder beschikbaar land per capita
 Andere voedingsbronnen + intensievere technieken
 Gevolg
o Voedselsurplus
 Arbeidsverdeling
 Soldaat, goudsmelter, boekhouder, handelaar
 Handel, geld
 Materiële cultuur
 Steden
o Intern: Sociale stratificatie
Extern: oorlog om grond
 Beschermen van je geleverde werk
 grotere politieke eenheden om interne orde te bewaren + externe
(defensie + agressie) organiseren