Samenvatting van het vak Medicinale Chemie van het deel ionkanalen en iontransporters. De samenvatting is opgebouwd in fiches per structuur, waarbij telkens de klasse, het werkingsmechanisme, SAR, zuur-base eigenschappen en therapeutisch gebruik worden besproken. De overige informatie wordt vermeld...
ALGEMEEN IONKANALEN
Onderverdeling ionkanalen
- Soort ion:
› Natrium
› Kalium
› Calcium
› Chloride
- Mechanisme:
› Ligand gated
› Voltage gated (spanningsverandering)
› ATP-afhankelijk (activatie afhankelijk van ATP-concentratie)
- Subtype
- Regioselectiviteit
- GM kan blokkers/activator zijn
Structuur ionkanaal (zie vorig jaar)
- Opgebouwd uit verschillende proteïnesubeenheden
- Inbedding in membraan mogelijk:
o Hydrofobe delen bevinden zich aan buitenkant affiniteit met fosfolipiden van membraan
o Hydrofiele delen bevinden zich aan binnenkant ionen kunnen makkelijk erdoor
- Concentratie van ionen binnen en buiten de cel zijn
verschillend stroom gaat volgens concentratiegradiënt
zonder energie, of mbv energie tegen de concentratie in
- Kanaalblokker:
› Binding aan kanaal conformatieverandering kan niet
gebeuren
› Depolarisatie van membraan tegengaan
› ionen kunnen niet naar binnen
› Geen/ander effect in de cel
Toestand kanaal
- Open
- Geïnactiveerd vaak nadat ionkanaal open is geweest: kanaal kan een tijdje niet geactiveerd worden
- Gesloten: kanaal kan wel geactiveerd worden
Pagina 1 van 82
,IONKANALEN – natriumkanaal
Kanaalblokkers
- Binding aan geïnactiveerd kanaal = voorkeur
› Kanaal bevindt zich langer in inactieve toestand
› Er kan geen activering gebeuren
- Binding aan bindingsplaats, waardoor kanaal niet kan openen
- Evenwicht tussen gebonden en niet-gebonden toestand: afhankelijk van eigenschappen GM:
› pKa
› Lipofiliciteit
› Sterische eigenschappen
Doelwitcel Natriumkanalen
- Zenuwcellen:
› Betrokken bij pijn, sensoriële/zintuigelijke en motorische gewaarwordingen
› GM: lokale anesthetica:
o Aanbrengen op oppervlak:
Mucosa: vb. urethra, keel, oog
Huid:
Slechte penetratie door huid (en membranen) = beperkt actief
o Infiltratie (vb. tandarts)
o IV met afbinden van bepaalde arteriën
o Zenuwen
o Epidurale (vb. bevalling) = injectie in ruggenmerg
o Spinaal
› wordt vaak gecombineerd met vasoconstrictor (vb. epinefrine) = langer lokaal effect
- Myocard:
› GM: anti-aritmica:
o Normaal hartritme:
Elektrische geleiding van hartspier begint bij sinoatriale knoop = pacemaker
= ontstaan van puls
Vervolgens activatie van verschillende atrioventriculaire knopen
Leidt tot samentrekken van het hart
geleiding is zichtbaar op ECG
o Rol ionen:
Activatie Na- en Ca-kanalen = inwaartse ionenstroom leidt tot
depolarisatie van membraan
Activatie K-kanalen = uitwaartse ionenstroom leidt tot repolarisatie van
membraan
- Hersenen (CZS):
› GM: anti-epileptica
- Nieren:
› In stand houden van ionhuishouding
› GM: diuretica
Pagina 2 van 82
,IONKANALEN – natriumkanaal
Hartritme – ECG
Fase 0 – snelle depolarisatie
- Snelle instroom van Na+-ionen door activatie Na-kanaal
- Activatie gebeurt wanneer membraanpotentiaal = -60 mV
Fase 1 – partiële repolarisatie
- Membraanpotentiaal wordt terug meer negatief (gedeeltelijk) door:
› Inactivatie Na-kanalen
› Activatie K-kanaal trage K-uitstroom
Fase 3 – repolarisatie (snel)
- Inactivatie van Ca-kanaal
- Enkel K-kanaal nog steeds actief = sterke K-uitstroom
Fase 4 – pacemaker potentiaal
- Graduele depolarisatie tijdens diastolische fase = hart in rust toestand, waarbij het zich vult met bloed:
› Stijging van Na- en Ca-instroom
› Daling van Ca-uitstroom
- Zorgt voor ontstaan van nieuwe actiepotentiaal wanneer de membraanpotentiaal -60 mV bereikt
opnieuw fase 0
- Alleen in knoop en geleidingsweefsel
- Snelste in SA-knoop = pacemaker
Ca-instroom is ook essentieel voor de spiercontractie
Pathologie hartritme = dysritmie
Pagina 3 van 82
, IONKANALEN – natriumkanaal
- Abnormale plaats van ontstaan pulsen (ergens anders dan pacemaker)
- Te snel ritme = tachycardie
- Te traag ritme = bradycardie
- Onregelmatig ritme
Pathologie epilepsie
- Aanvallen worden veroorzaakt door een abnormale hoge-frequentie ontlading van groepen van
neuronen in de hersenen
- Algemene aanval: = grand mal & petit mal
› Verspreid over de hele hersenregio
› Abscense (patiënt is afwezig voor een bepaalde tijd) = petit mal minder erg
› Tonisch-clonisch aanval (typische spierspasmen) = grand mal
- Partiële aanval:
› In slechts een lokaal deel van de hersenen
› Simpele partiële aanval = bewustzijn wordt niet aangetast
› Complexe partiële aanval = bewustzijns wordt wel aangetast
› kan verspreiden over de hele hersenen = secundaire veralgemeende aanval
- Status epilepticus = ononderbroken aan val activiteit = levensbedreigend!
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper LepageJ. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €13,56. Je zit daarna nergens aan vast.
