Samenvatting Gedragsneurowetenschappen - uitgebreide uitleg Hoofdstuk 9, 10 en 11
Ben je op zoek naar een uitgebreide en helder geschreven samenvatting voor het vak Gedragsneurowetenschappen? Mijn samenvatting is zorgvuldig samengesteld op basis van het handboek en biedt meer informatie dan de ...
Input die hersenen uit de ‘echte’ wereld ontvangen = reeks actiepotentialen
Onderzoek heeft al veel ‘ontdekt’ maar weet niet waarom de ene zenuwimpulsen ons info geeft over
hoe de wereld eruit ziet en een andere reeks over wat we horen.
Sensorische systemen lijken extreem divers
Elk sensorisch systeem is volgens een vergelijkbaar hiërarchisch plan georganiseerd
SENSORISCHE RECEPTOREN
Sensorische receptorneuronen: omgevingsenergie omzetten in neurale activiteit.
Reageren op een smalle ‘energieband’ bv.: specifieke geluidsgolven
Receptoren van sensorisch systeem filteren elk verschillende vormen van energie
Visueel zicht Fotoreceptoren in het netvlies zetten lichtenergie om in chemische energie
Chemische energie wordt omgezet in actiepotentialen
Auditieve systeem Luchtdrukgolven worden omgezet in mechanische energie
Mechanische energie activeert auditieve receptoren actiepotentialen
Somatosensorische Aanraking, druk of pijn activeren somatosensorische receptoren
systeem Somatosensorische receptoren genereren actiepotentialen
Smaak en reuk Chemische moleculen passen zich in receptoren van actiepotentialen
Verschillende soorten (mensen versus dieren) zijn gespecialiseerd in verschillende aspecten van
sensorische input bv.: het gehoor van honden, superieur kleurenzicht van de mens
Receptieve velden
= gebied van sensorische ruimte waarin een stimulus de activiteit van de receptor wijzigt bv.: huid
bv.: reikwijdte van receptieve veld van ogen is alles wat je in één blik waarneemt
Info uit het receptieve veld wordt gebruikt om sensorische info te detecteren en contrasteren
o Gebeurtenissen lokaliseren
Aangrenzende receptieve velden kunnen overlappen: contrast helpt bij lokalisatie van sensaties
Ruimtelijke dimensie van zintuiglijke informatie corticale patronen en kaarten
o Vormen de zintuigelijke werkelijkheid van ieder persoon
Receptordichtheid en gevoeligheid
Sensorische receptoren ≠ gelijkmatig verdeeld over het lichaam of de organen
bv.: visuele receptoren zijn talrijker in het midden dan aan de rand van ons gezichtsveld
Dichtheid houdt verband met sensorische gevoeligheid (scherpte)
Verschillende soorten receptoren perceptuele ervaring verbeteren
bv.: kleurenfotoreceptoren maken kleine onderscheidingen bij helder licht mogelijk
bv.: zwart-wit receptoren liggen meer verspreid maar zijn heel gevoelig
Verschillen in dichtheid en gevoeligheid van sensorische receptoren vaardigheden
65
,NEURALE RELAIS
Alle receptoren zijn verbonden met de cortex
Via een reeks tussenliggende neuronen = neurale relais
Aantal varieert tussen verschillende sensorische systemen
Zintuiglijke informatie wordt in elke fase van de relais gewijzigd
Elke regio construeert verschillende aspecten van de zintuigelijke ervaring
Relais zorgen ervoor dat sensorische systemen kunnen communiceren
SENSORISCHE CODERING EN REPRESENTATIE
Informatie van sensorische systemen wordt gecodeerd door actiepotentialen
actiepotentiaal reist langs zenuwen naar ruggenmerg of hersenen (CZS)
Hoe coderen actiepotentialen verschillende sensaties?
Stimulus wordt gecodeerd door toename/afname van ontladingssnelheid van een neuron
Intensiteit van stimulus wordt gecodeerd in de mate van toename/afname
bv.: meer activiteit kan roder betekenen, terwijl minder activiteit groener kan betekenen
Onduidelijk: Hoe waarnemen we sensaties bv.: zicht, aanraking, geluid… als verschillend van elkaar
Elke sensatie wordt in een eigen afzonderlijk corticaal gebied verwerkt
o Elk sensorisch systeem heeft een preferentiële link met bepaalde bewegingen
o Afzonderlijke bedrading elk systeem blijft onderscheidend
We leren door ervaring sensaties onderscheiden
Maar… onderscheid tussen de sensorische systemen is niet altijd duidelijk
synesthesie = vermenging van zintuigen bv.: een geur proeven, een geluid voelen
Zoogdieren: neocortex vertegenwoordigt het zintuigelijke veld van elke sensorische waarneming
≈ topografische kaart = ruimtelijk georganiseerde neurale representatie van de buitenwereld
Zoogdieren hebben minstens één primaire corticaal gebied voor elk sensorisch systeem
Secundaire (aanvullende) gebieden geven info over één specifiek aspect
PERCEPTIE
Sensatie = registratie door de zintuigen van fysieke prikkels uit de omgeving
Perceptie = subjectieve interpretatie van sensaties door de hersenen
Perceptie > sensatie
verschillende mensen kunnen dezelfde zintuiglijke prikkeling omzetten in verschillende percepties
bv.: afbeelding met vaas of twee gezichten
66
, 9.2 DE FUNCTIONE LE ANATOMIE VAN HET VISUELE SYSTEE M
Groter deel van het menselijk brein gezichtsvermogen > ander zintuigen
STRUCTUUR VAN HET NETVLIES
Lichtenergie (buitenwereld) raakt het netvlies
= lichtgevoelig oppervlak aan de achterkant van het oog,
bestaande uit neuronen en fotoreceptorcellen.
Stimulatie van fotoreceptorcellen op het netvlies
= retinaal neuron dat licht omzet in neurale activiteit
Constructie van visuele wereld
! Met uitzondering van fotoreceptoren, zijn alle retinale
netvlies
neuronen ongevoelig voor licht
P294-295 met PPT vergelijken!
Netvlies
Bestaat uit fotoreceptoren onder een laag van andere neuronen
De andere neuronen liggen vóór de fotoreceptorcellen, maar zijn
transparant (laten licht door)
Fotoreceptorcellen en retinale neuronen…
o Vertalen licht in actiepotentiaal
o Onderscheiden golflengten voor kleuronderscheiding
o Werken met verschillende lichtintensiteiten
Het beeld dat op het netvlies: ondersteboven en achterstevoren
o De hersenen corrigeren dit
Fovea
= Centrale regio van het netvlies, gespecialiseerd voor hoge gezichtsscherpte;
receptieve velden bevinden zich in het midden van het gezichtsveld
Centrale beelden: scherp
Beelden aan de rand van het gezichtsveld: onscherp
Hoe kan dit? De fotoreceptoren in het midden van het netvlies zitten dichter
op elkaar, dan aan de rand van het netvlies.
Netvliesoppervlak ter hoogte van fovea = ingedrukt staaf kegel
veel optische zenuwvezels omringen de fovea om de toegang van licht tot
de receptoren te vergemakkelijken netvlies
Blinde vlek
= het gebied van het netvlies waar axonen die de oogzenuw vormen het oog verlaten en waar
bloedvaten binnenkomen en vertrekken; heeft geen fotoreceptoren
Visueel systeem lost dit probleem op: gezichtsvelden van L en R oog overlappen
o L oog kan de blinde vlek van R zien (en omgekeerd)
Blind aan één oog: visuele systeem compenseert op andere manieren
Blinde vlek belangrijk in neurologie
Indirect toestand van de oogzenuw bekijken
Inzicht in gebeurtenissen in de hersenen
Papiloedeem = gezwollen tussenwervelschijf
67
↑ van intracraniële druk bv.: tumor, abces, infectie of oogzenuw-ontsteking (optische neuritis)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper janahassewer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,99. Je zit daarna nergens aan vast.
