In deze samenvatting kan je de hele te kennen leerstof voor het vak sociologie vinden. De samenvatting bevat onder andere alle aspecten die werden vermeld op de studiewijzer die werd opgesteld door de docent. Naast de studiewijzer werd rekening gehouden met de powerpoints die werden gebruikt tijden...
1. Over de vissen en het water .......................................................................... 6
2. Is sociologie nuttig? ..................................................................................... 6
3. Wetenschap en professionaliteit................................................................... 6
Het sociologisch perspectief overstijgt het ‘alledaags denken’ ....................................................7
Het sociologisch perspectief geeft de mogelijkheid een actieve rol te spelen in de samenleving
waarvan we deel uitmaken ........................................................................................................7
De sociologie helpt om te leven en te werken in een diverse wereld .............................................7
4. Structuur en cultuur van het boek ................................................................. 7
Deel I: Het vizier: De sociologische kijk .......................................................................................... 8
Inleiding ..........................................................................................................................................8
Hoofdstuk 1: Wat bestudeert de sociologie? ......................................................................................8
1. Sociaal als morele kwaliteit .......................................................................... 9
2. Het sociale als feitelijkheid ........................................................................... 9
Definitie van sociologie ........................................................................................................... 10
3. Sociale constructie : het actorperspectief ................................................... 10
Typologie van sociaal handelen bij Weber ................................................................................ 11
4. Actoranalyse van het sociale ...................................................................... 11
Thomas – theorema ................................................................................................................ 11
Selffulfilling prophecy Merton .................................................................................................. 12
Het zelfbeeld als sociaal construct .......................................................................................... 12
Sociale gevolgen, perverse effecten ......................................................................................... 12
5. Sociale bepaaldheid: sociaal systeemperspectief ........................................ 13
Structuur bepaalt sociaal handelen ......................................................................................... 14
Cultuur bepaalt sociaal handelen ............................................................................................ 14
Structuur en cultuur bepalen het sociaal handelen ................................................................... 15
6. Circulaire causaliteit .................................................................................. 16
Hoofdstuk 2: Gelaagdheid van de sociale context ............................................................................ 17
1. Systemen als analyse én interventiekader ................................................... 17
Voorbeeld: het gezin als suprasysteem .................................................................................... 17
2. Niveaus van analyse en interventie: micro, meso, macro .............................. 18
3. Sociologische denken op verschillende analyseniveaus: toepassingen.......... 19
Armoede: analyse- en interventieniveaus ................................................................................. 19
Gezondheid: analyse- en interventieniveaus ............................................................................ 20
Sociaal kapitaal op onderscheiden niveaus .............................................................................. 21
4. Ecologische en atomische fouten ............................................................... 23
Hoofdstuk 3: Sociologie is een wetenschap ..................................................................................... 24
1. Ontstaan van sociologie als wetenschap ..................................................... 24
2. Soorten kennis: geloof, wijsheid en Wetenschap .......................................... 25
Kennis op basis van geloof of opvatting .................................................................................... 26
Wijsheid, ervaringkennis en erveringdeskundigheid .................................................................. 26
Wetenschappelijke kennis: onderzoek en theorievorming ......................................................... 27
Empirische cyclus .................................................................................................................. 27
3. Evoluties in menswetenschappelijk denken ................................................. 28
2
, 4. Toepassen van menswetenschappen = sociale technologie? ........................ 29
5. Sociologische vragen en sociale problemen ................................................ 30
Deel II: De Lenzen: basisconcepten uit de sociologie ....................................................................32
Inleiding ........................................................................................................................................ 32
Hoofdstuk 1: sociale structuur ........................................................................................................ 33
1. Sociale actoren en sociale posities ............................................................. 33
Allocatieprincipe .................................................................................................................... 33
2.Sociale relaties ............................................................................................. 35
Communicatie, interactie ....................................................................................................... 36
3.Sociale netwerken en sociale groeperingen ..................................................... 37
Groepen ................................................................................................................................ 38
Bijzondere vorm van groepsbeïnvloeding: referentiegroepen ................................................. 38
Collectiviteiten ....................................................................................................................... 39
Civil society ........................................................................................................................ 40
Togertherness situation ........................................................................................................... 40
Categorieën ........................................................................................................................... 40
4.Macht ........................................................................................................... 41
Bronnen van macht ................................................................................................................ 41
Soorten macht ....................................................................................................................... 42
Macht in organisaties .............................................................................................................. 43
5. Sociale ongelijkheid, sociale stratificatie en sociale mobiliteit ...................... 44
Van sociale ongelijkheid naar sociale stratificatie ..................................................................... 44
Sociale mobiliteit ................................................................................................................... 44
Sociale stratificatie: van ongelijke rechten naar ongelijke kansen .............................................. 45
Hoofdstuk 2: Cultuur ...................................................................................................................... 47
1. Inleiding .................................................................................................... 47
Nature, nurtrure ..................................................................................................................... 48
2. De componenten van cultuur ........................................................................ 48
De materiële component ........................................................................................................ 48
De cognitieve component ....................................................................................................... 48
De normatieve component ...................................................................................................... 49
Samenspel tussen materiële, cognitieve en normatieve component .......................................... 49
3.Cultuur als gedeeld betekeniskader: waarden en normen ................................ 49
Waarden ................................................................................................................................ 49
Normen ................................................................................................................................. 50
Gebruiken .......................................................................................................................... 50
Zeden ................................................................................................................................ 50
Rechtsregels ...................................................................................................................... 50
Taboes ............................................................................................................................... 51
Doeleinden ............................................................................................................................ 51
Verwachtingen ....................................................................................................................... 51
Gedeelde waarden en normen: sociale controle ....................................................................... 52
4.Sociale rollen ................................................................................................ 53
Rolvoorschriften ..................................................................................................................... 53
Rolbepaling ............................................................................................................................ 54
Rolconflict ............................................................................................................................. 55
Sociale status ........................................................................................................................ 55
Statuscongruentie .................................................................................................................. 55
3
, 5.Socialisatie ................................................................................................... 56
Wat is socialisatie? ................................................................................................................. 56
Soorten socialisatie ................................................................................................................ 56
Primaire socialisatie ........................................................................................................... 57
Secundaire socialisatie ....................................................................................................... 57
Tertiaire socialisatie ............................................................................................................ 57
Differentiële socialisatie ......................................................................................................... 57
Seksegebonden socialisatie : andere lessen voor mannen en vrouwen .................................. 58
Klassegebonden socialisatie ............................................................................................... 59
Gevolgen voor kansen in het onderwijs ................................................................................ 60
6. Diversiteit.................................................................................................. 61
Intraculturele diversiteit .......................................................................................................... 61
Interculturele diversiteit .......................................................................................................... 62
Acculturatie en enculturatie .................................................................................................... 62
Culturalisering ....................................................................................................................... 62
7. Cultural en structural lag ............................................................................ 63
Hoofdstuk 3: institutionalisering en instituties .................................................................................. 64
1. Institutionalisering en instituties: proces en resultaat ................................... 64
2. Reïficatie, institutionele discriminatie ......................................................... 65
3. Voorbeelden van instituties ........................................................................ 66
Gezin ..................................................................................................................................... 66
Zorgsysteem .......................................................................................................................... 69
Religie ................................................................................................................................... 70
Enkele cijfergegevens .......................................................................................................... 70
Religie: een omschrijving..................................................................................................... 70
De protestantse ethiek en de geest van het kapitalisme ........................................................ 71
Secularisatie ...................................................................................................................... 72
De functies van religie ......................................................................................................... 72
Deel III: Perspectieven: stromingen binnen de sociologie ..............................................................73
Inleiding: perspectieven: stromingen binnen de sociologie ............................................................... 73
1. Een veelheid aan scholen, stromingen en paradigma’s ................................. 73
2. Een oriëntatiemodel voor sociologische stromingen .................................... 74
Hoofdstuk 1: Het symbolisch interactionisme .................................................................................. 76
1. Mead als grondlegger van het interactionisme ............................................. 76
3. Goffman ................................................................................................... 78
Algemene situering ................................................................................................................. 78
Het toneelspel van het dagelijkse leven.................................................................................... 78
Stigma ................................................................................................................................... 79
Totale instituties ..................................................................................................................... 80
De relevantie van Goffmans inzichten vandaag: ....................................................................... 81
4. Becker ...................................................................................................... 81
Afwijkend gedrag volgens Becker en voorgangers ...................................................................... 81
De bijdragen aan het bestuderen van afwijkend gedrag ............................................................. 82
Hoofdstuk 2: De sociale ruiltheorie .................................................................................................. 84
1. De sociale ruiltheorie (en de rationele keuze) ............................................... 84
2. Belangrijke vertegenwoordigers van de sociale ruiltheorie ............................ 85
Homans ................................................................................................................................. 86
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lindeverleyen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,46. Je zit daarna nergens aan vast.
