Welvaartsstaat
1. Concept, evolutie en uitdagingen
Welvaartsstaat, traditionele definitie:
Een systeem waarin de overheid de hoofdverantwoordelijkheid draagt voor het voorzien in de
sociale en economische zekerheid van de bevolking, meestal door middel van
werkloosheidsverzekeringen, ouderdomspensioenen en andere
socialezekerheidsmaatregelen.
OESO (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling) over sociaal beleid:
“Sociaal beleid richt zich op sociale behoeften en beschermt mensen tegen risico's, zoals
werkloosheid, armoede en discriminatie, terwijl het ook het individuele en collectieve welzijn
en gelijke kansen bevordert, en samenlevingen in staat stelt efficiënter te functioneren. De
OESO analyseert sociale risico's en behoeften en promoot maatregelen om deze aan te
pakken en het maatschappelijk welzijn in het algemeen te verbeteren.”
OESO over ‘Economie en Maatschappij’: “Effectief sociaal beleid beschermt individuen en hun
families en helpt hen een bevredigend leven te leiden. We identificeren beleid dat individuen
en hun families helpt en samenlevingen en economieën effectiever laat werken.”
Waarom/ welke overheid?
Waarom produceert/distribueert de overheid bepaalde goederen (zoals gezondheid en
onderwijs) en laat andere goederen (zoals voedsel) over aan de private sectore?
De Economische theorie biedt een kader om dit te verklaren/rechtvaardigen, de
belangrijke argumenten zijn:
Efficiëntie
Sociale rechtvaardigheid
Evolutie van sociale uitgaven:
, Update – Sociale uitgaven OESO (als % van het BBP):
“Sociale uitgaven omvatten geldelijke uitkeringen, directe in natura levering van
goederen en diensten, en belastingvoordelen met sociale doeleinden.”
Sociale uitgaven | OESO (20222): Je kan verschillende landen, metingen, data, …
vergelijken
“Geschiedenis van sociaal beleid” – van compensatie tot …
Na de tweede Wereldoorlog – de ‘golden sixties’
Gevoelens voor nationale solidariteit (gedeeld door alle klassen) + economische groei en
welvaart genereus en onvoorwaardelijk systeem van sociale zekerheid
Curatie en compensatie (voor schade, bv inkomensverlies door sociale risico’s) mbv
inkomensvoordelen
‘After the fact” sociale verzekering
Na 1973/79 (oliecrisis en economische recessie)
Bezuinigingen/ toenemende sociale behoeften/ inactiviteit en armoede/ … Preventie en
activering en (sociale) investering
Begrip sociale investering: In plaats van de gevolgen van sociale risico’s achteraf te
verhelpen, is het beter om te voorkomen dat ze zich in de 1 e plaats voordoen
Uitdagingen voor sociale zekerheid
“Sinds 2000”, de wereld is aan het veranderen
Technologie (gezondheid/ communicatie/ AI/ …)
Arbeid (situaties/ relaties/ …)
Internationalisering (handel/ migratie/ …)
Cultuur (bv gezinssamenstelling/ arbeidsparticipatie)
Vergrijzing in moderne economieën
Hoge kosten (bv technologie in gezondheidszorg, vergrijzing, …)
…
Veranderingen nieuwe uitdagingen voor de “nieuwe welvaartsstaat”:
Meer onzekerheid (economisch/ sociaal/ politiek)
Meer ongelijkheid
Meer aanpassing nodig (bv veranderende arbeid en vaardigheden)
Inzetbaarheid is belangrijk (in contact blijven met de veranderende arbeidsmarkt/ met
de veranderende wereld in het algemeen)
Meer flexibiliteit
…
Let op! Ondertussen zijn de “oude risico’s” (ziekte, pensioen, …) er nog steeds
De “nieuwe welvaartsstaat” streeft naar:
Het creëren van jobs
Actief arbeidsmarktparticipatiebeleid (ALM)
Aanpassing aan de “nieuwe economie” (diensten, delen, internet, flexibiliteit, …)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Dory123. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.