PERSUASIVE TECHNOLOGIES
1 Introduction
Technologie brengt veel
leuke dingen met zich
mee. Het is echter
belangrijk om je bewust
te zijn van de gevolgen,
zoals verslaving
smartphoneverslavings
schaal
Digitaal is standaard
(default): sociale media zijn een gewoonte geworden en het is moeilijk om de digitale wereld
te onderscheiden van de echte wereld.
Wat hebben apps ons gebracht en hoe zijn ze zo overtuigend geworden?
Online shopping:
Vrij recent: online bestellen is heel makkelijk, maar vroeger was het minder
vanzelfsprekend
Online eten bestellen: je kunt meteen aan een paar apps denken ze hebben iets
goeds gedaan omdat ze TOM zijn geworden
Vluchten, kleding, boeken, alles
Circulaire economie: Vinted, Etsy, eBay, Facebook Marketplace groeide enorm
o We vertrouwen reviews als informatiebron
o Apps zijn heel duidelijk en makkelijk te gebruiken
Het goede van technologie:
Wikipedia, VRTNews voor leren en informatie
Awel voor advies en ondersteuning
Pinterest voor creativiteit en inspiratie
X voor betrokkenheid en democratie: iedereen heeft op grote schaal een stem op
sociale media, iets wat voor het internet minder mogelijk/moeilijker was
Instagram, Tinder voor sociale contacten en zelfexpressie
Het slechte van technologie
Indringende of ondoorzichtige reclame: commerciële informatie vanwege
bedrijfsmodellen apps zijn niet “gratis”, als iets gratis is, ben jij het product! Soms
weet je niet welke persoonlijke gegevens apps gebruiken om ons advertenties te
sturen gelukkig is hier nu meer regelgeving voor, maar het is nog steeds eng,
vooral voor jongeren
1
, Datalekken, hacken, illegale activiteiten, phishing: cybercriminaliteit komt veel voor
er moet meer over gepraat worden omdat mensen zich vaak schamen als hen dit
overkomt, ook al kan het iedereen overkomen.
Online seksuele intimidatie, grensoverschrijdend gedrag
o Online ontremming: ander gedrag online <> het echte leven omdat je denkt
dat het anoniemer is en je geen reactie ziet op je gedrag wat resulteert in
negatiever gedrag
Online hate speech, racisme, geweld
Desinforamtie
Hoe zit het met disconnection?
disconnection betekent niet dat je je telefoon weg moet leggen; het is meer een
evenwichtig gebruik van scherm en apparaten. Er is een recht op disconnectie 's
avonds, in het weekend, ... sommige landen hebben dit al in wetten vastgelegd.
Slave or Master?
Verdoemd beeld: mensen praten niet meer, er is geen sociale
interactie meer en mensen zijn minder empathisch, ...
Het is niet zo dat mensen 50 jaar geleden zo sociaal waren, ze
wilden zich ook met hun eigen zaken bemoeien, dus al die
morele paniek is niet nodig...
De meer fundamentele vraag: hoe is het gebruik van
technologie zo gewoon geworden?
Dit is geen vreemd beeld voor ons
Apps zijn gekoppeld aan bepaalde acties:
o Telkens wanneer we informatie zoeken, gaan we naar
Google, ook al was er vroeger ook Bing, wat precies hetzelfde product was
maar dan van Microsoft Tijdens de pandemie namen ze weer toe vanwege
Teams Het is belangrijk om te weten hoe deze grote techbedrijven opereren
en een concurrentiestrijd spelen in welke producten succesvol zullen zijn en
welke technologieën ons leven zullen binnendringen.
o Google+ <> Facebook: Google dacht dat ze een alternatief voor Facebook
konden bieden, maar ze stopten omdat mensen zich altijd tot Facebook
wendden
2
, o Ello <> Facebook: Ello was reclamevrij, kwam na de privacyschandalen over
Cambridge Analytica. Maar toch stapte niemand over naar Ello, ook al boden
ze precies hetzelfde zonder de advertenties dit komt omdat het veel moeite
kost om te veranderen (je hebt een account aangemaakt en je hebt vrienden,
je hebt een grote investering gedaan in Facebook door een sociaal netwerk op
te bouwen) dus verhuizen en helemaal opnieuw beginnen leek te veel
moeite // Twitter X; ook al waren de meeste mensen niet blij met de
beslissingen van Elon Musk, ze stapten niet over naar een ander platform
Een alternatief dat iets beter is, zal niet noodzakelijk slagen. Als een gewoonte is
gevormd, blijven mensen daaraan vasthouden en zullen ze hun gedrag niet
onmiddellijk/helemaal niet veranderen.
Apple Vision Pro: bekend maar baanbrekend het feit dat het herkenbaar is, is
cruciaal voor het succes.
De meeste technologieën beginnen als “leuk om te hebben” en evolueren
uiteindelijk naar een “behoefte”.
Het ziet er nu heel raar uit, maar een paar jaar geleden keken we ook
naar onze telefoon. Het gaat erom dat het een gewoonte wordt.
1.1 Book: Hooked
“Ik heb nieuwe make-up nodig” Ik open bol.com Hoe is het
bol.com gelukt om deze TOM te worden? Het boek “The Hook”
beschrijft dit met The Hook Model bekijkt hoe gewoonten worden gevormd. Het is een
ouder boek, maar het brengt zeer interessante inzichten.
Het model bestaat uit 4 fasen: trigger,
action, variable reward en investment.
1. Trigger
Internal trigger
Interne motivaties
van de gebruiker
(bv emoties,
behoeften)
Wat wil de
gebruiker echt?
External trigger
Signalen van buitenaf die de gebruiker naar het product leiden (bv
meldingen, emails, advertenties …)
2. Action
Wat is het eenvoudigste gedrag in afwachting van een beloning
Bv klikken, invullen formulier, liken van een post …
3. Variable Reward
De gebruiker ontvangt een beloning
Beloning = variabel: de gebruiker krijgt niet altijd dezelfde beloning
3
, Is de beloning vervullend, maar laat deze de gebruiker verlangen naar meer?
4. Investment
De gebreuiker levert een kleine inspanning die de kans vergroot dat hij of zij
terugkeert naar het product
Wat is het “beetje werk” dat is gedaan om de kans op terugkeer te vergroten?”
Bv: profiel aanmaken, vrienden uitnodigen, inhoud uploaden …
Deze investeringen verhogen de waarde van het product voor de gebruiker en
maken toekomstigge triggers effectiever
“Door opeenvolgende Hook cycles bereiken succesvolle producten hun uiteindelijke doel
van ongevraagde gebruikersbetrokkenheid, waardoor gebruikers herhaaldelijk terugkomen,
zonder afhankelijk te zijn van dure reclame of agressieve berichtgeving.”
Dit brengt ons bij het eerste deel van deze cursus: principes van persuasieve technologieën:
Hooked - Nir Eyal (bol.com, amazon,2e hands) + aanvullende theoretische inzichten.
Thema's: interne triggers (verveling), ontkoppeling, AI
Academische papers (Blackboard)
Gastcolleges
Individuele opdracht!
2 Part 1: Principles of Persuasive Technologies
2.1 Chapter 1: Habits
Voorbeelden: ochtend- en avondroutines
“Gedragingen die met weinig of geen bewuste gedachten worden gedaan”.
Gedragsscripts
Laten ons onze aandacht op andere dingen richten.
2.1.1 Spontaneous hedonic reactions to social media cues
Van Koningsbruggen, G., Hartmann, T., Eden, A. & Veiling, H. (2017). Cyberpsychology,
Behavior & Social Networking, 20(5), 334-339.
Gebruik van sociale media is routine
Gratificaties: plezier, stemmingsbeheer, tijd doorbrengen, behoefte om erbij te horen,
... (cfr. interne triggers)
Maar: moeilijk te weerstaan bij conflicterende doelen en verplichtingen
Verleidingen = verlangens die een doelconflict inhouden
o (mislukkingen kunnen leiden tot schuldgevoel en vermindering van welzijn)
Sociale media als verleidelijke verleiding
o Gebruikers onderschatten de tijd die ze besteden aan sociale media (SM)
o Toegeven aan SM-verleidingen: inefficiënt tijdgebruik, uitstellen, ...
o Schuldgevoel, afname van mediagenot, ...
RQ: Wat maakt sociale media moeilijk te weerstaan?
SM: onmiddellijke bevrediging
4