Dit zijn zeer volledige en gestructureerde notities van de lessen. Er is staan ook afbeeldingen in van de experimenten etc. Ik heb na elke les de lesopname bekeken zodat ze zeker volledig zijn. Ik heb van hoofdstuk 1 en hoofdstuk 7 (altruïsme) ook nog mijn samenvatting van het boek bijgevoegd (wan...
hoofdstuk 7: Altruïstisch gedrag
= niet-louter-reactief gedrag met als voornaamste kenmerk dat het de situatie
van anderen appetitiever maakt
Eigenaardig fenomeen bij onderzoek: geen overlap theoretische verklaringen en
determinanten
• Veel literatuur over determinanten van altruïstisch gedrag: ‘wanneer
helpen mensen’
• Veel literatuur over theoretische verklaringen: ‘waarom helpen mensen’
In ideaal scenario: overlap en zelfs samenvallen van de beide gezichtspunten,
maar dat is nu niet (slechts deels) het geval
auteurs v theoretisch werk doen geen moeite om de al gekende kennis
over determinanten v altruïstisch gedrag in theorie te verwerken
onderzoekers van empirische studies wel geprobeerd de theorieën te
koppelen aan hun gegevens
MAAR ook geen moeite gedaan om die verklaringen te vergelijken met
andere theorieën
beide aspecten leven zowat langs elkaar door;
afzonderlijke onderdelen: “waarom helpen mensen anderen?” en
“wanneer helpen mensen anderen?”
Hoe antwoorden op wanneer-vraag gerelateerd met antwoorden op
waarom-vraag?
6.1 Definitie van altruïstisch gedrag
(zelfde problemen als bij agressie (maar dat hebben we nog niet gezien lol)
Veel sociaalpsychologen: gedrag dat wordt vertoond met de bedoeling
om situatie vd ander appetitiever te maken
Sommigen voegen toe: : altruïstisch gedrag énkel als de enige intentie
is situatie van een ander beter maken -> gedrag dat ook voordeel
oplevert voor handelend persoon =/= écht altruïstisch gedrag
Dus: intenties moeten naast aangewezen, ook uitgesloten
worden -> nog problematischer dan ‘intentieprobleem’ bij
agressief gedrag
Vurige discussies onder onderzoekers
o Bestaat echt altruïstisch gedrag?
o Welke persoonlijke voordelen moeten worden
meegerekend om iets te definiëren als ‘niet-
altruïstisch’ gedrag? è sommige onderzoekers zeggen
zelfs dat goed gevoel krijgen na helpen ook al
persoonlijk voordeel is (niet altruïstisch?) = heel
onvruchtbaar, komt geen zinnig besluit uit
,6.2 Methodologie van altruïstisch gedrag
Sterke sociale norm die altruïsme promoot => als je weet dat dit gedrag
onderzocht wordt: zo altruïstisch mogelijk opstellen
Altruïsmemetingen inkleden zodat pp niet beseffen dat ze dit gedrag
bestuderen
(het onderzoek zou dan over iets anders gaan) => onopvallend observeren
hoe snel pp helpen of welke keuzes ze maken
Bv.
Men wordt ‘toevallig’ geconfronteerd met iemand in (minder) ernstige acute
noodsituatie
o Per ongeluk papieren laten vallen è minder erg
o Plots ziek worden, ongeluk, misdrijf, … è ernstiger
Keuzesituatie waarin men eigen belangen kan behartigen of net die van anderen
o Geld doneren voor goed doel of zelf bijhouden
o In groepstaak kiezen tussen eigenbelang of groepsbelang
Keuze in situatie waar handelende persoon kiest tussen situatie van
ander aversiever/appetitiever maken
-> altruïsme en agressie twee uiteinden van eenzelfde continuüm
Bv: Deelnemer bijvoorbeeld moeilijkheidsgraad van taak laten bepalen voor andere
deelnemer, waarbij andere deelnemer iets wint als deze de taak volbrengt
Moeilijk is dus agressie, makkelijk altruïsme
6.3 “Altruïstische intentie” + beoordeling van gedrag
Mensen in de gedragswetenschappen: vaak problematische def v
altruïsme gebruiken:
gedrag hangt af ve “altruïstische intentie”
Want ze weten, vanuit hun gezichtspunt(!)
dat er een sociale norm vr altruïstisch gedrag is
=> mensen die zich altruïstisch gedragen lijken sociale beloningen te
verwerven
o Men houdt er rekening mee dat men zich schijnbaar altruïstisch kan
gedragen terwijl in werkelijkheid andere doelstellingen hebben dan
welzijn van anderen
(mensen krijgen onverdiend sociale beloningen die anderen toekomen
Gedragswetenschappelijke verklaring hiervoor: mensen zijn
streng voor personen omdat hun gedrag zowel altruïstisch als
gedreven door eigenbelang kan overkomen
Soms zelfs strenger vr gedragingen waar anderen + de betrokkene zelf voordeel bij
hebben dan vr gedrag waar enkel de betrokkene voordeel bij heeft
, alsof persoonlijk voordeel halen uit goede daad deze daad niet
alleen neutraliseert, maar ook tot iets slechts maakt
Onderzoek: Newman & Cain (2014): beoordeling v vrijwilligerswerk
om een vrouw te winnen in een daklozentehuis <-> koffiebar
Mensen moesten man beoordelen die hart van vrouw wou veroveren
door op haar werkplek vrijwilligerswerk te gaan doen
Condities
o Tehuis voor daklozen (duidelijk 2 intenties: anderen helpen + zelf)
o Koffiehuis (niet duidelijk dat er 2 intenties zijn)
(in beide situaties benadrukte informatie dat de man bijdroeg aan goede gang van
zaken)
Beoordelingen door deelnemers
o Moraliteitschaal: hoe ethisch en moreel, hoezeer men gedrag goed-of
afkeurt (1(-)tot 9 (+))
o Mate waarin man bijdroeg aan betere wereld
Resultaten
o Morele hoogstaandheid: koffiebar > tehuis daklozen
o Geen significant verschil tussen condities op score bijdrage aan betere
wereld
Bij additionele binnen-persoons manipulatie
o pp beoordelen 2 vrijwilligers: aard v vrijwilligerswerk w binnen-
proefpersoons gemanipuleerd => beiden +- gelijk beoordeeld (vr
moraliteit + bijdrage aan wereld)
o Mens met neus op feiten gedrukt dat omstandigheden identiek zijn en
dat het dus heel raar is om verschillende morele hoogstaandheid toe te
wijzen
->maar: in echte leven wordt men niet met neus op de vergelijkbaarheid
van gedragingen, omstandigheden en motieven gedrukt (deze waren allemaal
dezelfde)
Vervolgexperiment: geld voor goed doel (1) (Newman en Cain, 2014)
Fundraising voor goed doel
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper laurasaerens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.
