In nierbekken zit het nefron (functiegedeelte of actieve gedeelte van de nier)
Glomerulus: netwerk capillairen omgeven door kapsel van bowman
à Door bepaalde druk zal bloed van capillairen terechtkmoen in kapsel v bowman
(ultrafiltratie)
In kapsel van bowman zit vocht met afvalstoffen = voorurine
Die via de distale tubulus in de verzamelbuis komt
GRF (glomerulaire fitratie rate) zakt naar hoe ouder we worden
Type nierlijden dat enorme opmars kent à diabetische nefropathie
Verzamelbuis registeert dat er weinig vocht aanwezig is à signaal naar hypofyse
1/ Filterfunctie: filteren van afvalstoffen (belangrijkste zaken moeten achterblijven: eiwitten,
rode bloedcellen,…) en toxische stoffen (afvalstoffen, ureum,…) moeten wel doorlaarbaar
zijn (er mag geen te grote conc. van eiwitten doorheen de filter gaan à soms is dit wel zo à
pathologisch)
2/ Regelen van de bloeddruk (mede door productie hormonen zoals renine en EPO)
angiotensinogeen à (mbv. Renine) angiotensine I à omzetting naar angiotensine II (mbv.
ACEenzymen)
Een ander hormoon, EPO (à aanmaak RBC) (bij hemodialyse1 toedienen, niet altijd van
toepassing bij mensen met CNI2 aangezien het hormoon zal hier wel nog geproduceerd
worden, enkel bij eindfase zoals hemodialyse zal dit hormoon niet meer aangemaakt
worden) aanmaak van hormonen kan door dialyse nooit overgenomen worden, daarom
moet EPO met injectie in de bloedbaan gebracht worden
1
Bij hemodialyse wordt de filterfunctie overgenomen
2
Chronische nierinsufficiëntie
1
,3/ Zuur-base balans en zout en vochtbalans regelen:
Om de pH van het bloed constant te houden (pHbuffer, fosfaatbuffer, bicarbonaatbuffer)
Vochthuishouding: mineralen (ZOUT)
Nieren zorgen voor activatie vitamine D, als dit niet meer gebeurd à Ca onttrokken uit
botten (gedeelde activatie door lever, als de nierfunctie uitvalt zal de laatste activatie niet
meer gebeuren)
Als GFR daalt onder de 90 à meer kans op osteoporose door:
- Minder opname Calcium door fosfaatretentie (fosfaat vastgehouden)
o Lichaam wil dit rechtzetten omdat fosfaat blijft zitten à niet weggefilterd
§ Calcium hier tegenover zetten om balans te houden (Ca/P balans)
• Calcium resorberen uit de darm en uit de botten (botresorptie)
o GEVOLG = renale osteoporose
Bij groot verlies (macroalbuminurie) à veel verlies van albumine in de urine = lage
concentratie albumine in bloed à oedemen
1. Functies
(Examens: weten wat een normale nier doet en hieruit vertrekken om de pathologie uit te
leggen)
- Verwijderen van overtollig vocht en afvalstoffen (filter)
o Patiëntentaal: Denk aan een koffiefilter à bij nierlijden ontstaan
scheurtjes in koffiezak waardoor nuttige stoffen uitsijpelen en zo
inschatten hoe ernstig insufficiëntie is
o Toxische stoffen vermijden
§ PAK’s, roken, alcohol, …
o Voldoende drinken (ook niet te veel)
o Gezonde voeding algemeen
- Behoud van zuur-base evenwicht en zout en vochtbalans
o Ideale pH (7,4 (7,35))
o Hemoglobine, fosfaatbuffers, bicarbonaatbuffers zullen evenwicht
herstellen of behouden
- Aanmaak van hormonen (cfr. regelen BD)
o EPO (erythropoëtine), hormoon dat productie RBC stimuleert
o Renine (bloeddruk regeling via RAAS) (angiotensinogeen à angiotensine I)
o Aanmaak actief vit D: behoud botweefsel door regulatie Ca/P door
activatie van vit D en excretie van teveel aan P (Fosfaatretentie à P
vasthouden)
§ Belangrijk: cholecalciferol wordt al deels geactiveerd in lever en
met finaliteit in nier (calcitriol)
§ Belangrijk omdat op lange termijn osteoporose
• Men spreekt van renale osteoporose
§ Ifv. Rode bloedcellen à aanmaak EPO, nier is hiervoor
medeverantwoordelijk
§ In de knobbel (rode circulatie) zal dit geregistreerd worden.
2
, § Weinig EPO is zal signaal gegeven worden aan beenmerg dat ze
RBC moeten aanmaken
ACE enzym aangemaakt in de longen komt hier ook aan te pas
2. Probleemstelling/definities
- Er kan onherstelbare schade optreden thv glomeruli en tubuli → nierlijden
o acuut – chronisch nierinsufficiëntie
o nefrotisch syndroom
- Terminale /preterminale nierinsufficiëntie
o Preterminale NI: specifieke nefrologische dieetadviezen (conservatieve
dieettherapie)
§ Nog goed kunnen functioneren = gecompenseerd
o Terminale NI: nierfunctievervangende therapie is noodzakelijk
(hemodialyse, peritoneale dialyse en niertransplantatie)
§ = gedecompenseerd
3
, 3. Oorzaken
- Hypertensie
- Diabetes Mellitus (diabetische nefropathie)
o Komt niet altijd voor bij personen met nierproblemen
o Als suiker voor een lange tijd niet goed geregeld staat
§ Verband met nier? Overconcentratie aan glucose zet je bloedvaten
onder druk à door de tijd zullen de kleinere bloedvaten, die onder
dezelfde druk staan, doorscheuren en doorlaatbaar worden à de
nierfunctie/filterfunctie kan niet meer volledig uitgevoerd worden
- Nierstenen
- Medicatie (nefrotoxische geneesmiddelen)
o Door knieprothese met zware pijnstilling à acuut nierfalen
- Systeemziekten (Lupus erythematosus à auto-immuunziekte, huidaandoening
met patroon dat wijst op wolvengezicht)
- Chronische Pyelonefritis (ontsteking van nierbekken)
- Polycystische nieren (erfelijke aandoening waarbij grote cysten aanwezig zijn in
één of beide nieren)
o Kan maligne zijn (tumoren op 1 of beide nieren) à nierfunctie
beïnvloeden
4. Complicaties
- Verhoogd cardiovasculair risico3
o Dyslipidemie (AA-dieet)
§ = belangrijke complicatie bij chronische nierlijden, waarom?
• De glomerulus is zo doorlaatbaar dat nuttige
voedingsstoffen in de urine verdwijnen
• Eiwitten gaan verloren (bij pt. met nefrotisch syndroom) à
lever zal dit voelen en zal extra eiwitten produceren à
MAAR als hij veel eiwitten zal aanmaken, zal er ook extra
cholesterol aanmaken à VANDAAR hogere cholesterol =
ontstaan dyslipidemie
o Hypertensie
- Renale anemie
o EPO regeling (productie RBC): wordt door nier vrijgezet en zal
rechtstreeks inwerken op de peritubulaire cellen, die gaan inzetten op
cellen aanwezig in het beenmerg om daar actief RBC aan te maken
§ Dus als de nier niet meer goed werkt à minder EPO à minder
aanmaak RBC => renale anemie
- Renale osteodystrofie
33
Anti-atherogeen dieet à mensen met diabetes, nierlijden behoren tot de hoog risicogroep op
cardiovasculair lijden
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Kimberlyderock. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.