- Dit is een invalshoek die ook verband houdt met het onderzoek van Guido.
o Relatie tussen religie en magie
o Guido heeft dit uitgewerkt aan de hand van hekserijdossiers
Terechtgestelde heksen
- Je ziet de aantallen en het aandeel van de vrouw. In de zuidelijke Nederlanden focust het
vooral op vrouwelijke heksen.
- Vlaanderen 80% = meeste heksenvervolging
- De focus ligt op 1590 -1650
Zuiden van de taalgrens
- De aantallen liggen in Frankrijk veel hoger
- Zuiden was dichter bevolkt dan in het noorden desondanks het in zuiden veel erger is. er is
dus geen correlatie tussen bevolkingsdichtheid en de vervolging.
- Luxemburg was een kruisgebied waardoor dit een belangrijke plaats was.
Mechelen
- Er komen 27 gevallen van hekserij tussen 1592 – 1642 voor de Mechelse schepenbank. 4
vrouwen hiervan zullen op de brandstapel komen.
- Ook de bisschoppelijke rechtbank (rechtbank van het bisdom) hielden zich ook met allerlei
vervolgingen bezig maar dat ging over kleinere gevallen van toverij. Hierbij zijn de mannen in
de meerderheid.
- Als het gaat over de vervolging van de hekserij zijn er twee concepten:
o Volkse concept van hekserij
Kijken naar de schade die toegebracht is
o Demonologische concept
Pact met de duivel
Kwaadaardige vormen van teksten
‘volks’ hekserij concept
- Handleiding voor mensen/ rechters die het fenomeen van hekserij wilden vervolgen
- Er werd ook ingezoomd op het pact dat met de duivel werd gesloten.
- De duivel verleent de heks bepaalde kranten en is op die manier niet de duivel maar ze heeft
daar wel een verbond mee.
, Dick Harrison
- Zweedse historicus
- Historiek.net
- Er wordt in zijn boeken verwezen hoe men omgaat met de hekserijvervolgingen vandaag de
dag (hoe kan men heksenvervolging herdenken?)
o Bv: Lier
Gedenksteen naar aanleiding van het proces van Katelijne
o Bv: Nieuwpoort
Plakkaat met alle geëxecuteerde heksen
- Bv: Antwerpen
Antwerpen is precies een voorbeeld van een stad waar weinig
heksenvervolging waren. Het stadsbestuur ging niet mee in die
heksenvervolging uit schrik voor onrust en instabiliteit. Dit zou de
economische welvaart tegen houden. Op die manier is er in 1603, 1 heks
veroordeelt. Zij was niet afkomstig uit Antwerpen en dit toont aan dat het
stadsbestuur terughoudend was.
Lyndal Roper
- Zij is de eerste vrouw (en eerste Australische) die een leerstoel heeft mogen bekleden in
Oxford.
- Zij zegt dat seks met de duivel een centraal element is in het pact met het verbond met de
duivel. Wat de vervolgde vrouwenzeggen hangt af van de lokale cultuur (terug te vinden in de
getuigenissen).
- Die prinsbisschoppen hebben al relatief vroeg ordinanties uitgevaardigd tegen heksen en
vormen van hekserij. Dat heeft op die manier ook de vervolging gestimuleerd.
- De grootste uitbraak van vervolgingen komen in de jaren 20/30. We spreken dan over
honderden vervolgingen.
- De bron die Roper gebruikt zijn gerechtelijke dossiers met ondervragingen en bekentenissen
van heksen.
- Hoe heeft Roper deze bron getypeerd?
o Men werd gedwongen door folteringen
o Geen geheel narratief maar stapsgewijs bekomen door middel van folteringen.
Er doet zich in de zestiende eeuw een verschuiving voor:
- Na het concilie van Trente werd het verplicht dat priesters aanwezig waren bij de trouw
- Wanneer de kinderen minderjarig waren dan moest je de toestemming van de ouders
hebben
- Je moet drie keer afgeroepen worden door de preekstoel (Marieke is met Jef getrouwd en dit
werd drie maal herhaald). Dit zorgde ervoor dat mensen bezwaar konden aantonen.
Hoe interpreteren rechters hekserij?
- Als je seks hebt met de duivel is dat het bewijs dat je een pact hebt gesloten met de duivel.
Zij zoomden in op dat pact met de duivel en als je als vrouw seks had gehad daarmee dan heb
je groot bewijs.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper emelyderoeck. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,66. Je zit daarna nergens aan vast.