Dit is een samenvatting van het boek "inleiding tot het recht" van Mark van Hoecke, editie 2024. Het bevat de hoofdstukken over: Wat is recht, bronnen van het recht, de belgische staatsstructuur, kenmerken van justitie, de gewone hoven en rechtbanken, de burgerlijke procedure, de strafprocedure, re...
Hoofdstuk 1: Wat is recht
Kenmerken van het recht
Iedereen wordt gewild of ongewild door recht geconfronteerd.
Wat mag, moet of juist niet = door het recht geregeld
Definitie:
Recht = geheel van rechtsregels met als doel de maatschappij te ordenen,
opgelegd door de samenleving, via haar vertegenwoordigers. De niet-naleving
ervan is afdwingbaar via een wettelijk voorzien systeem van sancties.
Regels worden rechtsregels ALS opgesteld/bekrachtigd door samenleving
Doel recht: ordenen van de samenleving
Mochten regels niet bestaan boeltje => zorgt voor orde
Duidelijkheid over wie wat mag doen en met welke middelen = belangrijk
Leven & handelen als mensen binnen een groep veronderstelt regels : - over
goederen, geld, ...
- aanvaardbaar
gedrag
- ...
Opgelegd door de samenleving
Samenleven = zorgt voor conflicten (regels zijn de oplossing)
↪ conflicten vergen oplossing = regels
↪ via wetgever (akkoord met de samenleving)
Samenleving is continu in verandering dynamisch, recht is nooit af
Wetgevende organen = parlementen
⤷ vertegenwoordigen de wil v/d leden en de stem v/h
volk
Maken van nieuwe regels + wijzigen/afschaffen bestaande regels = volgens
strikte wettelijke
Procedures
Soorten democratie:
1. Rechtstreekse democratie
= directe
⤷ via het referendum
2. Vertegenwoordigende democratie
= indirecte
⤷ via vertegenwoordigers v/h volk
Regel wordt een rechtsregel ALS opgesteld/bekrachtigd door politieke autoriteit
Recht is afdwingbaar
Regels = niet afdwingbaar
Rechtsregels = afdwingbaar
Zonder afdwinging geen recht : - verplichtend karakter
- gevolgen bij niet-naleving
! niet alle rechtsregels zijn even afdwingsbaar !
⤷ vb : default-regels
= contract gaat voor op de aanvullende wet
Soorten regels
1. Gedragsregels
= gedrag v/d leden in de samenleving ordenen
⤷ door vastleggen voor subjectieve rechten : hun bevoegdheden
om over
Middelen te beschikken
2. Regels & structuren voor toepassing en afdwinging van die rechtsregels
⤷ vb : procureur des konings, arbeidsrechtbank, ...
3. Regels voor wijzigen van het recht
= regels over de totstandkoming van wetten en procedure tot wijzigen
Vrouwe Justitia
= godin Themis = personificatie van het recht
Blinddoek = onpartijdig, objectief, iedereen is gelijk
Weegschaal = afweging van bewijzen, getuigenissen ...
Zwaard = vonnis
Als recht blind is …
Is recht sociaal rechtvaardig?
= niet automatisch
Hangt af van: - hoe recht is opgesteld
- wie het interpreteert
- in wiens belang het wordt toegepast
Is recht klasse-blind?
= niet volledig
⤷ financiële middelen (advocates, inweging van de boetes)
Klassenjustitie = het rechtssysteem soms de belangen van hogere sociale klassen beschermt en
lagere klassen benadeelt.
Is recht kleurenblind?
= in theorie wel
⤷ in praktijk niet
Objectief en subjectief recht
1. Objectief recht
= staan los v/d concrete personen en situaties
= rechtsregels geformuleerd in “het recht”
2. Subjectief recht
= toegepast op concrete personen & situaties
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper katelowyck1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,06. Je zit daarna nergens aan vast.
