Deze samenvatting is gebaseerd op het boek ' Observeren en rapporteren in de zorg- en hulpverlening' en de informatie die tijdens de lessen verteld werden.
Voor het examen had ik deze samenvatting afgedrukt en meegenomen. Uiteindelijk behaalde ik een 15/20.
Veel succes!
Kritisch denken
= vermogen om zelfstandig te komen tot weloverwogen en beargumenteerde afwegingen, oordelen
en beslissingen
denkvaardigheden = noodzakelijk
= redeneren en reflecteren voordat je een standpunt inneemt of een besluit neemt hoe te handelen
en je kunt verklaren waarop dat standpunt/besluit is gebaseerd.
Kritisch denken draagt bij tot:
- Bewustwording van (verschillen en overeenkomsten) in waarden die we nastreven + ons
gedrag sturen
- Persoonsvorming: wie ben ik/ wie wil ik worden? Persoonlijke autonomie
- Burgerschapvorming
- Analyseren van problemen
- Leren door (sociale) ervaringen
- Bevordering van sociale interactie + communicatie
- Vergroting van inlevingsvermogen
- Hoger niveau van denken en (moreel) redeneren
H1: Observeren: het menselijk perspectief
1.1 Een ‘beeld’ van een mens
Mening: herkennen door ‘ik’ of ‘mij’
ONTSTAAT: eigen ervaringen + eigen kennis => bepaalt hoe je naar iemand kijkt
willen vaak dat mensen het met ons eens zijn + bevestigen
- Subjectief
=>door mening andere is onze oordeelsvorming beïnvloed
Proprioceptie= indruk die van binnen naar buiten komt
1e indruk professioneel handelen: voor uitkijken + kunnen loslaten
1.2 Beeldvorming
- Automatisch door info dat andere geeft (kleding, uitstraling, …)
op basis van: referentiekader
- 1e indruk = dynamisch
- Verschillende lagen door invloed van factoren in werkelijkheid
- Beeldvorming bepaalt analyse
MAAR: !! = objectief kijken
Waarnemen= ontvangen van signalen uit omgeving
- Zintuigen MAAR subjectief
- Mijn werkelijkheid ≠ jouw werkelijkheid
- Referentiekader
- Subjectiever
- Sneller dingen zien
- Doen we heel de dag (onbewust)
Observeren= waarnemen met een doel
- Doel geeft richting aan interpretatie
2 belangrijke aspecten: jezelf als observeerder + situatie
- Opzettelijke observatie: bewust
, - Systematisch: meer een proces, vaker doen
- Met bepaald doel => situatieschets
- Betekenis geven aan wat je ziet
Bv. Op teamvergadering: “dat kind speelt de hele tijd alleen” (=waarneming) andere zegt” dat is mij
nog niet opgevallen, ik ga daar op letten” (= observatie)
BEDENKINGEN:
- Wat we graag zien, zien we vlugger
- Gevoelens zijn sterk bepalend
- We zien wat we verwachten te zien
- Niemand kan ons garanderen dat we hetzelfde waarnemen
- Waarnemen is het voortdurend opnemen van prikkels => selectie van prikkels
BESLUIT: waarnemen is complex gegeven. Het wordt bepaald door allerlei mechanismen. Iedereen
neemt iets anders waar, afhankelijk van selecties en zintuigen.
1.3 Referentiekader van de beeldvorming
Referentiekader wordt bepaalt door:
Culturele laag
= voorgeprogrammeerde standpunten
- Negatief: vooroordelen + positief: betekenis geven aan wat we zien, horen, meemaken
- Waarden en normen
- Gedeeld begrip: zijn over bepaalde dingen eens zonder dit te bespreken
- VOORDEEL: geeft helderheid, samenhorigheid, weten wat we kunnen verwachten
Cultuur (Zijderveld)= verschijnsel waarbij mensen gedragspatronen ontwikkelen die zo belangrijk zijn
dat ze het overdragen aan nieuwkomers
Cultuur (Vermeersch)= verzameling van die fenomenen of objecten die door de mens vorm kreeg
Culturele kapitaal (Stanton-Salazar)= gezamenlijke waarden en normen, duidelijke normatieve
gedragsregels en tussenmenselijke verhoudingen gedeeld begrip
Laag van de sociale groep
- Iedereen heeft verschillende sociale netwerken met verschillende normen
- Elke subcultuur (sociale groep) brengt een eigen beeld van de mens => beïnvloedend
- Observeren: plaats + setting medebepalend voor beeld van de mens
Individuele groep
- Eigen persoonlijkheid, mensenkennis, vroegere ervaringen, innerlijke zekerheid,
verdraagzaamheid, inlevingsvermogen => beïnvloeden beeld van anderen
- Moeilijk om afstand te nemen van 1e indruk + jezelf
vooral wanneer individu tot ander sociaal netwerk behoort
1.4 Observatie?
Objectief observeren: bewust + gericht + betekenis geven aan wat je ziet
- Informatie geeft betekenis aan werkelijkheid
- Alleen feiten vaststellen + geen mening
Subjectief observeren: bewust + gericht MAAR referentiekader is bron voor interpretatie
- Interpreteren vanuit eigen gedachten, gevoelens + eigen mening
,DOEL: gedrag van andere duiden
1.5 Het tussenmenselijke
!!= communicatie informatie die we uitwisselen zorgt ervoor dat we tot gedeeld begrip komen
- Voorwaarden: tussenmenselijke= besef dat er medemensen zijn + dat je relatie hebt met
deze mensen
kwaliteit van tussenmenselijke bepaald gevoel van (on)veiligheid, vertrouwen of
wantrouwen
1.6 Co-regulatie
Co-regulatie= inspelen op elkaar om een bepaald doel te bereiken, waarbij een totale verandering in
het proces ontstaat
- NODIG: goeie sociaal-emotionele vaardigheden = goed invoelend kunnen interpreteren van
co-regulatieve processen
=> afstemmen
- Tussen (minstens) 2 mensen
Zelfregulatie= zelf spanning laten dalen
- Alleen
1.7 De ‘relational frame theory’
Relational frame theory= mensen leggen verbanden waardoor zaken een andere betekenis krijgen.
Deze verbanden organiseren de werkelijkheid (bv. Lekker – minder lekker, groot – klein)
- Maakt ons leven makkelijker
- MAAR soms ontwikkelen we frames die niet kloppen
- Belangrijk: taal op jonge leeftijd legt men al frames + nodig om gedeeld begrip door te
geven
- Gebruiken we elke dag + nodig om werkelijkheid te begrijpen
- Manier waarop een frame ontstaat -> beïnvloed door denken en doen van mensen
1.8 Gezond verstand
= vermogen om goed, helder te denken om over bepaalde zaken te oordelen en te beslissen
= aanpassen aan volkswijsheid van gemeenschap waartoe we behoren + deze wijsheid/ kijk op
werkelijkheid overnemen als waarheid
GEVOLG: met deze blik wordt werkelijkheid geïnterpreteerd, zonder bedenking
Gezond verstand= Folk psychology= vertrouwen dat de werkelijkheid zich blijft gedragen zoals jij het
hebt waargenomen + dat het zich gaat aanpassen aan wat jij nodig hebt/ onze wensen
, 1.9 Observeren en rapporteren
Observeren interpreteren rapporteren
Observatie wordt gebruikt voor:
- Organiseren van informatie over een persoon of personen die zorg-, hulp- of dienstverlening
nodig hebben
- Verkrijgven van inzicht in gedrag van personenen + voorlopige verklaring op vragen ober
gedrag
- Preciseren van hulpvraag
- Verantwoord organiseren van zorg-, hulp- of dienstverlening aan personen die daar al dan
niet rechtstreeks om gevraagd hebben
- Verantwoorden van eigen inzet en activiteiten
- Organiseren + verantwoorden van zorgplannen, handelingsplannen en andere professionele
activiteiten ten behoeve van andere personen
- Vooraf, tussentijds of definitief evalueren van anctiviteiten die in zorg-, hulp-verlening en
dienstverleningssfeer plaatsvinden
Rapportage wordt gebruikt om:
- Informatie oposlaan zodat die niet verloren gaat
- Alle gegeven van personen systematiseren
- Conclusies trekken uit vergelijking van opgeslagen gegevens
- Eigen handelen van hulpverlener te organiseren en te overzien
- Handelen als zorg- of hulpverlener terug te rapporteren naar hulpvragen of de
vertegenwoordiger daarvan
- Voortdurend verantwoorden van handelen
Rapporteren= manier om informatie vast te leggen en over te dragen aan derden
1.10 Macht en onmacht
Mandaat krijgen + mandaat opnemen om cliënten te observeren => machtsongelijkheid
Observeerder heeft meer macht dan persoon die geobserveerd wordt
- Ook als observatie met toestemming is
!! = bewust zijn
GEVAREN bij geven van mening als je macht hebt
- Meer invloed dan dat je wilt
- Botsing
- Ontstaan van onzekerheid
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper vanveltomjessie. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.
