100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten
logo-home
Eerder door jou gezocht
Eerder door jou gezocht
logo
Samenvatting regeling en motoriek: Hoofdstuk 3: Zintuigelijke waarnemingen €7,16
In winkelwagen
Snel navigeren naar
Voorbeeld
  2.  
  3. Katholieke Hogeschool VIVES (VIVES)
  4.  
  5. Lerarenopleiding Secundair Onderwijs
  6.  
  7. Biologie (V5JO27)

Samenvatting

Samenvatting regeling en motoriek: Hoofdstuk 3: Zintuigelijke waarnemingen
 0 keer verkocht

Uitgebreide samenvatting regeling en motoriek: Hoofdstuk 3: Zintuigelijke waarnemingen. Afstandsonderwijs VIVES Torhout.

Voorbeeld 3 van de 19  pagina's

Document informatie

  • 13 november 2024
  • 19
  • 2024/2025
  • Samenvatting

Onderwerpen

Geschreven voor

Alle documenten voor dit vak (15)

Verkoper

avatar-seller
charlottedebbaut

Voorbeeld van de inhoud

Samenvatting regeling en motoriek

3. Zintuigelijke waarnemingen
3.1 Waarnemen van prikkels
Zintuigen geven informatie door over veranderingen in de omgeving,
zodat het zenuwstelsel passende reacties kan coördineren. Elk zintuig
bevat gespecialiseerde receptoren die specifieke stimuli detecteren en
omzetten in zenuwimpulsen die naar de hersenen worden gestuurd voor
verwerking.
Prikkel = een verandering in de uitwendige of inwendige omgeving
 Uitwendige prikkel (exteroceptie)
o Meestal bewust
o Bestuurd door hersenschors (grote hersenen)
 Inwendige prikkel (interoceptie)
o Meestal onbewust
 Uitz: pijnwaarneming vb. buikpijn
o Bestuurd door kernen in hersenstam, kleine hersenen of
tussenhersenen
Zintuig ≠ receptor ≠ zin
 Vb. het oog – fotoreceptoren – zien
Speciale zinnen: receptoren zitten op 1 of enkele plaatsen
 Reuk, smaak, zicht, gehoor en evenwicht (oor)
 Exteroceptie (uitz: evenwicht)
Algemene zinnen: receptoren zitten verspreid
 Somatische zinnen
o Ligging: huid, skelet, gewrichten, spieren
o Tast, temperatuur, druk, pijn, proprioceptie
o Exteroceptie (uitz proprioceptie)
 Viscerale zinnen
o Ligging: inwendige organen
o Osmo-, pH- , baro- , chemo-, pijn, temperatuur
o Interoceptie




1

,Neurale pathway
Het bewust waarnemen van prikkels, gebeurt in de grijze cortex van de
grote hersenen  fantoompijnen

3.2 Soorten Receptoren
Na verlengde blootstelling aan een prikkel, kan een receptor minder
gevoelig worden, waardoor de intensiteit van de waarneming daalt.
 Snelle adaptatie:
o Temperatuur Opm: vaak een combinatie van
 Trage adaptatie: beiden: reuk
o Pijn
 Complete adaptatie:
o Smaak (totale ongevoeligheid)

3.2.1 Indeling van de receptoren naar morfologie
Receptoren kunnen worden ingedeeld op basis van hun structuur:
 Vrije zenuwuiteinden: Reageren op pijn en temperatuur.
 Omkapselde receptor: Deze hebben een beschermend kapsel en
reageren vaak op druk en tast.
 Afzonderlijke cellen: Deze komen voor in specifieke zintuigen,
zoals de fotoreceptoren in het oog en de haarcellen in het oor.

3.2.2 Indeling van de receptoren naar functie
Receptoren worden ook geclassificeerd op basis van het soort prikkels
waarop ze reageren:
 Mechanoreceptoren: Detecteren mechanische druk of vervorming
(bijv. gehoor, tast, druk, proprioceptie, evenwicht).
 Thermoreceptoren: Reageren op veranderingen in temperatuur.
 Chemoreceptoren: Reageren op chemische stoffen (bijv. geur en
smaak).
 Fotoreceptoren: Reageren op licht (bijv. zicht).
 Pijnreceptoren: pijn
 Osmoreceptoren: osmolariteit van het bloed, bloeddruk, pH-
waarde,…

3.3 Somatische zinnen
De somatische zinnen omvatten de zintuiglijke waarnemingen van de huid
en interne lichaamsdelen. Ze spelen een rol in tast, temperatuur, pijn en
proprioceptie (het bewustzijn van lichaamshouding en -beweging).




2

, 3.3.1 Gevoelswaarneming in de huid
De huid bevat verschillende typen receptoren die verantwoordelijk zijn
voor tast, temperatuur en pijn.

3.3.1.1 De bouw van de huid
De huid bestaat uit drie lagen:
 Epidermis (opperhuid): De buitenste laag, die vooral bescherming
biedt.
 Dermis (lederhuid): Bevat bloedvaten, zweetklieren en talgklieren,
evenals zenuwuiteinden voor tast en pijn.
 Subcutis of hypodermis (onderhuid): Bestaat uit vetweefsel dat
dient als isolatie en energieopslag.




Epidermis (Opperhuid) – meerlagig, afgeplat epitheel
De epidermis vormt de buitenste laag van de huid en biedt
een eerste verdedigingslinie tegen invloeden van buitenaf,
zoals bacteriën, virussen en chemische stoffen.
 Opbouw:
o De epidermis bestaat voornamelijk uit
keratinocyten, cellen die keratine (eiwit) produceren.
Keratine zorgt voor stevigheid en waterdichtheid van de huid.
Ook voor bescherming tegen wrijving, waterverlies, warmte,
chemische stoffen en micro-organismen. Keratinegehalte stijgt
naar de hoornlaag toe.
o Melanocyten:
 Lange uitlopers tussen keratinocyten
 Produceren pigment melanine
 Functie: beschermen tegen schadelijke Uv-straling
 Huidkleur wordt bepaald door dichtheid en verdeling
melanine
o Langerhanscellen:
 Soort witte bloedcellen
 fFnctie: afweer tegen micro-organismen
o Merkelcellen:

3

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper charlottedebbaut. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 69052 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€7,16
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd