Hoofdstuk 1: functionele neuroanatomie
Verschillende neurale systemen hebben een taak bij het registreren van input. Ze leveren op hun beurt een
bijdrage aan de output. Het verschil tussen waarnemen en handelen is van het begin in de functionele
architectuur van de hersenen verankerd.
De hersenstam zorgt samen met de thalamus dat we voldoende responsief zijn in een constant veranderende
omgeving. Dit vereist een niveau van verhoogde alertheid. De hersenstam heeft ook een sterk regelend effect
op heel wat vitale functies.
De zintuigen sturen hun informatie naar de thalamus. De thalamus stuurt op zijn beurt deze informatie door
naar de primaire sensorische cortex en de subcorticale systemen (hypothalamus en amygdala maken hier deel
van uit). Er is dus steeds een emotionele informatieverwerking en verdere directe en indirecte beïnvloeding
van het autonoom en centraal zenuwstelsel via parallelle circuits.
De primaire sensorische cortex verwerkt de informatie en integreert ze in de posterieure sensorische
associatiegebieden met als doel ruimtelijke of spatiale informatie te genereren. Hierdoor maak je herkenning of
identificatie mogelijk. De dorsale en ventrale verbindingen spelen hierbij een rol.
Ventrale verbinding (WAT-analyse): duidelijke link met het limbisch systeem om herkenning mogelijk
te maken
Dorsale verbinding (WAAR-analyse): sterke connecties met actiegebieden van de frontale regio’s zodat
waarneming steeds in functie is van het handelen
1
, De informatie wordt verder doorgestuurd via de bovenste-dorsale en onderste-ventrale corticale
informatieverwerkingsbanen naar de associatiegebieden van de anterieure cortex. Vervolgens worden ze
doorgestuurd als motorische impulsen via de primaire motorische cortex naar de spieren.
Frontale lobben zijn van groot belang voor de algemene organisatie van het gedrag
Frontale lobben zijn betrokken bij het plannen, reguleren en controleren van gedrag, aandacht,
geheugen, taal, het oplossen van problemen, motivationele en emotionele processen
Cortico-subcorticale hulpsystemen helpen deze gedragsfuncties te realiseren. Deze hulpsystemen lopen
verticaal en zijn terugkerend (vormen een ‘loop’). De circuits van de systemen doorkruisen verschillende
subcorticale structuren en keren vervolgens terug naar de regio’s waaruit ze voortkwamen.
Limbisch systeem: zorgt voor algemene drive en motivatie om gedrag in functie van een bepaalde
doelstelling mogelijk te maken
Cortico-basale ganglia/striatum systeem: bestaat uit 5 parallelle circuits
o Skeletomotorisch circuit: bewegingsaansturing en bewegingscontrole
o Oculomotorische circuit: oogsturing vanuit frontale oogvelden
o Dorsolaterale prefrontale circuit: executieve cognitieve functies
o Laterale orbito-prefrontale circuit: selectie of onderdrukking/inhibitie van gewenst tov niet-
gewenst gedrag
o Anterieure congularis circuit: algemene affectieve initiatie en spontaniteit van het gedrag
Elk circuit loopt vanuit een bepaalde regio in de frontale cortex naar het striatum, globus
pallidus/substantia nigra en de thalamus en eindigt weer in de cortex. Elk circuit heeft een directe en
indirecte baan
o Direct: activeert een specifieke regio in de cortex
o Indirect: onderdrukt corticale activiteit
De basale ganglia selecteren de meest adaptieve acties om uit te voeren en onderdrukken het
uitvoeren van tegenstrijdige percepties, gedachten en gedragingen.
Circuit van cerebro-cerebellaire systeem: starten in elke regio van de cerebrale cortex en projecteren
naar de pons. Het circuit zet zich verder naar de cerebellaire cortex tot diep in de cerebellaire kernen.
Daar projecteren de circuits naar de thalamus en nadien terug naar het punt van oorsprong.
o Het cerebellum speelt een rol bij moduleren van aandacht, leren, executieve functies,
geheugen, visuospatiële regulatie, taal en emotie
Hoofdstuk 2: mentale basisfuncties
In onze hersenen bevinden zich regel- en verwerkingscentra voor alle mogelijke functies: spreken, handelen,
herinneren, waarnemen, problemen oplossen, … De centra kunnen niet allemaal tegelijk werken en er zijn
grenzen aan de hoeveelheid informatie die per seconde verwerkt kan worden. Om deze reden heeft het brein
voorzieningen die het activiteitsniveau van hersencentra kunnen reguleren, er wordt zo min mogelijk energie
verspilt en de verdeling van het werk wordt aangepast aan de eisen van het moment. Het resultaat van die
regulatie kunnen we aflezen aan 2 gedragsaspecten: bewustzijn en aandacht.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper carodeleeuw. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.