100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Uitgebreide samenvatting klinische psychologie 1a: nieuwe boek! €10,46   In winkelwagen

Samenvatting

Uitgebreide samenvatting klinische psychologie 1a: nieuwe boek!

11 beoordelingen
 443 keer bekeken  59 keer verkocht
  • Vak
  • Instelling
  • Boek

Dit is mijn samenvatting voor het vak PB3002: Klinische psychologie 1a: Theoretische benaderingen en persoonlijkheid. Deze is gemaakt op basis van de 4de druk van het boek, dus de nieuwe versie gebruikt vanaf 2024! Ik doe geen beloftes dat je het tentamen haalt met alleen de samenvatting, het i...

[Meer zien]

Voorbeeld 10 van de 154  pagina's

  • Nee
  • 1 to 10
  • 5 juni 2024
  • 154
  • 2023/2024
  • Samenvatting

11  beoordelingen

review-writer-avatar

Door: leoniotter1 • 1 week geleden

review-writer-avatar

Door: SamenSlimmerLeren • 1 maand geleden

reply-writer-avatar

Door: SaartjeP • 1 maand geleden

Dank je!

review-writer-avatar

Door: jefleysen • 2 weken geleden

Heeft me enorm geholpen: uitgebreid, duidelijk & overzichtelijk. Ook voor de extra interviews en en teksten die niet uit het tekstboek kwamen.

review-writer-avatar

Door: dorotheaboer • 2 maanden geleden

reply-writer-avatar

Door: SaartjeP • 2 maanden geleden

Dank je wel voor de fijne beoordeling!

reply-writer-avatar

Door: SaartjeP • 2 maanden geleden

Antwoord verwijderd door de gebruiker

review-writer-avatar

Door: maxvandenheuvel1 • 3 weken geleden

review-writer-avatar

Door: info1621 • 3 maanden geleden

reply-writer-avatar

Door: SaartjeP • 2 maanden geleden

Dank je!

review-writer-avatar

Door: francoishouttuin • 3 maanden geleden

reply-writer-avatar

Door: SaartjeP • 2 maanden geleden

Heel erg bedankt! Ik hoop dat je er iets aan hebt gehad!

Bekijk meer beoordelingen  
avatar-seller
1

,Inhoud
Thema 1: Wat is klinische psychologie? ................................................................................................. 8
Studietaak 1.1: De grens tussen abnormaal en normaal ........................................................................ 8
Opdracht 1.1 ........................................................................................................................................ 8
Opdracht 1.2 ........................................................................................................................................ 8
Hoofdstuk 1: Over klinische psychologie en ‘abnormaal’ gedrag ................................................. 8
Opdracht 1.2 ...................................................................................................................................... 12
Vraag 1.2.1 ..................................................................................................................................... 12
Vraag 1.2.2 ..................................................................................................................................... 13
Thema 2: Persoonlijkheidsleer ............................................................................................................. 14
Studietaak 2.1: Trektheorieën van persoonlijkheid............................................................................... 14
ARTIKEL: Hoofdstuk 7: Karaktertheorieën van persoonlijkheid: Allport, Eysenck en Ca-ell ..... 14
Opdracht 2.1.1 ............................................................................................................................... 21
Opdracht 2.1.2 ................................................................................................................................... 22
Studietaak 2.2: Vijffactormodel ............................................................................................................. 22
Opdracht 2.2.1 ................................................................................................................................... 22
ARTIKEL: Hoofdstuk 3: Moderne kijk op persoonlijkheid (Barelds en Dijkstra, Inleiding in de
persoonlijkheidspsychologie) ....................................................................................................... 22
ARTIKEL: Hoofdstuk 9: The Five-Factor Model of Personality: Consensus and Controversy (Corr
en Ma-hews, The Cambridge handbook of personality psychology)......................................... 27
Vraag 2.2.1.1 .................................................................................................................................. 32
Vraag 2.2.1.1 .................................................................................................................................. 32
Opdracht 2.2.2 ................................................................................................................................... 32
Vraag 2.2.2.1 .................................................................................................................................. 32
Vraag 2.2.2.2 .................................................................................................................................. 32
Vraag 2.2.2.3 .................................................................................................................................. 32
Vraag 2.2.2.4 .................................................................................................................................. 32
Studietaak 2.3: Biologische achtergrond ............................................................................................... 33
Opdracht 2.3.1 ................................................................................................................................... 33
ARTIKEL: Hoofdstuk 11: Temperament en hersenwerken voor aandacht (Corr en Ma-hews,
The Cambridge handbook of personality psychology) ................................................................ 33
ARTIKEL: Temperament en persoonlijkheid (Gartstein, Aron, Putnam & Rothbart, 2016) ........ 40
Vraag 2.3.1.1 .................................................................................................................................. 48
Vraag 2.3.1.2 .................................................................................................................................. 49
Opdracht 2.3.2 ................................................................................................................................... 49
Vraag 2.3.2.1 .................................................................................................................................. 49


2

, Vraag 2.3.2.2 .................................................................................................................................. 49
Vraag 2.3.2.3 .................................................................................................................................. 50
Thema 3: Theore<sche referen<ekaders ............................................................................................. 51
Studietaak 3.1: Neurobiologische benadering ...................................................................................... 51
Opdracht 3.1.1 ................................................................................................................................... 51
Hoofdstuk 2: Neurobiologische benadering van psychopathologie ........................................... 51
Vraag 3.1.1.1 .................................................................................................................................. 59
Vraag 3.1.1.2 .................................................................................................................................. 59
Opdracht 3.1.2 ................................................................................................................................... 59
Vraag 3.1.2.1 .................................................................................................................................. 59
Vraag 3.1.2.2 .................................................................................................................................. 59
Opdracht 3.1.3 ................................................................................................................................... 60
Vraag 3.1.3.1 .................................................................................................................................. 60
Vraag 3.1.3.2 .................................................................................................................................. 60
Opdracht 3.1.4 ................................................................................................................................... 60
Vraag 3.1.4.1 .................................................................................................................................. 60
Vraag 3.1.4.2 .................................................................................................................................. 60
Vraag 3.1.4.3 .................................................................................................................................. 61
Opdracht 3.1.5 ................................................................................................................................... 61
Vraag 3.1.5.1 .................................................................................................................................. 61
Studietaak 3.2: Leertheore,sche benadering ....................................................................................... 62
Opdracht 3.2.1 ................................................................................................................................... 62
Hoofdstuk 3: Leertheore<sche benadering van psychopathologie ............................................ 62
Vraag 3.2.1.1 .................................................................................................................................. 66
Vraag 3.2.1.2 .................................................................................................................................. 66
Vraag 3.2.1.3 .................................................................................................................................. 67
Opdracht 3.2.2 ................................................................................................................................... 67
Vraag 3.2.2.1 .................................................................................................................................. 67
Vraag 3.2.2.2 .................................................................................................................................. 68
Vraag 3.2.2.3 .................................................................................................................................. 68
Opdracht 3.2.3 ................................................................................................................................... 69
Vraag 3.2.3.1 .................................................................................................................................. 69
Vraag 3.2.3.2 .................................................................................................................................. 69
Opdracht 3.2.4 ................................................................................................................................... 70
Vraag 3.2.4.1 .................................................................................................................................. 70
Studietaak 3.3: Cogni,eve benadering ................................................................................................. 71

3

, Opdracht 3.3.1 ................................................................................................................................... 71
Hoofdstuk 4: Cogni<eve benadering van psychopathologie ....................................................... 71
Vraag 3.3.1 ..................................................................................................................................... 76
Opdracht 3.3.2 ................................................................................................................................... 76
Vraag 3.3.2.1 .................................................................................................................................. 76
Vraag 3.3.2.2 .................................................................................................................................. 76
Vraag 3.3.2.3 .................................................................................................................................. 77
Opdracht 3.3.3 ................................................................................................................................... 77
Vraag 3.3.3.1 .................................................................................................................................. 77
Vraag 3.3.3.2 .................................................................................................................................. 77
Opdracht 3.3.4 ................................................................................................................................... 78
Vraag 3.3.4.1 .................................................................................................................................. 78
Vraag 3.3.4.2 .................................................................................................................................. 78
Vraag 3.3.4.3 .................................................................................................................................. 78
Opdracht 3.3.5 ................................................................................................................................... 78
Vraag 3.3.5.1 .................................................................................................................................. 78
Studietaak 3.4: Psychodynamische benadering .................................................................................... 80
Opdracht 3.4.1 ................................................................................................................................... 80
Hoofdstuk 5: psychodynamische benadering van psychopathologie ......................................... 80
Vraag 3.4.1.1 .................................................................................................................................. 84
Vraag 3.4.1.2 .................................................................................................................................. 84
Vraag 3.4.1.3 .................................................................................................................................. 84
Opdracht 3.4.2 ................................................................................................................................... 84
Vraag 3.4.2.1 .................................................................................................................................. 84
Vraag 3.4.2.2 .................................................................................................................................. 85
Vraag 3.4.2.3 .................................................................................................................................. 85
Opdracht 3.4.3 ................................................................................................................................... 85
Vraag 3.4.3 ..................................................................................................................................... 85
Opdracht 3.4.4 ................................................................................................................................... 86
Vraag 3.4.4 ..................................................................................................................................... 86
Studietaak 3.5: Humanis,sche benadering ........................................................................................... 87
Opdracht 3.5.1 ................................................................................................................................... 87
Hoofdstuk 6: Humanis<sche benadering van psychopathologie ................................................ 87
Vraag 3.5.1.1 .................................................................................................................................. 92
Vraag 3.5.1.2 .................................................................................................................................. 93
Opdracht 3.5.2 ................................................................................................................................... 93

4

, Vraag 3.5.2.1 .................................................................................................................................. 93
Vraag 3.5.2.2 .................................................................................................................................. 93
Vraag 3.5.2.3 .................................................................................................................................. 94
Vraag 3.5.2.4 .................................................................................................................................. 94
Opdracht 3.5.3 ................................................................................................................................... 94
Vraag 3.5.3.1 .................................................................................................................................. 94
Vraag 3.5.3.2 .................................................................................................................................. 95
Vraag 3.5.3.3 .................................................................................................................................. 95
Opdracht 3.5.4 ................................................................................................................................... 95
Vraag 3.5.4.1 .................................................................................................................................. 95
Studietaak 3.6: Systeembenadering ...................................................................................................... 96
Opdracht 3.6.1 ................................................................................................................................... 96
Hoofdstuk 7: Systeembenadering van psychopathologie ........................................................... 96
Vraag 3.6.1.1 ................................................................................................................................ 102
Vraag 3.6.1.2 ................................................................................................................................ 102
Vraag 3.6.1.3 ................................................................................................................................ 103
Vraag 3.6.1.4 ................................................................................................................................ 103
Opdracht 3.6.2 ................................................................................................................................. 103
Vraag 3.6.2.1 ................................................................................................................................ 103
Vraag 3.6.2.2 ................................................................................................................................ 103
Vraag 3.6.2.3 ................................................................................................................................ 104
Opdracht 3.6.3 ................................................................................................................................. 104
Vraag 3.6.3.1 ................................................................................................................................ 104
Vraag 3.6.3.2 ................................................................................................................................ 104
Opdracht 3.6.4 ................................................................................................................................. 105
Vraag 3.6.4 ................................................................................................................................... 105
Studietaak 3.7: Theore,sche referen,ekaders ................................................................................... 106
Opdracht 3.7.1 ................................................................................................................................. 106
Hoofdstuk 8: Wetenschap en prak<jk ........................................................................................ 106
Vraag 3.7.1 ................................................................................................................................... 110
Opdracht 3.7.2 ................................................................................................................................. 111
Vraag 3.7.2.1 ................................................................................................................................ 111
Vraag 3.7.2.2 ................................................................................................................................ 111
Vraag 3.7.2.3 ................................................................................................................................ 111
Vraag 3.7.2.4 ................................................................................................................................ 111
Opdracht 3.7.3 ................................................................................................................................. 112

5

, Vraag 3.7.3.1 ................................................................................................................................ 112
Vraag 3.7.3.2 ................................................................................................................................ 112
Vraag 3.7.3.3 ................................................................................................................................ 112
Opdracht 3.7.4 ................................................................................................................................. 112
Vraag 3.7.4.1 ................................................................................................................................ 112
Vraag 3.7.4.2 ................................................................................................................................ 113
Vraag 3.7.4.3 ................................................................................................................................ 113
Vraag 3.7.4.4 ................................................................................................................................ 113
Vraag 3.7.4.5 ................................................................................................................................ 114
Thema 4: Classifica<e en diagnos<ek ................................................................................................ 115
Studietaak 4.1: Classifica,e ................................................................................................................. 115
Opdracht 4.1.1 ................................................................................................................................. 115
Hoofdstuk 9: Classifica<e............................................................................................................ 115
Vraag 4.1.1.1 ................................................................................................................................ 125
Vraag 4.1.1.2 ................................................................................................................................ 125
Opdracht 4.1.2 ................................................................................................................................. 126
Vraag 4.1.2.1 ................................................................................................................................ 126
Vraag 4.1.2.2 ................................................................................................................................ 126
Opdracht 4.1.3 ................................................................................................................................. 127
Vraag 4.1.3.1 ................................................................................................................................ 127
Opdracht 4.1.4 ................................................................................................................................. 127
Vraag 4.1.4.1 ................................................................................................................................ 127
Vraag 4.1.4.2 ................................................................................................................................ 127
Vraag 4.1.4.3 ................................................................................................................................ 127
Vraag 4.1.4.4 ................................................................................................................................ 128
Vraag 4.1.4.5 ................................................................................................................................ 128
Opdracht 4.1.5 ................................................................................................................................. 129
Vraag 4.1.5 ................................................................................................................................... 129
Studietaak 4.2: Classifica,e ................................................................................................................. 130
Opdracht 4.2.1 ................................................................................................................................. 130
Hoofdstuk 10: Klinische psychodiagnos<ek ............................................................................... 130
Vraag 4.2.1 ................................................................................................................................... 137
Opdracht 4.2.2 ................................................................................................................................. 137
Vraag 4.2.2 ................................................................................................................................... 137
Opdracht 4.2.3 ................................................................................................................................. 138
Vraag 4.2.3 ................................................................................................................................... 138

6

, Opdracht 4.2.4 ................................................................................................................................. 138
Vraag 4.2.4.1 ................................................................................................................................ 138
Vraag 4.2.4.2 ................................................................................................................................ 138
Vraag 4.2.4.3 ................................................................................................................................ 139
Oefenvragen ........................................................................................................................................ 140




7

,Thema 1: Wat is klinische psychologie?

Studietaak 1.1: De grens tussen abnormaal en normaal

Opdracht 1.1
 DSM: Diagnos,c and sta,s,cal Manual of Mental Disorders
 Psychische stoornis voldoet aan de defini,e van een s<gma
o S,gma: een onderscheidend kenmerk dat nega,ef beoordeeld wordt
 Pa<ënt: iemand die een behandeling moet krijgen omdat het niet goed gaat
o Kan ook s,gma,sering in de hand werken
 Gevolgen s,gma:
o mensen willen hun onderscheidende kenmerk niet kenbaar maken omdat dit
nega,eve gevolgen kan hebben
o mensen kunnen nega,eve beoordeling op zichzelf gaan toepassen
 beter spreken over psychische varia<e en kwetsbaarheden
 cliënt: een klant die gebruik maakt van de diensten van anderen voor problemen die hij zelf
niet kan oplossen

Opdracht 1.2
Hoofdstuk 1: Over klinische psychologie en ‘abnormaal’ gedrag
1.1 Het terrein van de klinische psychologie
 Basisdisciplines en toepassingsgerichte disciplines binnen de psychologie

Basisdisciplines Toepassingsgerichte disciplines
Functieleer Klinische- en gezondheidspsychologie
Ontwikkelingspsychologie Arbeids- en organisatiepsychologie
Sociale psychologie Onderwijspsychologie
Persoonlijkheidspsychologie
Methodenleer
 De kern van de klinische psychologie wordt gevormd door de psychische stoornissen
o Vooral gedrag dat afwijkt van een bepaalde norm (al,jd nega,ef)
 Afwijkingen van de norm kunnen betrekking hebben op verschillende aspecten van het
menselijk func,oneren
o Aspecten van de individuele persoon
 Afwijkend gedrag, gedachten, belevingen
 Vaak sprake van een combina,e van bovenstaande, hangen vaak samen
o Rela,es met andere mensen
 Overbezorgd, agressief, on?rekken aan sociale contacten
 Hee@ ook weer invloed op gedrag, gedachten en beleving
o ‘abnormale’ gedragingen kunnen enkel verklaard worden tegen de achtergrond van
normale processen
 Vaak is het onderscheid tussen normaal en abnormaal niet helemaal duidelijk

1.2 Aspecten van ‘abnormaal gedrag
 Slechts zelden zijn de 7 aspecten van abnormaal gedrag aanwezig, maar ten minste 1 moet
aanwezig zijn om te spreken van abnormaliteit


8

,  Wanneer men een bepaalde gedraging als abnormaal beschouwt, wil dit niet zeggen dat er
sprake is van een psychische stoornis
 De 7 aspecten van abnormaal gedrag zijn:
o Persoonlijk lijden
o (dis)func,onaliteit van het gedrag
o Irra,oneel en onbegrijpelijk gedrag
o Onvoorspelbaarheid en controleverlies
o Opvallend en onconven,oneel gedrag
o Gedrag dat een ongemakkelijk gevoel bij anderen teweegbrengt
o Het overtreden van morele normen

1.2.1 persoonlijk lijden
 Persoonlijk lijden is geen voldoende voorwaarde om van psychopathologie te kunnen
spreken
o Gebeurtenissen kunnen tot periodes van korter of langer leed lijden
 Een psychische stoornis gee@ niet al,jd persoonlijk lijden.

1.2.2 Disfunc&onaliteit van het gedrag
 In hoeverre is iemand in staat beroepsma,g te func,oneren en bevredigende rela,es met
anderen te onderhouden?
 Disfunc<onele gedragingen:
o belemmeren het individuele func,oneren en verhinderen dat iemand zijn doelen
bereikt
o kunnen ook het welbevinden en func,oneren van anderen verstoren
 niet elk gedrag dat het func,oneren van anderen ontregelt is een symptoom van een
psychische stoornis

1.2.3 Irra&oneel en onbegrijpelijk gedrag
 gedrag waarin geen logica of zin ontdekt kan worden
 ook bij mensen in psychose

1.2.4 Onvoorspelbaarheid en controleverlies
 mensen hebben de behoe@e om hun omgeving en leven te beheersen, kan enkel als het
gedrag van anderen enigszins voorspelbaar is
 onvoorspelbare omgeving zorgt voor kwetsbaarheid en gevoel van bedreiging
o bedreiging vooral bij gevoel van controleverlies
o aGankelijk van de situa,e
 2 types situa,es waarin gedrag als controleverlies of verlies van zelHeheersing zal worden
geïnterpreteerd
o Situa,es waarin de sociale regels die gewoonlijk het gedrag van een persoon sturen
plotseling niet meer werkzaam zijn
 Het gedrag is ontremd en in strijd met het gangbare gedrag van de persoon
o Situa,es waarin de toeschouwer de oorzaak en aanleiding van het gedrag niet kent
en het ook niet op dat moment kan achterhalen
 Onvoorspelbaarheid en controleverlies op zich zijn geen voldoende redenen om een
psychische stoornis te veronderstellen

1.2.5 Opvallend en onconven&oneel gedrag
 Mensen kiezen vaak hun eigen poten,ële gedrag als maatstaf
 Gedrag dat sterk afwijkt van het gangbare gedrag en sociaal onwenselijk is

9

,  Ook aGankelijk van de omgeving

1.2.6 Gedrag dat een ongemakkelijk gevoel bij anderen teweegbrengt
 Observer discomfort
o Wanneer iemand gedrag vertoont waarmee de ongeschreven regels in een bepaalde
cultuur worden overschreden en een gevoel van ongemak teweegbrengt
 Onbehaaglijk gevoel zorgt ervoor dat anderen het gedrag als abnormaal
beschouwen
 Restregels: impliciete regels
o Pas van bewust als iemand ze overschrijdt

1.2.7 Het overtreden van morele normen
 Mensen vellen vaak een moreel oordeel over het gedrag van anderen op basis van hun
opvaJngen over hoe mensen zich moeten gedragen
 Mensen hebben ook opvaJngen over hoe men idealiter in een moderne samenleving
func,oneert

1.2.8 Een defini&e van psychische stoornissen
 Kernpunten van de defini<e:
o Syndroom
o Kenmerken: klinisch significante symptomen op het gebied van de cogni,eve
func,es, affec,eve func,es of cona,eve func,es van een persoon
o Ui,ng van disfunc,e in de psychologische, biologische of ontwikkelingsprocessen
o Significante lijdensdruk of beperkingen in het func,oneren
o Geen stoornis: Een reac,e op een veelvoorkomende stressor of verlies die te
verwachten valt en cultureel geaccepteerd wordt

1.3 Normaal en abnormaal: waar ligt de grens
 Verschillende modellen
o Sta,s,sch model
o Medisch/ziektemodel
o Leer/onderwijsmodel

1.3.1 Het sta&s&sch model
 Menselijke eigenschappen (zoals IQ, angst,…) zijn min of meer normaal verdeeld in de
algemene bevolking
o Abnormaal hee@ uitsluitend een sta,s,sche betekenis
 Beperkingen
o Waar moet precies de grens tussen normaal en abnormaal getrokken worden?
 Dimensionele benadering
 Geen strakke grens, maar scores krijgen in betekenis in termen van zeer laag
tot zeer hoog
o Hoe ongewoon moet gedrag zijn om abnormaal te zijn?
 Sommige vormen van psychopathologie zijn zeer uitzonderlijk, anderen
komen vaker voor
o Het model maakt geen onderscheid tussen sta,s,sche afwijkingen die gepaard gaan
met individueel lijden en afwijkingen waar dit niet voor geldt.
 Veel gedragingen en eigenschappen zijn niet pathologisch



10

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

√  	Verzekerd van kwaliteit door reviews

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper SaartjeP. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,46. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 73918 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€10,46  59x  verkocht
  • (11)
  Kopen