Klinische Psychologie 1: Persoonlijkheidstheorieën en Psychopathologie (PB3002)
Instelling
Open Universiteit (OU)
Boek
Klinische psychologie 1
Dit is mijn samenvatting voor het vak PB3002: Klinische psychologie 1a: Theoretische benaderingen en persoonlijkheid. Deze is gemaakt op basis van de 4de druk van het boek, dus de nieuwe versie gebruikt vanaf 2024!
Ik doe geen beloftes dat je het tentamen haalt met alleen de samenvatting, het i...
Klinische psychologie, theorieën en psychopathologie samenvatting
Klinische psychologie 1 Theorieën en psychopathologie 4e editie 2023 / Henk van der Molen / 80 uitdagende open vragen met antwoorden uit het hele boek
Klinische Psychologie 1: Persoonlijkheidstheorieën en Psychopathologie (PB3002)
Alles voor dit studieboek (37)
Geschreven voor
Open Universiteit (OU)
Psychologie
Klinische Psychologie 1: Persoonlijkheidstheorieën en Psychopathologie (PB3002)
Alle documenten voor dit vak (56)
11
beoordelingen
Door: leoniotter1 • 1 week geleden
Door: SamenSlimmerLeren • 1 maand geleden
Door: SaartjeP • 1 maand geleden
Dank je!
Door: jefleysen • 2 weken geleden
Heeft me enorm geholpen: uitgebreid, duidelijk & overzichtelijk. Ook voor de extra interviews en en teksten die niet uit het tekstboek kwamen.
Door: dorotheaboer • 2 maanden geleden
Door: SaartjeP • 2 maanden geleden
Dank je wel voor de fijne beoordeling!
Door: SaartjeP • 2 maanden geleden
Antwoord verwijderd door de gebruiker
Door: maxvandenheuvel1 • 3 weken geleden
Door: info1621 • 3 maanden geleden
Door: SaartjeP • 2 maanden geleden
Dank je!
Door: francoishouttuin • 3 maanden geleden
Door: SaartjeP • 2 maanden geleden
Heel erg bedankt! Ik hoop dat je er iets aan hebt gehad!
Bekijk meer beoordelingen
Verkoper
Volgen
SaartjeP
Ontvangen beoordelingen
Voorbeeld van de inhoud
1
,Inhoud
Thema 1: Wat is klinische psychologie? ................................................................................................. 8
Studietaak 1.1: De grens tussen abnormaal en normaal ........................................................................ 8
Opdracht 1.1 ........................................................................................................................................ 8
Opdracht 1.2 ........................................................................................................................................ 8
Hoofdstuk 1: Over klinische psychologie en ‘abnormaal’ gedrag ................................................. 8
Opdracht 1.2 ...................................................................................................................................... 12
Vraag 1.2.1 ..................................................................................................................................... 12
Vraag 1.2.2 ..................................................................................................................................... 13
Thema 2: Persoonlijkheidsleer ............................................................................................................. 14
Studietaak 2.1: Trektheorieën van persoonlijkheid............................................................................... 14
ARTIKEL: Hoofdstuk 7: Karaktertheorieën van persoonlijkheid: Allport, Eysenck en Ca-ell ..... 14
Opdracht 2.1.1 ............................................................................................................................... 21
Opdracht 2.1.2 ................................................................................................................................... 22
Studietaak 2.2: Vijffactormodel ............................................................................................................. 22
Opdracht 2.2.1 ................................................................................................................................... 22
ARTIKEL: Hoofdstuk 3: Moderne kijk op persoonlijkheid (Barelds en Dijkstra, Inleiding in de
persoonlijkheidspsychologie) ....................................................................................................... 22
ARTIKEL: Hoofdstuk 9: The Five-Factor Model of Personality: Consensus and Controversy (Corr
en Ma-hews, The Cambridge handbook of personality psychology)......................................... 27
Vraag 2.2.1.1 .................................................................................................................................. 32
Vraag 2.2.1.1 .................................................................................................................................. 32
Opdracht 2.2.2 ................................................................................................................................... 32
Vraag 2.2.2.1 .................................................................................................................................. 32
Vraag 2.2.2.2 .................................................................................................................................. 32
Vraag 2.2.2.3 .................................................................................................................................. 32
Vraag 2.2.2.4 .................................................................................................................................. 32
Studietaak 2.3: Biologische achtergrond ............................................................................................... 33
Opdracht 2.3.1 ................................................................................................................................... 33
ARTIKEL: Hoofdstuk 11: Temperament en hersenwerken voor aandacht (Corr en Ma-hews,
The Cambridge handbook of personality psychology) ................................................................ 33
ARTIKEL: Temperament en persoonlijkheid (Gartstein, Aron, Putnam & Rothbart, 2016) ........ 40
Vraag 2.3.1.1 .................................................................................................................................. 48
Vraag 2.3.1.2 .................................................................................................................................. 49
Opdracht 2.3.2 ................................................................................................................................... 49
Vraag 2.3.2.1 .................................................................................................................................. 49
Studietaak 1.1: De grens tussen abnormaal en normaal
Opdracht 1.1
DSM: Diagnos,c and sta,s,cal Manual of Mental Disorders
Psychische stoornis voldoet aan de defini,e van een s<gma
o S,gma: een onderscheidend kenmerk dat nega,ef beoordeeld wordt
Pa<ënt: iemand die een behandeling moet krijgen omdat het niet goed gaat
o Kan ook s,gma,sering in de hand werken
Gevolgen s,gma:
o mensen willen hun onderscheidende kenmerk niet kenbaar maken omdat dit
nega,eve gevolgen kan hebben
o mensen kunnen nega,eve beoordeling op zichzelf gaan toepassen
beter spreken over psychische varia<e en kwetsbaarheden
cliënt: een klant die gebruik maakt van de diensten van anderen voor problemen die hij zelf
niet kan oplossen
Opdracht 1.2
Hoofdstuk 1: Over klinische psychologie en ‘abnormaal’ gedrag
1.1 Het terrein van de klinische psychologie
Basisdisciplines en toepassingsgerichte disciplines binnen de psychologie
Basisdisciplines Toepassingsgerichte disciplines
Functieleer Klinische- en gezondheidspsychologie
Ontwikkelingspsychologie Arbeids- en organisatiepsychologie
Sociale psychologie Onderwijspsychologie
Persoonlijkheidspsychologie
Methodenleer
De kern van de klinische psychologie wordt gevormd door de psychische stoornissen
o Vooral gedrag dat afwijkt van een bepaalde norm (al,jd nega,ef)
Afwijkingen van de norm kunnen betrekking hebben op verschillende aspecten van het
menselijk func,oneren
o Aspecten van de individuele persoon
Afwijkend gedrag, gedachten, belevingen
Vaak sprake van een combina,e van bovenstaande, hangen vaak samen
o Rela,es met andere mensen
Overbezorgd, agressief, on?rekken aan sociale contacten
Hee@ ook weer invloed op gedrag, gedachten en beleving
o ‘abnormale’ gedragingen kunnen enkel verklaard worden tegen de achtergrond van
normale processen
Vaak is het onderscheid tussen normaal en abnormaal niet helemaal duidelijk
1.2 Aspecten van ‘abnormaal gedrag
Slechts zelden zijn de 7 aspecten van abnormaal gedrag aanwezig, maar ten minste 1 moet
aanwezig zijn om te spreken van abnormaliteit
8
, Wanneer men een bepaalde gedraging als abnormaal beschouwt, wil dit niet zeggen dat er
sprake is van een psychische stoornis
De 7 aspecten van abnormaal gedrag zijn:
o Persoonlijk lijden
o (dis)func,onaliteit van het gedrag
o Irra,oneel en onbegrijpelijk gedrag
o Onvoorspelbaarheid en controleverlies
o Opvallend en onconven,oneel gedrag
o Gedrag dat een ongemakkelijk gevoel bij anderen teweegbrengt
o Het overtreden van morele normen
1.2.1 persoonlijk lijden
Persoonlijk lijden is geen voldoende voorwaarde om van psychopathologie te kunnen
spreken
o Gebeurtenissen kunnen tot periodes van korter of langer leed lijden
Een psychische stoornis gee@ niet al,jd persoonlijk lijden.
1.2.2 Disfunc&onaliteit van het gedrag
In hoeverre is iemand in staat beroepsma,g te func,oneren en bevredigende rela,es met
anderen te onderhouden?
Disfunc<onele gedragingen:
o belemmeren het individuele func,oneren en verhinderen dat iemand zijn doelen
bereikt
o kunnen ook het welbevinden en func,oneren van anderen verstoren
niet elk gedrag dat het func,oneren van anderen ontregelt is een symptoom van een
psychische stoornis
1.2.3 Irra&oneel en onbegrijpelijk gedrag
gedrag waarin geen logica of zin ontdekt kan worden
ook bij mensen in psychose
1.2.4 Onvoorspelbaarheid en controleverlies
mensen hebben de behoe@e om hun omgeving en leven te beheersen, kan enkel als het
gedrag van anderen enigszins voorspelbaar is
onvoorspelbare omgeving zorgt voor kwetsbaarheid en gevoel van bedreiging
o bedreiging vooral bij gevoel van controleverlies
o aGankelijk van de situa,e
2 types situa,es waarin gedrag als controleverlies of verlies van zelHeheersing zal worden
geïnterpreteerd
o Situa,es waarin de sociale regels die gewoonlijk het gedrag van een persoon sturen
plotseling niet meer werkzaam zijn
Het gedrag is ontremd en in strijd met het gangbare gedrag van de persoon
o Situa,es waarin de toeschouwer de oorzaak en aanleiding van het gedrag niet kent
en het ook niet op dat moment kan achterhalen
Onvoorspelbaarheid en controleverlies op zich zijn geen voldoende redenen om een
psychische stoornis te veronderstellen
1.2.5 Opvallend en onconven&oneel gedrag
Mensen kiezen vaak hun eigen poten,ële gedrag als maatstaf
Gedrag dat sterk afwijkt van het gangbare gedrag en sociaal onwenselijk is
9
, Ook aGankelijk van de omgeving
1.2.6 Gedrag dat een ongemakkelijk gevoel bij anderen teweegbrengt
Observer discomfort
o Wanneer iemand gedrag vertoont waarmee de ongeschreven regels in een bepaalde
cultuur worden overschreden en een gevoel van ongemak teweegbrengt
Onbehaaglijk gevoel zorgt ervoor dat anderen het gedrag als abnormaal
beschouwen
Restregels: impliciete regels
o Pas van bewust als iemand ze overschrijdt
1.2.7 Het overtreden van morele normen
Mensen vellen vaak een moreel oordeel over het gedrag van anderen op basis van hun
opvaJngen over hoe mensen zich moeten gedragen
Mensen hebben ook opvaJngen over hoe men idealiter in een moderne samenleving
func,oneert
1.2.8 Een defini&e van psychische stoornissen
Kernpunten van de defini<e:
o Syndroom
o Kenmerken: klinisch significante symptomen op het gebied van de cogni,eve
func,es, affec,eve func,es of cona,eve func,es van een persoon
o Ui,ng van disfunc,e in de psychologische, biologische of ontwikkelingsprocessen
o Significante lijdensdruk of beperkingen in het func,oneren
o Geen stoornis: Een reac,e op een veelvoorkomende stressor of verlies die te
verwachten valt en cultureel geaccepteerd wordt
1.3 Normaal en abnormaal: waar ligt de grens
Verschillende modellen
o Sta,s,sch model
o Medisch/ziektemodel
o Leer/onderwijsmodel
1.3.1 Het sta&s&sch model
Menselijke eigenschappen (zoals IQ, angst,…) zijn min of meer normaal verdeeld in de
algemene bevolking
o Abnormaal hee@ uitsluitend een sta,s,sche betekenis
Beperkingen
o Waar moet precies de grens tussen normaal en abnormaal getrokken worden?
Dimensionele benadering
Geen strakke grens, maar scores krijgen in betekenis in termen van zeer laag
tot zeer hoog
o Hoe ongewoon moet gedrag zijn om abnormaal te zijn?
Sommige vormen van psychopathologie zijn zeer uitzonderlijk, anderen
komen vaker voor
o Het model maakt geen onderscheid tussen sta,s,sche afwijkingen die gepaard gaan
met individueel lijden en afwijkingen waar dit niet voor geldt.
Veel gedragingen en eigenschappen zijn niet pathologisch
10
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper SaartjeP. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,46. Je zit daarna nergens aan vast.