Samenvatting van het hoofdstuk "Geneesmiddelen bij pijn, koorts en ontsteking" van het deel Bijzondere Farmacologie van farmacologie. Deze samenvatting bevat de theorie van de syllabus en de ppt, met afbeeldingen van de ppt.
De documenten die hieraan vooraf gaan zijn:
- Farmacologie: Inhoudstafel ...
BIJZONDERE FARMACOLOGIE
GENEESMIDDELEN BIJ PIJN, KOORTS EN ONTSTEKING
I. Inhibitoren van cyclo-oxygenase
Onderverdeling
• Analgetica – antipyretica
• Niet-steroidale anti-inflammatoire farmaca (NSAID’s)
1. Indicaties
• Koorts o.a. bij griepaal syndroom
o Eerste keuze: paracetamol
o Acetylsalicylzuur
o Sommige NSAID’s
• Pijn o.a. rugpijn, gewrichtspijnen, hoofdpijn, tandpijn, menstruatiepijnen,
postoperatieve pijn
• Acute of chronische inflammatie:
o Reumatoïde artritis
o Osteoartrose
o Spondylitis ankylosans
o Jicht (symptomatische therapie)
• Preventie van cardiovasculaire aandoeningen: acetylsalicylzuur in lage dosis (zie
geneesmiddelen ivm cardiovasculair stelsel)
2. Werkingsmechanisme
Twee types cyclo-oxygenase: COX-1 en COX-2
•
• COX-1: constitutief in
o Maag (gastroprotectie)
o Bloedplaatjes (aggregatie)
o Nier (onderhoud renale bloedflox)
• COX-2
o Geïnduceerd in inflammatoire cellen door cytokines zoals TNF en IL 1
o Toch ook constitutieve expressie in o.a. nier
o Gewenste effecten van NSAIDs berusten op inhibitie van COX-2
• NSAIDs
o Klassieke NSAIDs remmen zowel COX-1 (bijwerkingen!) als COX-2
(gewenste effecten) met geringe selectiviteit voor een van beide enzymen
o Ontwikkeling van COX-2 selectieve NSAIDs: meer dan 5-voudig COX-2-
selectief
• Inhibitie van COX
o Competitief reversibel, behalve voor acetylsalicylzuur
o Acetylsalicylzuur: acetylatie van serine in positie 530 (actieve zone van
enzym) = irreversibele inhibitie
• Paracetamol inhibeert selectief COX in centrale zenuwstelsel
1
, 3. Bijwerkingen
3.1. Gastro-intestinaal
• Erosies (dyspepsie, diarree, nausea), ulcera, bloedingen en perforaties
• Vooral thv maag, minder thv dunne darm, zelden thv dikke darm
• Verschil in frequentie naargelang het product
o Paracetamol: nagenoeg geen irritatie van gastro-intestinale tractus
o Piroxicam > diclofenac, naproxen, indometacine > ibuprofen (GI bloedingen)
o Minder uitgesproken bij COX-2-selectieve NSAIDs
• Mechanisme
o Lokaal etsend effect op mucosa (alleen voor acetylsalicylzuur)
o Inhibitie van gastrisch cyclo-oxygenase dat instaat voor synthese van gastro-
protectieve prostaglandines (inhibitie maagzuursecretien, cytoprotectie)
→ treedt op onafhankelijk van de toedieningsweg
→ verklaart associatiepreparaten van diclofenac + misoprostol en naproxen +
esomeprazol
3.2. Renaal
• Acute renale insufficiëntie
• Bij personen met geactiveerd noradrenerg of renine-angiotensine-systeem
(hartinsufficiëntie, levercirrose met ascites, hypovolemie)
→ renale vasoconstrictie
→ gecompenseerd door renale synthese van vasodilaterende prostaglandines
(PGE2, PGI2)
• Bij NSAIDs → verminderde synthese van compenserende prostaglandines → daling
van renale plasmaflow en glomerulaire filtratie
• Binnen uren tot dagen na gebruik
• Reversibel
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper geneeskundeftpsychologie. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
