DEEL I: STRAFRECHT........................................................................... 5
H1: JURIDISCHE SITUERING........................................................................5
1.BEGRIP.................................................................................................................. 5
2. PUBLIEKRECHT........................................................................................................ 7
3. MATERIEEL EN FORMEEL STRAFRECHT..........................................................................7
4. NATIONAAL EN INTERNATIONAAL STRAFRECHT...............................................................8
5. ALGEMEEN EN BIJZONDER......................................................................................... 8
H2: FUNCTIES EN ACHTERGRONDEN..............................................................9
1. WORTELS.............................................................................................................. 9
2. VAN WRAAKRECHT NAAR PUBLIEK STRAFRECHT 11E – 15E EEUW.....................................11
3. STRAFRECHT VAN EN VOOR DE VORST 15E – 18E EEUW................................................12
4. DAAD- EN SCHULDSTRAFRECHT – KLASSIEKE LEER (EIND 18E EEUW – EIND 19E EEUW)........13
5. DADER- EN GEVAARSTRAFRECHT (19E EEUW – EERSTE HELFT 20E EEUW).........................17
6. DADERSTRAFRECHT MET EEN MENSELIJK GELAAT – NIEUW SOCIAAL VERWEER (2E HELFT 20E
EEUW).................................................................................................................... 20
7. POSTMODERN STRAFRECHT (LAATSTE KWART 20E EEUW EN 21E EEUW)...........................21
DEEL II: DE STRAFWET....................................................................... 23
H1: LEGALITEITSBEGINSEL.......................................................................23
1. BEGRIPSOMSCHRIJVING........................................................................................... 23
2. WET................................................................................................................... 24
3. LEGALITEITSCONTROLE.................................................................................... 27
H2: TOEPASSING VAN DE STRAFWET IN DE TIJD..............................................27
1. TEN TIJDE VAN DE GEDRAGING................................................................................. 27
2. CONFLICTEN IN DE TIJD........................................................................................... 29
H3: TOEPASSING VAN STRAFRECHT IN DE RUIMTE...........................................31
1. RECHTSMACHT...................................................................................................... 31
2. TERRITORIALITEIT ALS REGEL................................................................................... 32
3. LOKALISATIE VAN HET MISDRIJF................................................................................ 34
4. EXTRATERRITORIALITEIT ALS UITZONDERING................................................................35
H4: INTERPRETATIE VAN DE STRAFWET........................................................38
1
,Zeyna El Messnaoui Strafrecht AJ 24-25
1. KWALIFICEREN EN INTERPRETEREN............................................................................38
2. NIET INTERPRETEREN OF STRIKT INTERPRETEREN..........................................................38
3. NOOIT NAAR ANALOGIE IN HET NADEEL VAN DE VERVOLGDE PERSOON.............................39
DEEL III: MISDRIJF............................................................................. 39
H1: BESTANDDELEN VAN HET MISDRIJF........................................................39
1. BEGRIPPEN.......................................................................................................... 39
2. CONSTITUTIEVE BESTANDDELEN............................................................................... 40
3. VERZWARENDE BESTANDDELEN (KUNNEN NIET MOETEN)...............................................50
H2: STRAFBARE POGING..........................................................................51
1. BEGRIP................................................................................................................ 51
2. VOORWAARDEN..................................................................................................... 53
3. VRIJWILLIGE TERUGTRED......................................................................................... 55
4.BESTRAFFING........................................................................................................ 55
5. CRIMINEEL AANBOD................................................................................................ 56
H3: RECHTVAARDIGHEIDSGRONDEN............................................................57
1. BEGRIP............................................................................................................... 57
2. GEBOD OF TOELATING BIJ DE WET............................................................................ 58
3. BEVEL VAN DE OVERHEID “JE MOET EEN MISDRIJF PLEGEN”............................................59
4. NOODTOESTAND................................................................................................... 60
5. WETTIGE VERDEDIGING.......................................................................................... 62
6. WETTIG VERZET TEGEN EEN OVERHEID......................................................................64
DEEL IV: DE DADER............................................................................ 65
H2: DE STRAFFEN.................................................................................87
1. NATUURLIJKE PERSOON........................................................................................... 87
2. DE RECHTSPERSOON.............................................................................................. 90
3. VRIJHEIDSBENEMENDE STRAFFEN.............................................................................. 90
4. VRIJHEIDSBEPERKENDE STRAFFEN............................................................................. 92
5. VEROORDELING BIJ SCHULDVERKLARING.....................................................................99
6. VERMOGENSTRAFFEN.............................................................................................. 99
7. SPECIFIEKE STRAFFEN TOEPASSELIJK OP DE RECHTSPERSOON........................................105
8. ANDERE STRAFFEN............................................................................................... 106
H3: DE STRAFTOEMETING.......................................................................107
1. REGELS DIE DE STRAFTOEMETING RICHTING GEVEN....................................................107
2. REGELS TOT DE VERZWARING VAN DE STRAF............................................................110
3. REGELS VOOR VERZACHTING VAN DE STRAF..............................................................113
4. MODALITEITEN.................................................................................................... 117
5. COMBINATIE VAN STRAFTOEMETINGSREGELS.............................................................119
6. CASUSLES.......................................................................................................... 119
H4: VERVAL OF TENIETGAAN VAN DE STRAF................................................132
1. DOOD VAN DE VEROORDEELDE............................................................................... 132
2. VERJARING VAN DE STRAF EN VAN DE BURGERRECHTELIJKE VEROORDELING.....................132
3. GENADE............................................................................................................ 133
DEEL VI: BURGERRECHTELIJKE BEPALINGEN EN
BEVEILIGINGSMAATREGELEN............................................................ 135
1. BURGERRECHTELIJKE AANSPRAKELIJKHEID VOOR DE BETALING VAN DE VERMOGENSSTRAF...135
2. TERUGGAVE EN SCHADEVERGOEDING......................................................................135
3. ONWAARDIGHEID OM TE ERVEN.............................................................................. 136
4. HOOFDELIJKHEID................................................................................................. 136
3
,Zeyna El Messnaoui Strafrecht AJ 24-25
5. VOORRANGSREGELING.......................................................................................... 137
H2: BEVEILIGINGSMAATREGELEN..............................................................137
1. BEVEILIGINGSMAATREGEL...................................................................................... 137
2. VERNIETIGING OF VERBEURDVERKLARING VAN GEVAARLIJKE OF VERBODEN ZAKEN.............138
3. ONTBINDING VAN DE RECHTSPERSOON.....................................................................138
4. INTERNERINGSMAATREGEL..................................................................................... 139
5. BEVEILIGINGSMAATREGEL TER BESCHERMING VAN DE MAATSCHAPPIJ..............................140
DEEL VII: UITVOERING VAN STRAFFEN EN MAATREGELEN...................142
H1: UITVOERING VAN VRIJHEIDSBENEMENDE STRAFFEN...................................143
1. GEVANGENISSTRAF.............................................................................................. 143
2. BEHANDELING ONDER VRIJHEIDSBEROVING...............................................................147
H2: UITVOERING VAN VRIJHEIDSBEPERKENDE STRAFFEN..................................148
1. STRAF ONDER ELEKTRONISCH TOEZICHT (ART. 43 NIEUW SW.)....................................148
2. PROBATIESTRAF (ART. 44 NIEUW SW.)....................................................................148
3. WERKSTRAF (ART. 45 NIEUW SW.)........................................................................148
4. VERLENGDE OPVOLGING (ART. 46 NIEUW SW.).........................................................149
5. TERBESCHIKKINGSTELLING VAN DE STRAFUITVOERINGSRECHTBANK................................149
6. ONTZETTING UIT BEPAALDE BURGERLIJKE EN POLITIEKE RECHTEN (ART. 47 NIEUW SW.)....150
7. BEROEPSVERBOD................................................................................................. 150
8. VERVAL VAN HET RECHT TOT STUREN......................................................................150
9. VERBLIJFS-, PLAATS- OF CONTACTVERBOD................................................................150
H3: UITVOERING VAN VERMOGENSSTRAFFEN................................................150
1. GELDBOETE EN GELDSTRAF VASTGESTELD OP BASIS VAN HET VERWACHTE OF UIT HET MISDRIJF
BEHAALDE VOORDEEL............................................................................................... 150
2. VERBEURDVERKLARING EN VERRUIMDE VERBEURDVERKLARING.....................................151
H4: UITVOERING VAN SPECIFIEKE STRAFFEN TOEPASSELIJK OP RECHTSPERSONEN. . .151
1. DIENSTVERLENING TEN GUNSTE VAN DE GEMEENSCHAP...............................................151
2. VERBOD OM EEN ACTIVITEIT DIE DEEL UITMAAKT VAN HET VOORWERP UIT TE VOEREN.......151
H5: UITVOERING VAN ANDERE STRAFFEN....................................................151
1. BEKENDMAKING VAN DE BESLISSING HOUDENDE VEROORDELING...................................151
2. SLUITING VAN DE INRICHTING................................................................................ 151
H6: UITVOERING VAN OPSCHORTING EN UITSTEL...........................................151
1. OPSCHORTING VAN DE UITSPRAAK VAN DE VEROORDELING..........................................151
4
,Zeyna El Messnaoui Strafrecht AJ 24-25
2. UITSTEL VAN DE TENUITVOERLEGGING VAN DE STRAF..................................................152
H7: UITVOERING VAN BEVEILIGINGSMAATREGELEN.........................................152
1. INTERNERING...................................................................................................... 152
2. BEVEILIGINGSMAATRREGEL TER BESCHERMING VAN DE MAATSCHAPPIJ............................154
H8: UITWISSING EN HERSTEL IN EER.........................................................154
1. CENTRAAL STRAFREGISTER.................................................................................... 154
2. UITWISSING VAN VEROORDELINGEN.........................................................................155
3. HERSTEL IN EER EN RECHTEN................................................................................. 155
STRAFRECHT
DEEL I: STRAFRECHT
H1: JURIDISCHE SITUERING
1.BEGRIP
Het geheel van rechtsregels dat bepaalt:
5
,Zeyna El Messnaoui Strafrecht AJ 24-25
o (1) onder welke voorwaarden gedragingen misdrijven zijn en welke
gedragingen misdrijven zijn; wat?
o (2) wie dader van een misdrijf is en strafrechtelijke verantwoordelijkheid
draagt; wie?
o (3) welke straffen bestaan en welke straffen op de misdrijven worden
gesteld; gevolg?
o (4) onder welke voorwaarden straffen aan daders kunnen worden
opgelegd en uitgevoerd; en voorwaarden?
o (5) hoe de bevoegde instanties oordelen over misdrijf, dader en straf. Door
wie?
Misdrijf:
o Afwijkingen van de norm die een reactie in de vorm van een straf
verantwoorden. Wat een misdrijf is, verschilt in tijd en ruimte.
o Wat is een misdrijf (algemeen) en welke gedragingen zijn een misdrijf
(bijzonder)?
o Gedragingen die niet kunnen en niet ongestraft kunnen blijven.
o Wat? Wanneer? Welke gedraging?
Dader:
o Bestraffing voor daders en regels over wie dader kan zijn en
strafrechtelijke verantwoordelijkheid draagt.
o Niet ied SR verantw, wel natuurlijke personen (niet: gg, minderj;) en
rechtspersonen: bedrijven want kennen rechtspersoonlijkheid
Straf (en beveiligingsmaatregel):
o Wettelijk bepaalde vorm van leed door de rechter opgelegd als sanctie
voor een misdrijf. Wat is een straf (algemeen) en met welke straf wordt een
bepaald misdrijf bestraft (bijzonder)?
o Beveiligingsmaatregelen zijn geen straffen (maar vallen wel binnen het
strafrecht).
Beveiligingsmaatregel: er wordt soms op een misdrijf anders
gereageerd dan een straf: als er niet gestraft kan worden maar er is
wel een gevaarlijke situatie gecreëerd door het misdrijf?
Beveiligingsmaatregel toepassen
bv. Internering bij iemand met een geestesstoornis (door
geestesstoornis geen besef, niet toerekeningsvatbaar) =>
maatregel opleggen i.p.v. sanctioneren/straffen
!! Kan van onbepaalde duur zijn =/ straffen!!
Kunnen misdrijven plegen maar kunnen geen daders genoemd
worden aangezien ze GEEN SR verantwoordelijkheid dragen
6
, Zeyna El Messnaoui Strafrecht AJ 24-25
Procedureregels: Formele regels over hoe de bevoegde instanties oordelen of
misdrijf, dader en straf.
2. PUBLIEKRECHT
Verticale rechtsverhouding: publiekrecht (bv. Gw)
o Het plegen van een misdrijf brengt een relatie tot stand tussen dader en de
staat.
o Het recht om te straffen is voorbehouden aan de staat en haar organen.
o Alleen de overheid kan straffen, wel kun je als burger vragen om burgerlijke
schadevergoeding.
Openbare orde:
o Je kunt niet afwijken van de regels van openbare orde.
o Strafwetten zijn van dwingend recht.
o Burgers kunnen geen afspraken maken over de inhoud, reikwijdte en
toepassing van de strafwet. Bv. Persoon x geeft y toestemming om hem te
slaan; blijft een misdrijf – kunt geen afspraken maken onderling die
afwijken van de regels van openbare orde!
Slachtoffers:
o Slachtoffers hebben geen recht om te straffen en zijn ook niet nodig om te
straffen (geen klachtmisdrijven meer).
o Wel deelnemen aan de procedure en daarin via burgerlijke partijstelling
privaatrechtelijk belang (schadevergoeding bekomen) nastreven.
o Geen recht om de strafvordering uit te oefenen en (mee) te beslissen over
straf en strafuitvoering.
o Wel meer aandacht voor slachtofferrechten (o.m. inzage,
onderzoekshandelingen, gehoord (bv. Bij voorwaardelijk vrijkomen v e
crimineel kan het slachtoffer vragen om rekening te houden met hem en
voorwaarden op te leggen maar =/ eis) en geïnformeerd worden…).
o Slachtoffer kan wel schadevergoeding vragen MAAR = burgerlijk recht =/
strafrecht.
o Dader die een misdrijf gepleegd heeft kan met of zonder aangifte/klacht
gestraft worden want heeft te maken met de verticale rechtsverhouding,
slachtoffer in principe niks mee te maken.
3. MATERIEEL EN FORMEEL STRAFRECHT
! Materieel strafrecht: Rechtsregels die betrekking hebben op de omschrijving
van strafbare gedragingen, daderschap, straffen en voorwaarden om
straffen op te leggen en uit te voeren.
7
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper zeyna. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,16. Je zit daarna nergens aan vast.
