VK (Veiligheid en kwaliteit / kwaliteit en veiligheid) - samenvatting kwartiel 1, 2 en 3 (1 t/m 3) - leerjaar 1 - Saxion Enschede - HBO-V
143 keer bekeken 1 keer verkocht
Vak
Veiligheid en kwaliteit
Instelling
Saxion Hogeschool (Saxion)
Volledige samenvatting van het vak Veiligheid en Kwaliteit (maatschappij en organisatie, kennistoets 3.2 getoetst in kwartiel 3. Ik heb met deze samenvatting een 9 gehaald op het tentamen. Voor de samenvatting is de meest recente literatuur gebruikt zoals bij de lesvoorbereiding staat beschreven (z...
Maatschappij en organisatie – veiligheid en kwaliteit
Samenvatting kwartiel 1
Les 1
Een praktijkgerichte definitie van kwaliteit van zorg: zorg die steeds beter voldoet aan de
noden en wensen van de klant. Immers, in de zorg gaat het er allereerst om dat de klant
(patiënt, cliënt) de zorg krijgt die volgens de professionele standaard noodzakelijk is (noden).
De tevredenheid van de patiënt is natuurlijk belangrijk en uiteraard is het van belang dat de
zorg zo goed en plezierig mogelijk wordt geleverd. Maar van doorslaggevend belang is
daarnaast dat het geneeskundig, verpleegkundig of verzorgend proces goed verloopt, dat de
patiënt op grond van de juiste criteria de juiste diagnostiek, behandeling en verzorging
ondergaat, en dat de patiënt geholpen wordt op grond van recente genees- en
verpleegkundige bevindingen. En dat zijn vaak zaken die voor de patiënt moeilijk te
beoordelen zijn. Daarbij komt dat de patiënt vrijwel nooit direct de eigen behandeling betaalt
en zelden een expliciete kostenafweging maakt als het gaat om het verkrijgen van zorg en
behandeling. Een patiënt is verzekerd en de betaling verloopt via de
ziektekostenverzekeraar. Ten slotte is de relatie patiënt-hulpverlener anders dan die tussen
klant en bedrijf. Een patiënt voelt zich nogal eens onzeker en kwetsbaar in zijn relatie met
een zorgverlener. Hij koopt geen dienst in een zakelijke afweging, maar zoekt zorg.
Daarnaast voegt de dienst waarom hij vraagt, niet altijd iets toe aan de kwaliteit van zijn
elven maar is de zorg vaak nodig om kwaliteitsverlies te beperken of te voorkomen. Hiermee
wordt duidelijk dat kwaliteit in de context van de zorg een aantal bijzondere dimensies heeft
en dat rondom (de verantwoordelijkheid voor de) kwaliteit van zorg verschillende partijen een
rol spelen.
Zes dimensies van kwaliteit van zorg:
1. Patiëntgerichtheid: afgestemd op de noden, wensen en waarden van de patiënt
2. Effectiviteit (doeltreffendheid): betrouwbaar en gebaseerd op wetenschappelijke
kennis
3. Doelmatig (efficiency): toegesneden op de vraagstelling van de patiënt en zonder
verspilling
4. Veiligheid: vrij van fouten die schade kunnen toebrengen aan patiënten en
medewerkers
5. Tijdigheid: op het juiste moment en zonder onnodige wachttijden
6. Gelijkheid: gelijkwaardig voor alle patiëntengroepen
Verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van zorg:
De cliënt: de actieve belangstelling van cliënten voor kwaliteit van zorg is groeiende. Zo is
het sinds de invoering van de WGBO verplicht om de wensen van de cliënt te betrekken in
het opstellen van een behandel-, verpleeg- of zorgplan en nemen cliënten deel aan
patiëntenraden, maken zij deel uit van kwaliteitsstuurgroepen of worden zij anderszins door
het management betrokken bij kwaliteitsbeleid. De actieve betrokkenheid van de cliënt als
kritische consument is van groot belang voor de kwaliteit van zorg.
De CQ-Index is een gestandaardiseerde systematiek voor meten, analyseren en rapporteren
van klantervaringen in de zorg. De methode is gebaseerd op de Amerikaanse CAHPS-
systematiek en de door het NIVEL ontwikkelde QUOTE-vragenlijsten.
De CQ index geeft inzicht in twee zaken: wat vinden patiënten belangrijk én wat zijn hun
ervaringen met de zorg. De informatie die zo verkregen wordt kan gebruikt worden door:
- Consumenten zelf, bij het kiezen van een zorgverzekeraar of een zorgaanbieder
- Cliëntenorganisaties, die belangen van hun leden behartigen
- Verzekeraars, die kwalitatief goede zorg willen inkopen
- Managers en professionals, die de kwaliteti van hun zorg willen verbeteren
, - De Inspectie (IGZ) en de Nederlandse Zorgautoriteit, die toezicht houden op de zorg
- Het Ministerie van VWS, dat op landelijk niveau de effectiviteit, veiligheid en
patiëntgerichtheid van de zorg in de gaten houdt.
De zorgverlener: Sinds het bestaan van professionele zorgverleners, medisch specialisten,
verpleegkundigen etc. hebben deze zich intensief beziggehouden met de
kwaliteitsontwikkeling van hun vakgebied. De belangrijkste instrumenten daarbij zijn:
- Opleiding en registratie waarbij de opleiding moet garanderen dat iedere
beroepsgroep over de geëigende kennis en vaardigheden kan beschikken, en waarbij
registratie en herregistratie moet garanderen dat elke professional zijn vak bijhoudt.
- Wetenschappelijke of beroepsverenigingen die opleidingseisen formuleren,
zorgdragen voor bij- en nascholing, richtlijnen van zorg ontwikkelen, taak- en
functieomschrijvingen maken, kortom: de beroepsgroepen nemen een sterke
verantwoordelijkheid voor de technisch-inhoudelijke beroepsontwikkeling.
- Intercollegiale toetsing als educatief proces waarbij beroepsgroepen elkaars
beroepsuitvoering, op basis van expliciete criteria en uitgaande van vrijwilligheid,
toetsen.
- Medisch tuchtrecht, dat toegepast wordt indien een beroepsuitoefenaar een zeer
onzorgvuldige procedure heeft gevolgd (het tuchtrecht gold oorspronkelijk alleen voor
medici, maar is sinds kort ook van toepassing op andere beroepsgroepen).
De kwaliteitsbevorderende rol van zorgverleners beperkt zich niet tot activiteiten in het kader
van het beroep. Ook op het niveau van de organisatie nemen zij deel aan
kwaliteitsbevorderende activiteiten, zoals intercollegiale consultatie en deelname aan
commissies.
De laatste jaren staan ook begrippen als eigen verantwoordelijkheid & regie en
zelfmanagement van patiënten steeds sterker centraal. De mondige patiënt die zelf zijn weg
zoekt in gezondheidsland, zelf beschikt over zijn leven en eigen keuzes maken. Mensen
streven naar zelfontplooiing en de vrijheid om hun leven te leiden conform persoonlijke
principes en overtuigingen. Dat blijft zo als in dat leven zich een (chronische) aandoening of
ziekte voordoet. Een gevaar bestaat dat de persoonlijke wensen voor een goed leven
ondergeschikt raken aan de eisen die de ziekte stelt en de professionele inzichten en
adviezen van zorgverleners en -instellingen. Het beeld van een zorgverlener die eenzijdig de
diagnose stelt en vervolgens de behandeling of verzorging bepaalt, staat in schril contract
met het beeld van de patiënt die de regie over zijn leven wil houden. Dit laatste kan alleen
als patiënten bij (chronische) ziekte of ongemak adequaat geïnformeerd worden en leren hoe
ze zelf verantwoordelijkheid kunnen nemen. Daarin hebben professionals een belangrijke
taak. Zelfmanagement van patiënten vraagt om een gebalanceerd samenspel tussen een
kundige zorgverlener en een goed geïnformeerde, actieve patiënt. Alleen zo krijgen
patiënten niet alleen de zorg die bij hen past maar ook op een manier die bij hen past.
Het management: kwaliteit van zorg is een belangrijke verantwoordelijkheid van het
management van de organisatie. Wettelijk is verankerd dat zorgorganisaties de kwaliteit van
zorg systematisch dienen te bewaken, beheersen en zo mogelijk verbeteren. Bovendien
dienen de activiteiten om de kwaliteit van zorg te bewaken, beheersen en verbeteren op
elkaar te worden afgestemd. In vrijwel alle organisaties voor gezondheidszorg, intra- en
extramuraal wordt gewerkt aan de verbetering van de kwaliteit van zorg. Er zijn verschillende
manieren waarop instellingen een kwaliteitsbeleid invoeren.
De koepel: koepelorganisaties richten zich primair op de collectieve behartiging van
zorginhoudelijke, sociale en economische belangen van de leden. Zij streven ernaar voor de
leden zodanige kaders te schappen, dat de aangesloten zorgorganisaties alert en flexibel
kunnen inspelen op (veranderingen in) de vraag naar zorg. De werkzaamheden van de
koepels zijn dan ook voor een belangrijk deel gericht op het mede tot stand brengen van bij
de branche passende voorwaarden. Zij doen dat onder meer via beleidsontwikkeling, lobby
,en overleg met relevante partijen in het veld. Vrijwel alle koepelorganisaties in de
gezondheidszorg (de brancheorganisaties), hebben een kwaliteitsbeleid geformuleerd. Zo
ontwikkelen en stimuleren zij de invoering van kwaliteitsdeelsystemen en certificatie- of
accreditatietrajecten ter bevordering dan wel controle van de kwaliteit.
De verzekeraars: voor verzekeraars staat de verhouding prijs-kwaliteit centraal. Het streven
van verzekeraars is gericht op effectieve, veilige, zorgvuldige en doelmatige zorg. Naast
deze algemene criteria zijn het vooral lokale afspraken tussen verzekeraars en
zorgorganisaties, gemaakt in het kader van de jaarlijkse productieafspraken, waar het
kwaliteitsstreven van de verzekeraars concreet wordt uitgewerkt.
De inspectie: de Inspectie voor de gezondheidszorg (IGZ) ziet toe op de kwaliteit in
zorginstellingen. Zij doet dit via werkbezoek aan zorgorganisaties en het behandelen van
klachten. Om zorgverleners en -organisaties in de verschillende sectoren te ondersteunen bij
het zichtbaar maken van de kwaliteit van zorg heeft de IGZ in 2007 in opdracht van het
ministerie van VWS het programma ‘Zichtbare Zorg’ opgericht.
De overheid: ook de overheid hecht veel belang aan een kwalitatief goede
gezondheidszorg. Daartoe stelt zij door middel van wetten en regels eisen aan de kwaliteit
van de zorgverlening. De wetten en regels dienen twee doelen, op de eerste plaats
stimuleert het zorgvragers zich zelf verantwoordelijk te voelen voor de geleverde zorg. Op de
tweede plaats wil de overheid kunnen ingrijpen wanneer minimaal vereiste kwaliteit van zorg
niet wordt geleverd. De belangrijkste recente kwaliteitsbevorderende activiteiten van de
overheid betreft de invoering van de Wet Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg (Wet
BIG), Kwaliteitswet Zorginstellingen en de Wet op de Geneeskundige Behandel
Overeenkomst (WGBO).
De Wet BIG geeft kaders aan voor de beroepsuitoefening, zodanig dat de patiënt beschermd
is tegen ondeskundig handelen. De wet legt vast welke beroepsbeoefenaren welke
behandelingen mogen verrichten en regelt de titelbescherming van beroepsbeoefenaren
door aan te geven aan welke wettelijke eisen ene beroepsbeoefenaar moet voldoen. Deze
wet breidt de tuchtrechtspraak uit van artsen tot andere beroepsbeoefenaren zoals
verpleegkundigen en paramedici. De Wet BIG is er om de patiënten te beschermen tegen
ondeskundig of onzorgvuldig handelen door zorgverleners. Een zorgverlener moet er
daarom voor zorgen dat het niveau van zijn kennis en vaardigheden voldoende is en actueel
blijft. Alleen als een zorgverlener aan de eisen voor herregistratie voldoet, mag hij/zij in het
BIG-register geregistreerd blijven. Op die manier zullen uitsluitend personen in het BIG-
register staan die beschikken over voldoende recente bekwaamheid.
De Kwaliteitswet zorginstellingen is een raamwet die instellingen verplicht tot het leveren van
verantwoorde zorg, het systematisch bewaken, beheersen en verbeteren van de kwaliteit
van zorg, het invoeren van een kwaliteitssysteem en het jaarlijks afleggen van
verantwoording over het gevoerde beleid in ene kwaliteitsjaarverslag. Instellingen moeten
verantwoorde zorg leveren. Dat wil zeggen, zorg van een goed niveau en in ieder geval
doeltreffend, doelmatig, patiëntgericht en afgestemd op de reële behoefte van de patiënt. De
Kwaliteitswet stelt globale eisen en laat de invulling daarvan over aan de zorginstelling zelf.
De Wet op de geneeskundige behandelovereenkomst legt de rechtspositie van de patiënt
vast. Geregeld wordt het recht van de patiënt op informatie over het onderzoek en de
behandeling, het recht op inzage in het medische dossier en de bescherming van de
vertrouwelijkheid van de medische gegevens. De wet vereist dat een behandeling pas kan
beginnen als de patiënt daartoe expliciete toestemming geeft, vast te leggen in een
behandelovereenkomst.
, Het streven naar kwaliteit kent verschillende perspectieven en partners en vereist een
zorgvuldig samenspel tussen de diverse partijen. Dit samenspel is in toenemende mate
gebaseerd op (gereguleerde) marktwerking. De overheid introduceert stapsgewijs meer
concurrentie in de zorg.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper KimMo. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
