Samenvatting van "Urologie" als onderdeel van het vak 'Abdomen 1 partim urogenitaal stelsel en gynaecologie' gegeven door pfo. De Win en prof. De Wachter in de 2e Bachelor Geneeskunde aan de UA. Samenvatting gebaseerd op slides, lesnotities én cursus.
functie
● filtratie van bloed → uitscheiding van afvalstoffen
● gelinkt met circulerend volume, bloeddruk en samenstelling van bloed
● gelinkt met reproductief systeem
intraperitoneale organen extraperitoneale organen
● maag primair retroperitoneaal: nieren, bijnieren
● duodenum pars superior, jejunum, ileum,
caecum, colon transversum/sigmoideum secundair retroperitoneaal
● lever, galblaas ● duodenum pars descendens en horizontalis
● milt ● pancreas
● fundus en corpus uteri, ovaria, tubae uterinae ● colon ascendens/descendens
● rectum tot flexura sacralis
● urineblaas
● prostaat
● cervix uteri
● vagina
Nieren
● rechter nier ligt lager door lever
● cortex: filterend deel met glomeruli
○ dikte van cortex zegt iets over functionele capaciteit van nierweefsel
○ bv. nierstenen: blokkade van urineleider → nierinsufficiëntie → verdunning van niercortex
● medulla: transport doorheen tubuli en lis van Henle
retroperitoneaal
● barrière voor infecties: voorkomt verspreiding naar buikholte
● tamponerend: kleine afgesloten holte geeft tegendruk bij bloedingen
● beschermd: ingebed in perirenaal vet en deels afgedekt door onderste ribben
● nadeel: minder duidelijke tekens van infectie (geen peritoneale prikkeling, loslaatpijn …)
1
, Niercirculatie
● 20% van cardiac output
● a. renalis (> aorta) splitst in segmentale arterie en eindarterie
○ aa. interlobair → aa. arcuata → aa. radiata → afferente arteriolen (1 per nefron)
○ nefron → efferente arteriolen → peritubulaire capillairen → vv. radiata → vv. arcuata → vv.
interlobaris → v. renalis
Histologie
● bekleding: urotheel = overgangsepitheel = meerlagig transitioneel epitheel met paraplucellen
● spierlagen
○ extern circulair: ritmische contracties
○ intern longitudinaal: urine in druppels voortgeleiden
■ continu proces: meer drinken → hogere snelheid en grotere druppels
● bindweefsel
Urineproductie
urine = water + afvalstoffen
● 1,5 - 2,5 l / dag
○ > 3.5-4 l / dag = polydipsie
○ minstens 800 ml om afvalstoffen kwijt te geraken
● steriel, geel, helder, reukloos
Transport door hoger urinewegen NIET
● onderbroken peristaltiek
○ wanden van kelken duwen het lumen dicht
○ kelk samentrekkingen: 10-12 / min
○ nierbekken samentrekkingen: 4-6 / min
● bolus golf: 2-6 cm / min
○ boven bolus wordt ureter afgeplat
2
, Drukopbouw in hoge urinewegen NIET
● druk wijzigt minder bij lage diurese
● hoge diurese (4-7 ml/min): druk neemt toe
○ ↑ aantal samentrekkingen
○ ↑ kracht van contracties
○ ↑ volume bolus
⇒ max. 5-10 ml/min
Ureter
● lopen op m. psoas en over grote iliacale bloedvaten
● komen langs achter in de blaas thv trigonium: ureterovesicale overgang
● lengte: 25-30 cm
● diameter: 1-3 mm
antirefluxmechanisme: natuurlijk klepsysteem om terugvloei naar de nier te voorkomen
● passief: schuine uitmonding in blaas, zodat er een langer deel in de spierlaag verloopt
○ hoe langer dit stuk, hoe meer de ureter wordt dichtgeduwd bij een volle blaas
● actief: peristaltiek van prevesicale deel van de ureters
Blaas
● ligging: preperitoneaal (retro)
● inhoud: 350-650 ml
● wand: 1-2 mm dik
● urachus = fibreus overblijfsel van verbinding tussen blaas en navelstreng naar placenta
● blaashals = inwendige sfincter
3
, wand
● urotheel = overgangsepitheel = meerlagig transitioneel epitheel met paraplucellen
○ stretching van de blaas: hoe meer opgespannen, hoe dunner de wand
● GAG-laag (glucose-amino glycaan) = elektrostatisch geladen suikerlaag die bepaalde ionen afsluit
van de blaas
○ verdedigingsmechanisme voor reabsorptie van afvalstoffen
Urethra
● vrouw
○ lengte: 4 cm (kort: risico op urineweginfecties)
○ diameter: 8 mm
○ vrij gefixeerd aan vagina voorwand
● man
○ lengte: 18-25 cm
○ diameter: 8-12 mm
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper katovandenbroucke. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €15,49. Je zit daarna nergens aan vast.
