H1: BOEKHOUDTECHNIEK “ACCRUAL ACCOUNTING”
BASIS EN WERKING VERMOGENSBOEKHOUDING
PRINCIPE VERMOGENSBOEKHOUDING
De balans
- Verenigingen, stichtingen, overheden … beschikken over vermogen om activiteiten te
k ontwikkelen
- Oorspronkelijk om het vermogen financieel voorstellen in de ondernemingsfeer
- Balans geeft op een bepaald ogenblik weer:
o Activa = hoe het vermogen in € is aangewend
Waar zit geld in? waarin heb je geïnvesteerd?
o Passiva = wat de bronnen zijn in € van dat vermogen
Waar hebben we het vermogen (geld) vandaan gehaald?
- Balansevenwicht : totaal actief = totaal passief
- Vermogen in
o Activa
Vaste activa : gebouwen, uitrusting
Vlottende activa : voorraden, bankrekening, cash
Vordering: je moet dit geld nog krijgen van iemand anders, nog niet
liquide
Vordering = bezitting = geld waard
o Passiva
Eigen vermogen = niet opeisbaar
Vreemd vermogen = geleend geld aan bank / leverancier die voorschiet
Schulden die je terugbetaald = niks mis mee
o Waardering in €
- Voorbeeld (zie balans volgende p.)
o Rijkdom = eigen vermogen
Eigenaar van 230 000, maar daar zit voor 155 000 schulden in
o Eigen vermogen kan 0 zijn, je hebt dan niks
o Eigen vermogen kan negatief zijn, als je meer schulden hebt dan activa
Schulden > bezittingen = probleem
, Onderneming zou failliet zijn curator om activa te verkopen =
schulden inlossen
- Balansevenwicht : totaal actief = totaal passief
- Eigen vermogen = activa – vreemde schulden = netto-actief
- Balans = momentopname van vermogen
o Doorgaans bekeken per 31/12/20N0, maar je kan het altijd bekijken
- Tijdens BJ zal balans wijzigen door financieel-economische verrichtingen van
onderneming
o Verrichtingen zorgen voor bewegingen : liquiditeiten, schulden, belastingen
o FIN-ECO heeft te maken met kosten, opbrengsten, geld, schuld, terugbetaling,
vorderingen
- Tijdens BJ komt ook een RR tot stand die wijzigingen van het EV registreert:
- Balans vergelijken van 2022 met 2023
o Hoe is EV gedaald / gelijk gebleven / gestegen?
Bij voorkeur stijging
Daling: schulden nemen misschien toe, kunnen in faillissement
terechtkomen
Gaat om geld van ontwikkelaars onderneming
o Resultatenrekening
Alle opbrengsten :
Door verkopen, huurgeld, licenties, verkopen, geleverde
diensten…
Doen eigen vermogen stijgen
Komen niet toe aan schuldeisers, die krijgen enkel schuld terug
betaald
We worden rijker
Alle kosten
Doen eigen vermogen dalen
We worden armer
Ondernemingen maken niet graag kosten daalt winst, daalt
EV
- Eigen vermogen is schuld aan aandeelhouders, maar niet-opeisbare schuld
o Kan nooit tegen vennootschap geld terugvorderen
o Aandeelhouder kan aandelen doorverkopen, maar geld nooit terugkrijgen van
onderneming
o Hoe hoger EV, hoe lager schulden, hoe minder je moet betalen, hoe hoger
waarde aandelen
,- Beginbalans verrichtingen eindbalans
o Beginbalans van 1 januari 2024 identiek aan 31 december 2023
o Beginbalans verandert doorheen tijd alle financieel-economische
verrichtingen w geboekt
o Minstens 1x per jaar wordt eindbalans opgesteld (31 december 2024)
- Wat zijn de soorten financieel-economische verrichtingen?
o Aankopen, investeringen vb. onderneming koopt grondstoffen
o Verkopen vb. onderneming verkoopt handelsgoederen
o Ontvangsten vb. vordering wordt betaald, lening van bank
o Uitgaven vb. betalen van facturen, betalen van belastingen
o Loonadministratie
o Diverse posten
- Laatste jaren geautomatiseerde en gedigitaliseerde rekeningen en systemen ter
verwerking
- Nooit met een potlood rekeningen verwerken = foefelen
- Financieel-economische verrichtingen hebben tot gevolg dat:
o Enkel de balans wijzigt
o Ofwel de balans en resultatenrekening wijzigen
- !! Balanstotaal altijd perfect in evenwicht
De resultatenrekening
- Rapporteer hoe EV in afgelopen periode is toegenomen (winst) / gedaald (verlies)
- Resultatenrekening = periode grootheid (van een maand, jaar,…)
o Wat werd tijdens deze periode aan opbrengsten gerealiseerd en geboekt als
kosten
o Winst = kosten niks wijzigt
o Winst > kosten = winst
o Winst < kosten = verlies
- Resultaat = bedrijfsopbrengst – bedrijfskosten
o Bedrijfskosten / -opbrengsten: verkoop, aankoop, personeelskosten, …
o Financiële opbrengsten : intresten op spaarboek, wisselkoersverschillen
o Financiële kosten : intresten die je moet betalen
- Onderscheid?
o ! Als bedrijf negatief zit, kan het alleen verslechteren door naar financiële kant
te kijken
, o Meestal financiële kosten groter dan financiële opbrengsten
- Vennootschapsbelasting enkel als vennootschappen winst maken
- Vroeger een apart onderdeel met de “uitzonderlijke opbrengsten” en de
“uitzonderlijke kosten”
o Nu ondergebracht bij bedrijfsresultaten, hetzij de financiële resultaten en
heten nu:
Niet-recurrente bedrijfsopbrengsten / bedrijfskosten
Niet-recurrente financiële opbrengsten / financiële kosten
o Betreffen weinig voorkomend, onverwacht en ongepland
Voorbeeld van balanswijzigingen
Transactie 1: Aankoop van een machine: € 2.000,00 + 21% btw
- Boekhoudkundige interpretatie:
o Aankoop machine = aanwending van vermogen stijging actief met 2.000
investering
Machine = materieel vaste activa (zie A)
o Schuld t.o.v. leverancier = bron van vermogen stijging passief met 2.420
financiering
Schuld tegenover leverancier van € 2.000,00 + 21% btw (zie B)
o Vordering t.o.v. btw = aanwending van vermogen stijging actief met 420
vordering
Btw kan je terugvordering, vordering op 1 jaar (zie C)
A
C B
Transactie 2: Verkoop van een partij handelsgoederen: € 4.000,00 + 21 % btw, contant
betaald
- Boekhoudkundige interpretatie:
o Ontvangst cash = aanwending van vermogen stijging actief 4.840
aanwending
Wij verkopen = ontvangen van contant geld (zie A)
Liquide middelen stijgen met 4 000 € + btw = 4 840
o Verkoop goederen = bron van vermogen stijging passief 4.000 financiering
(zie B)
o Schuld tegenover btw = bron van vermogen stijging passief 840 financiering
Btw moeten we aan fiscus betalen = schuld op 1 jaar (zie C)