Het is een grote samenvatting met hierin alles wat vertelt is geweest in de lessen en powerpointslides. De moeilijkere begrippen heb ik verduidelijkt met extra uitleggende tekst.
Inhoudsopgave
Deel 1: De sociologie ontdekken.................................................................................................................... 2
Inleiding: Grondstof van het sociale: verwachten, verklaren en voorspellen...................................................3
1. De toekomst voorspellen...................................................................................................................................3
2. Een andere toekomst voorspellen.....................................................................................................................3
3. Sociologie en sociaal werk................................................................................................................................6
Hoofdstuk 1: De sociologische verzuchting..................................................................................................... 6
1. Het sociale is contingent maar niet-arbitrair....................................................................................................6
1.1 De ontdekking van het contingente............................................................................................................7
2. Het Probleem van de Orde................................................................................................................................8
3. Drie verhalen die het contingente proberen te ontkennen...............................................................................8
Hoofdstuk 2: De taak en de houding van de socioloog....................................................................................9
1. Taken van de socioloog.....................................................................................................................................9
2. De houding van de socioloog..........................................................................................................................10
Hoofdstuk 3: De ontdekking van de samenleving in 2 varianten: de individualistische variant.......................11
1. De voorgeschiedenis.......................................................................................................................................11
2. De individualistische variant...........................................................................................................................13
2.1 Individuele actie en onbedoelde gevolgen...............................................................................................13
2.2 Individuele redelijkheid en ‘Het probleem van de collectieve actie’........................................................14
Hoofdstuk 4: De ontdekking van de samenleving in twee varianten: de collectivistiche variant.....................15
1. De ziekterol.....................................................................................................................................................16
Deel 2: Bouwstenen van de samenleving...................................................................................................... 16
Hoofdstuk 5: Rol en zelf............................................................................................................................... 17
1. Functionalisme................................................................................................................................................17
2. Conflictsociologie............................................................................................................................................18
3. Rollentheorie: verhouding tussen rol en persoonlijkheid................................................................................19
Hoofdstuk 6: Verwachten en verklaren in de sociologie................................................................................20
1. Verwachten: grondstof van het sociale..........................................................................................................20
2. Verwachten, begrijpen en voorspellen zijn de ingrediënten van de ‘sociologische verklaring’......................21
3. Handeling en cultuur: de sociale handeling...................................................................................................23
Hoofdstuk 7: Socialisatie en methoden van samenleven...............................................................................26
1. Praktische versus discursieve kennis...............................................................................................................26
2. Lichaamstaal...................................................................................................................................................27
3. Etnomethodologie...........................................................................................................................................30
4. De robuustheid van het sociale.......................................................................................................................31
Hoofdstuk 8: Sociale controle....................................................................................................................... 31
1. Pijn en plezier..................................................................................................................................................32
2. De verschuivingen in sanctioneringswijzen.....................................................................................................34
3. (On)sanctioneerbaarheid en vrijheid..............................................................................................................35
Hoofdstuk 9: De voorwaarden van maatschappelijke schaalvergroting.........................................................36
, 1. Sanctioneren en schaalvergroting..................................................................................................................36
1ste grote verhaal: Socialiseren als maatschappij – Het civilisatieproces.........................................................37
1. Inleiding...........................................................................................................................................................38
2. Socialiseren als samenleving: het Civilisatieproces.........................................................................................39
Hoofdstuk 10: Criminaliteit.......................................................................................................................... 42
1. Afwijkend gedrag: De 7 gordels van sociale controle.....................................................................................43
2. Wat is crimineel?.............................................................................................................................................46
2.1. Grijze zone................................................................................................................................................46
2.2. Gevoeligheid van geweld.........................................................................................................................47
2.3. Witteboordencriminaliteit: het contingente van criminaliteit................................................................47
2.4. Focus van de sociologie............................................................................................................................47
3. Wie wordt crimineel?2....................................................................................................................................48
3.1. Het criminele type....................................................................................................................................48
3.2. De sociologische benadering....................................................................................................................49
4. Criminaliteit waarnemen................................................................................................................................50
Deel 3: Macht en ongelijkheid...................................................................................................................... 50
Hoofdstuk 11: Ongelijkheid.......................................................................................................................... 50
1. Kaste, stand en klasse: de verborgen pijn van gelijkheid................................................................................50
2. Perverse compensaties: omgaan met ongewenste ongelijkheid....................................................................53
3. De theorie van de nietsdoende klasse.............................................................................................................55
4. Status, smaak en distinctie: de theorie van Pierre Bourdieu..........................................................................55
Deel 4: Modernisering.................................................................................................................................. 60
2de grote verhaal – Modernisering................................................................................................................ 60
1. Inleiding...........................................................................................................................................................60
2. Modernisering: de aanloop.............................................................................................................................60
2.1. Moderne staatsvorming...........................................................................................................................61
2.2. De dynamiek van het kapitalisme............................................................................................................61
2.3. De groei van het wetenschappelijk-technologisch complex....................................................................62
2.4. De rationalisering van de cultuur.............................................................................................................62
3. Modernisering: de transformatie....................................................................................................................64
3.1. De demografische transitie en de bevolkingsexplosie.............................................................................65
3.2. Vergrijzing en vergroening.......................................................................................................................66
3.3. Een stabiel patroon van ongelijkheid op wereldvlak...............................................................................66
3.4. Migratie....................................................................................................................................................67
4. Modernisering: veranderde interactiekaders.................................................................................................67
4.1. Interactiekaders.......................................................................................................................................67
4.2. Differentiatie............................................................................................................................................68
Deel 5: Een wereld van organisaties............................................................................................................. 70
Hoofdstuk 17: Organisatie en beheersbaarheid............................................................................................70
Hoofdstuk 18: Machine of organisme........................................................................................................... 72
Hoofdstuk 19: Organisatie en individu.......................................................................................................... 73
1
, 1. Omvang en indringendheid van controle........................................................................................................74
2. De totale organisatie......................................................................................................................................74
3. De gulzige ‘instelling’......................................................................................................................................75
4. Surveillance kapitalisme..................................................................................................................................75
5. De individuele vrijheid en sociale inbedding...................................................................................................75
3de grote verhaal: De samenleving vandaag.................................................................................................. 76
1. Een grafiek over geluk.....................................................................................................................................76
2. De eeuw van de loser......................................................................................................................................77
3. Moderniteit en de heimwee naar een onbestaand verleden..........................................................................78
4. De symbolische samenleving..........................................................................................................................80
5. Nog iets over identiteit....................................................................................................................................80
DEEL 1: DE SOCIOLOGIE ONTDEKKEN
2
, INLEIDING: GRONDSTOF VAN HET SOCIALE: VERWACHTEN, VERKLAREN
EN VOORSPELLEN
Kansen en toeval
Toeval = fenomeen waarbij we geen reden kunnen bedenken
Kans = mogelijkheid dat iets gebeurd, te bepalen door middel van observaties
Fenomeen = hoeveelheid kans dat het bij jezelf voorkomt
1. DE TOEKOMST VOORSPELLEN
We kunnen allemaal de toekomst voorspellen, denk aan het laten vallen van een
bordenwisser. Voorspellen, verklaren, ombuigen en ingrijpen is wat de sociologie wil
bereiken.
2. EEN ANDERE TOEKOMST VOORSPELLEN
Als mens zijn we niet goed in het voorspellen, inschatten in het verschil tussen de
verwachtingen en de werkelijkheid. Mens heeft weinig talent om verwachting, kans en
toeval van elkaar te scheiden. Wat wil dit nu zeggen?
Er zijn een hele hoop redenen waardoor de verwachtingen niet altijd met de
werkelijkheid matchen. Denk aan angsten. Maar ook emoties en gevoelens
kunnen invloed hebben op ons menselijk inschatten. We gaan leren hoe we een
onderscheid maken tussen kansen en toevalligheden.
Vaststelling:
- Er is een groot verschil tussen de verwachtingen en de ‘werkelijkheid’ ervan.
- De mens heeft weinig talent om verwachtingen, kans en toeval van elkaar af te
scheiden en in te schatten.
- Toch zijn verwachtingen, kans en toeval een essentieel onderdeel van het begrijpen
van je eigen leven.
Een voorbeeld van kans en toeval:
Vermoord worden door een bekende is de grootste angst, maar is dat logisch met de
hoeveelheid kans? Neen, dat wordt verkeerd ingeschat.
De kans dat je vermoord wordt is kleiner dan je denkt. Hoewel geraakt worden door
bliksem nog een kleinere kans heeft op overlijden. Want geraakt worden door bliksem
betekent ook niet gelijk een sterftegeval. Dus de kans is zo klein dat het eigenlijk een
toeval is.
Verkeersdoden is het meest voorkomend van deze groep, maar toch zijn de meeste hier
het minste mensen bang voor. Is dit beïnvloedbaar? En waarom? Kunnen we iets doen
aan deze oorzaken? We weten dat rijden onder invloed een gevaar brengt in het verkeer.
Hier kan aan gewerkt worden.
Dus de kans en toeval is:
- Geraakt door bliksem: 0,03/100.000 of 1/3.000.000 en 2/3 overleeft
- Verkeersdoden: 5,1/100.000 of 1/19.400, N= 516 (2021)
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mayteakalinli. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.
