Verbintenissenrecht
Online studeren bij https://quizlet.com/_4kgl7i
Een rechtsband tussen twee of meer personen, ontstaan kracht-
ens de wet ingevolge een eenzijdige of meerzijdige rechtshandel-
Vermogensrechtelijke verbintenis ing of een andere menselijke gedraging, op grond waarvan de ene
jegens de andere in geld waardeerbare en juridisch afdwingbaar
aanspraken kan doen gelden.
Ook: synallagmatisch contract. Een overeenkomst die minstens
twee verbintenissen doet ontstaan, waarbij elke partij tegelijk
Wederkerend contract
schuldeiser en schuldenaar is. Deze verbintenissen zijn wederzi-
jds en samenhangend.
Menselijke handelingen die erop gericht zijn rechtsgevolgen te
Rechtshandelingen
doen ontstaan.
Eenzijdige rechtshandeling Rechtshandeling waarbij de wil uit gaat van een persoon.
Een gedraging of gebeurtenis waar de wet gevolgen aan zal
Rechtsfeit knopen zonder dat het doel bestond om rechtsgevolgen teweeg
te brengen.
De schuldenaar verbindt zich ertoe om een bepaald resultaat te
Resultaatsverbintenis
bereiken.
De schuldenaar verbindt zich ertoe om de nodige inspanningen te
leveren of om bepaalde middelen aan te wenden om een beoogd
Inspanningsverbintenis
of gewenst resultaat te bereiken, zonder dat hij belooft daarin te
zullen slagen.
Wanneer een schuldenaar zijn verplichting niet vrijwillig naleeft,
Afdwingbaarheid
kan de schuldeiser hem hiertoe in rechte dwingen.
Een bijkomende veroordeling van een geldsom voor het geval dat
Dwangsom
aan de hoofdveroordeling niet werd voldaan.
Een normaal, voorzichtig en vooruitziend persoon, in dezelfde
Bonus pater familias
omstandigheden geplaatst.
Een op wilsovereenstemming berustende meerzijdige rechtshan-
deling waarbij een of meer partijen jegens een of meerdere an-
deren, dan wel over en weer, juridisch bindende verbintenissen
Overeenkomst aangaan.
Kenmerken: wilsovereenstemming, meerdere personen, doel
rechtsgevolgen.
De overeenkomst tussen particulieren die ertoe strekt vermogen-
Vermogensrechtelijke overeenkomst srechtelijke verbintenissen of zakelijke rechten te vestigen, over
te dragen, te wijzigen of teniet te doen.
Consensus. De toestemming van alle bij de overeenkomst be-
Wilsovereenstemming trokken partijen, gericht op de persoon of groep personen
waarmee men wenst te contracteren.
Contracten die totstandkomen door de loutere toestemming van
Consensuele contracten
de partijen, zonder formaliteiten.
Contracten die totstandkomen doordat, naast de consensus, ook
Zakelijke contracten het voorwerp van het contract aan de schuldeiser wordt over-
handigd.
Contracten waarbij vooraleer deze geldig worden, er aan
Plechtige contracten
bepaalde vormvereisten voldaan moet zijn.
Is de hoofdovereenkomst ongeldig, dan vervalt de bijkomende
Accessorium sequitur principale
overeenkomst.
Een overeenkomst waarbij de contractpartijen het algemene kad-
Raamovereenkomst
er vaststellen waarbinnen zij latere overeenkomsten zullen sluiten.
Een bindende overeenkomst die slechts een later te sluiten con-
Voorovereenkomst
tract voorbereidt en die daarmee een rechtstreekse band vertoont.
, Verbintenissenrecht
Online studeren bij https://quizlet.com/_4kgl7i
Een contract, gesloten tussen twee partijen, waarbij de ene partij
geen zeggenschap heeft over de inhoud van de overeenkomst die
Toetredingscontract
in feite eenzijdig wordt vastgesteld door de andere, economisch
sterkere, partij.
Voorgedrukte clausules of bedingen die door een der partijen bij
Standaardvoorwaarden voorbaat worden opgesteld teneinde de toekomstige contractuele
relatie te beheersen.
Een internationale overeenkomst. Afspraken tussen soevereine
Verdrag
internationaalrechtelijke rechtspersonen of staten.
Partijautonomie. De opvatting dat elk individu de bevoegdheid
heeft zijn eigen rechtspositie te bepalen, onder meer door vrij
Wilsautonomie
overeenkomsten aan te gaan. Dit heeft drie facetten : contractvri-
jheid, consensualisme en bindende kracht van de overeenkomst.
Men is vrij om rechtsbetrekkingen aan te gaan, in het bijzonder om
Contractvrijheid al dan niet te contracteren. Men mag ook zijn medecintractant vrij
kiezen en de inhoud bepalen.
De leer die het de rechter zou toelaten om het contract aan te
passen of te herzien bij onvoorzienbare omstandigheden die het
Imprevisieleer contractueel evenwicht aanzienlijk verstoren en de uitvoering door
de schuldenaar moeilijker of duurder maken, maar niet onmo-
gelijk.
Relativiteit van de overeenkomst De overeenkomst heeft enkel gevolgen tussen de contractanten.
Het contract is een maatschappelijk feit zodat derden bij het
Tegenwerpelijkheid van de overeenkomst bepalen van hun gedrag wel rekening moeten houden met het
bestaan van een overeenkomst en zich hierop kunnen beroepen.
Subjectieve wil Het kijken naar wat de partijen echt willen.
De wil bekijken aan de hand van objectieve normen, zoals het be-
ginsel van goede trouw of redelijkheid en billijkheid, de partijen zijn
Objectieve wil
ook gebonden aan wat partijen behoren te willen of redelijkerwijze
konden willen omdat dit in het maatschappelijk verkeer betaamt.
Fout in het contracteren. Laat sanctioneren toe van fouten
Culpa in contrahendo gepleegd in de precontractuele fase op grond van precontractuele
aansprakelijkheid.
Deze leer sanctioneerd de contractpartij die misbruik maakt van
de omstandigheden van ondergeschiktheid of inferioriteit waarin
Leer van de gekwalificeerde benadeling de wederpartij zich bevindt en daardoor een contract weet te
sluiten met een aanzienlijk onevenwicht tussen de wederzijdse
prestaties.
De leer die, wanneer het in strijd is met de algemene
Leer van de onrechtmatige contractweigering zorgvuldigheidsnorm om te weigeren te contracteren, gelet op de
omstandigheden of het ongeoorloofde doel, dit bestraft.
De leer die bescherming biedt aan personen die legitiem mochten
vertouwen en voortbouwen op een situatie die echter slechts een
Vertrouwensleer
schijntoestand blijkt te zijn. Dit is zowel een bron van verbintenis-
sen als een gedragsnorm.
Het contract treedt in werking eens de partijen het tot stand
Contractmechanisme
brachten door consensus.
Wanneer het niet mogelijk is de zin of draagwijze met zekerheid
Aanhoudende twijfel vast te stellen aan de hand van de gegevens binnen en buiten de
akte.
De rechter mag bij het contract, in geval van leemte, bijkomende
verplichtingen opleggen aan de contractpartijen buiten de con-
Aanvullende functie van de goede trouw tractuele plichten die reeds in het contract werden gestimuleerd
of die aan het contract, ingevolge zijn aard, worden toegevoegd
krachtens de wet of het gebruik.
, Verbintenissenrecht
Online studeren bij https://quizlet.com/_4kgl7i
De contractanten moeten jegens elkaar met mate optreden door
Matigende functie van de goede trouw
het beginsel van de goede trouw.
Wanneer een titularis van een recht zijn recht op een wijze
uitoefent die kennelijk de grenzen te buiten gaat van de normale
Rechtsmisbruik, algemeen.
uitoefening van dat recht door een voorzichtig en bezorgd persoon
in dezelfde omstandigheden geplaatst. (Cassatie 10/09/1971)
Handelen met het exclusieve oogmerk om een ander te schaden.
Handelen onder redelijk en voldoende belang, terwijl men een
aderen schade berokkent. Handelen terwijl er een wanverhouding
bestaat tussen het voordeel dat die rechtsuitoefening hem biedt
Rechtsmisbruik, bijzondere
of beoogt te bieden en het enorme nadeel dat daarmee aan
een ander wordt berokkend (proportionaliteitscriterium). Handelen
waardoor men het rechtmatig vertrouwen dat men bij een ander
heeft gewekt schaadt.
De toepassing en sanctie van het misbruikcriterium van het
Rechtsverwerking
beschamen van het gewekte rechtmatig vertrouwen.
Hoofdbestanddelen Essentiële en substantiële bestanddelen van een overeenkomst.
De bestanddelen van een contract die gelet op de aard of
Essentiële bestanddelen strekking van de overeenkomst als beslissend kunnen worden
aangemerkt voor de toestemming.
Bestanddelen die door de partijen hun wilsuiting verheven worden
Substantiële bestanddelen tot het zijn van beslissend belang in hun contractuele afspraak,
maar objectief gezien van bijkomstig belang zijn.
Wanneer de werkelijke wil wordt aangetast omdat hij gevormd is
Wilsgebrek onder invloed van een verkeerde voorstelling van zaken of onder
druk van een externe factor.
Wanneer een partij ingevolge haar mentale, permanente of ti-
Afwezigheid van toestemming
jdelijke, toestand niet in staat is om een volwaardige wil te vormen.
Nietigheid die enkel kan worden ingeroepen door de dwalende,
Relatieve nietigheid bedrogen, gedwongen of benadeelde partij die de ongeldige
rechtshandeling kan bevestigen.
Een gebrek aan de overeenstemming tussen wat een partij
Discrepantie tussen de werkelijke wil en de verklaarde wil
werkelijk wou en wat hij heeft geuit of verklaard.
Dwaling Het hebben van een verkeerde voorstelling van de werkelijkheid.
Bestaan op het ogenblik van de contractsluiting, essentiële of
substantiële dwaling (over de zelfstandigheid van de zaak), de
wederpartij was op de hoogte of beoogde op de hoogte te zijn
Dwaling voorwaarden
van het doorslaggevende belang dat een partij aan dit element
hechtte en de dwaling moet verschoonbaar zijn in hoofde van de
dwalende partij.
Ieder element dat een partij er hoofdzakelijk toe bepaald heeft het
Zelfstandigheid van de zaak contract aan te gaan, zodanig dat zonder dit element het contract
niet zou zijn gesloten.
Kenbaarheidsvereiste Het element moet zijn opgenomen in de contractuele sfeer.
Een situatie waarin partijen elk afzonderlijk hun wil hebben gevor-
Wilsverhinderende dwaling
md, maar het berust op een misverstand.
De dwalende partij moet gehandeld hebben zoals een redelijke
Verschoonbaarheid
persoon in gelijkaardige omstandigheden zou hebben gedaan.
De verplichting om zelf de nodige informatie in te winnen in de
Onderzoeksplicht mate dat een voorzichtig en redelijk persoon dit zou doen alvorens
te contracteren.
Dwaling omtrent het bestaan of omtrent de inhoud van wet-
Rechtsdwaling telijke voorschriften of omtrent de daaraan te geven uitlegging of
toepassing.
