Samenvatting is een uitgebreid document van het vak 'Geschiedenis van de staat in België'. Het bespreekt de uitgebreide cursus aangeboden bij het vak die geschreven werd door de prof zelf. De samenvatting bevat 70 pagina's met alle nodige details.
GESCHIEDENIS VAN DE
STAAT IN BELGIË
Frank Caestecker
1STE BACHELOR BESTUURSKUNDE
SAMENVATTING
,Geschiedenis van de staat in België
Hoofdstuk 1 ‘ Franse revolutie, Een nieuwe wereld in de steigers’
Het ancien regime (standenmaatschappij, 1789)
Vorst was de staat
- staat domineerde het individu
- Domineerde de godsdienstkeuze
- Domineerde de eigen mening
= wet was arbitrair, niet voor iedereen gelijk.
vb. de Joden
= enkel door gratie van de koning mochten andersgelovigen in aparte gemeenschappen blijven.
= de vrijheid kende wel beperkingen (geen grond bezitten, beperkte beroepen, geen gemengde huwelijken)
Belangrijk kenmerk:
= eenheid tussen de rooms katholieke kerk en de staat
- staat bood bescherming aan de kerk (iedereen was/moest christelijk zijn) doordat ze maatschappelijke taken
op zich namen
- kerk verschaft legitimatie aan de kerk
Standenmaatschappij
- geboorte bepaalde tot welke stand je behoort
- via naturalisatie ook tot het koninkrijk behoren
was een gunst van de koning een uiting van de relatie tussen de koning en de persoon
het AR krijgt door zijn grote ongelijkheid met de FR zijn doodsteek
Neergang ancien regime
7-jarige oorlog zorgt voor faillissement Frankrijk koning wil nieuwe belastingen heffen adellijke families zeggen
nee.
- Etats Généraux worden bijeen geroepen (bijeenkomst adel, geestelijkheid en stedelingen)
- Nieuwe vertegenwoordigers worden aangesteld
3de stand = gekozen door belastingbetalende mannen boven 25 jaar
Vertegenwoordigers voor de geestelijken = koning zorgt voor 3/4 de clerus stemmers
- 3de stand kan de Etats Généraux hernoemen in de Nationale Vergadering
zorgt voor sociale revolutie hoogtepunt, bestorming van Bastille (symbool voor arbitraire koninklijke
macht)
Koning wordt vervangen door een volksvergadering die nu de koning aanstuurt.
Constitutionele monarchie ontstaat
- Ongekende democratische legitimiteit
- Verklaring van de rechten van de mens = concept voor de vertaling van de vrijheid
- Alles is toegelaten zolang het anderen niet benadeeld enige plicht, gehoorzaam zijn aan de wet
1
,Franse republiek
Een verruiming van de politieke wereld
Nieuwe sociale orde
= deze krijgt vorm doordat er oorlog is tussen staat en kerk
- Gebaseerd op de individuele capaciteiten (meritocratie)
- Standenmaatschappij burgermaatschappij
- Verschillende rol voor man en vrouw
vrouw: uitgesloten voor politiek, huiselijke rol
man: publieke leven, economie & politiek stemrecht als je ouder was dan 21 & 3 dagen loon kon
betalen
- Actief burgerschap werd ingevoerd voor de mannen
Van indirecte aard : stem uitbrengen voor kandidaat leden van de Nationale vergadering – stemrecht
kwam enkel toe aan de Fransen die een rationele mening konden vormen, ouder waren dan 21 en 3
dagen loon konden betalen
De Franse staat
ANCIEN REGIME
In het Ancien Régime werd Frankrijk opgedeeld in provincies. Mensen moesten identiteiten op zak hebben en de kerk
zorgde voor registraties van geboorte, huwelijken, …
- Juridische persoonlijkheid zorgde ervoor dat de staat de burgers kende (hun bijdrage).
Na de val zorgen revolutionairen voor andere principes:
- Burgerlijk ritueel
2
, - Inschrijven van boorling = burgerzin
- Eerst burgerlijk huwelijk, dan religieus
De staat kent slechts één wet
ANCIEN REGIME
Rechtspraak in het Ancien Régime:
- Alles (toegang tot rechters, verschillend rechten) ging af van je stand
- Edellieden en anderen hadden een aparte dood. afhankelijk van regio en sociale klasse
- Straf was wreed om de zwakheid van de staat te compenseren.
- Erfenisrechten : primogenituur eerste geboren zoon krijgt alles
NA FRANSE REVOLUTIE
Verklaring van de rechten van de mens alle Fransen gelijk voor de wet
- Gelijkheid om te beschermen tegen de willekeur van de staat
- Geen privileges meer. Doodstraf blijft bestaan maar Guillotin introduceert de valbijl (pijnloos).
Frans revolutie keuze voor gelijkheid
- Erfrecht: gedeeld erfrecht ieder geboren zoon en dochter hebben evenveel recht op de nalatenschap
- Nieuwe echtscheidingswetgeving (gendergelijkheid)
Een verkozen staatsadministratie die alle individuen direct bereikt
ANCIEN REGIME
Bureaucratie in Ancien Régime
- Taak: openbare orde bewaken en buitenlandse politiek en handel controleren
- Koning benoemde bestuurders
NA FRANSE REVOLUTIE
Bureaucratie na Franse Revolutie
- Bemanning staatsadministratie door burger gekozen
- Frankrijk wordt eenheidsstaat
- Nu departementen van gelijke grootte, met gelijke bevoegdheden
- De post wordt een overheidsdienst zo eist het het communicatiemonopolie op
Het geld en de staat: geldcreatie en belastingen
ANCIEN REGIME
Tijdens Ancien Régime: belastingen
vorst heft belastingen op bezit en indirecte goederen. Edellieden en kerk worden vrijgesteld gewone volk moet
afhankelijk van woonplaats x pond betalen. (bv. geld voor pond zout)
Smokkelhandel (zoutsmokkel) breekt uit. Koning geeft belastingen uit handen aan hoogste bieder belastingen
stijgen
NA FRANSE REVOLUTIE
alle burgers betalen belastingen
- Verbruiksbelasting afgeschaft (zout)
- Invoeren van directe proportionele belastingen:
grondbelastingen (heffing op ontroerend goed)
personele belasting (bronnen van rijkdom)
patentbelasting (vergoeding uitoefenen van job)
- Kadaster wordt opgericht voor transparantie
- Inkomst valt tegen
- 1st in beslag name van kerkelijke en koninklijke goederen
- Nieuwe staat begint zelf bankbiljetten te drukken (assignaten)
onderpand: kerkelijke goederen
- Meer geld gedrukt dan onderpand kan bieden
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elise-bossuyt. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
