Samenvatting

Samenvatting ALLE KENNISCLIPS duidelijk uitgeschreven - Bacteriële en mycologische ziekten en zoönosen - 1e master DGK UGent

0 keer verkocht

Instelling
Universiteit Gent (UGent)

Deze samenvatting betreft een volledige samenvatting van het vak Bacteriële en mycotische ziekten en zoönosen van Prof. Pasmans. Hierin vindt je alle KENNISCLIPS volledig uitgeschreven en verduidelijkt met dikgedrukte woorden. Ik hoop jullie met mijn samenvatting te helpen! Mocht je iets tegenkom...

[Meer zien]

Voorbeeld 4 van de 129 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 27 januari 2025
Aantal pagina's 129
Geschreven in 2024/2025
Type Samenvatting

Volgen

StudentDGK2020 Lid sinds 3 jaar 62 documenten verkocht

€8,98

In winkelwagen

Opslaan

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

Rund
Koudvuur en boutvuur
Koudvuur, gasgangreen of maligne oedeem is een infectie die veroorzaakt wordt door
Clostridium-bacteriën. Koudvuur kan voorkomen bij alle zoogdieren en er zal meestal
sprake zijn van een menginfectie. Clostridium-bacteriën zullen echter altijd aanwezig zijn bij
deze ziekte. Deze bacteriën zijn gram-positieve staafjes en beschikken over subterminale
sporen.

Een groot deel van de clostridium-bacteriën is anaeroob. Verder hebben de bacteriën een
voorkeur voor warmte, vocht en een eiwitrijke omgeving. Een karkas of een bevuilde
wonde is een uitstekende omgeving voor Clostridium-bacteriën om te gaan groeien. Heel
veel bacteriën komen zowel in de omgeving als in het dier zelf voor. We hebben te maken
met facultair symbiotische bacteriën. In het dier zelf komen ze voornamelijk voor in de
darm. De bacteriën kunnen exotoxines produceren.

De Clostridium-bacterie zal binnenkomen via een bevuilde wonde, een steekwonde of de
navel. Hier kunnen gemakkelijk omgevingsbacteriën of bacteriën uit de darm komen. Als er
een korst wordt gevormd over een wonde, zal er een anaeroob milieu gevormd worden. Bij
de navel zal er wel nog zuurstof ter beschikking zijn. Dit wordt verbruikt door aërobe
bacteriën. Als gevolg hiervan zal er een anaeroob milieu gecreëerd worden. De
Clostridium-bacteriën zullen beginnen met groeien en produceren exotoxines en gas.

Exotoxines veroorzaken weefselschade. De permeabiliteit van de bloedvaten zal
toenemen waardoor er oedeem zal ontstaan. Ook zullen de exotoxines zorgen voor
necrose van de gastheercellen. Hierdoor krijgen we een uitgebreide infectie. Doordat de
bacteriën ook gas produceren, krijgen we te maken met gasgangreen. Uiteindelijk kunnen
de toxines in de bloedbaan worden opgenomen.

Koudvuur kan dus optreden doordat het dier een wonde heeft opgelopen. Vervolgens zal er
een pijnlijke en warme zwelling rondom de wonde ontstaan. Dit zal relatief snel evolueren
door necrose. Er ontstaat een zwart, koud en pijnloos letsel. De wonde gaat crepiteren en
uiteindelijk krijgen we te maken met shock en / of zelfs sterfte.

Boutvuur is een minder ernstige vorm van gasgangreen. Dit wordt veroorzaakt door
Clostridium chauvoei. Deze ziekte kan voorkomen bij alle zoogdieren. Er is geen
uitwendige verwonding nodig om geïnfecteerd te raken. Boutvuur is een typische infectie
die vooral de zware spieren van de achterhand aan zal tasten. We krijgen te maken met
een ‘black leg’. Met name herkauwers van zes maanden tot drie jaar zijn gevoelig voor
deze infectie.

Het dier zal de Clostridium spores via de tand alveolen opnemen. Tijdens het wisselen van
de tanden kunnen de sporen in de alveolen en uiteindelijk in de bloedbaan terechtkomen.

,Als de sporen in de bloedbaan terechtkomen, zal deze migreren naar verschillende organen,
bijvoorbeeld naar de lever. In de lever kunnen de sporen in rust voorkomen. Er worden in
principe dus geen klinische symptomen waargenomen. Als er echter sprake is van
bijvoorbeeld een uitgebreid spiertrauma komen de sporen terug terecht in de bloedbaan.
De sporen zullen migreren naar het beschadigde spierweefsel. Hier is er sprake van een
anaeroob milieu waardoor de bacteriën kunnen vermenigvuldigen.

De bacteriën zullen exotoxines produceren in de spieren. De permeabiliteit van de
bloedvaten zal toenemen waardoor er oedeem zal ontstaan. Ook zullen de exotoxines
zorgen voor necrose van de gastheercellen. Hierdoor krijgen we een uitgebreide infectie.
Doordat de bacteriën ook gas produceren, krijgen we te maken met gasgangreen. Het gas
heeft een typische zoete geur.

Er kan een onderscheid gemaakt worden tussen koudvuur en boutvuur door te kijken naar
een eventueel aanwezige wonde. In het geval van een wonde hebben we te maken met
koudvuur. Boutvuur zal voornamelijk symptomen veroorzaken ter hoogte van de achterhand.
Om een definitieve diagnose te stellen, kan de bacterie gekweekt worden op een cultuur of
kan er gebruikgemaakt worden van PCR.

Gasgangreen kan binnen 48 uur zorgen voor sterfte. Meestal zal therapie dus te laat zijn.
Er kan wel symptomatisch behandeld worden. Op deze manier wordt shock
tegengegaan. Ook een goede wondverzorging is belangrijk. Ten slotte is het toedienen
van antibiotica van groot belang. Clostridium-bacteriën zijn gevoelig aan penicilline
(bèta-lactam). Dit kan zowel lokaal als systemisch toegediend worden.

De bestrijding van gasgangreen bestaat voornamelijk uit preventieve maatregelen. Een
goede wondverzorging is zeer belangrijk. Er kan eventueel preventief penicilline
toegediend worden bij zeer zware wonden. Dit kan bijvoorbeeld gebruikt worden bij een
bevalling van een kalf. Er is ook een vaccinatie op de markt, maar dit wordt enkel
toegepast bij bedrijven met veel problemen met boutvuur.

Dermatomycose
Een groot aantal bacteriën en schimmels kan dermatitis veroorzaken bij runderen. Een
diagnose van een bacteriële of mycotische dermatitis moet gebaseerd zijn op een
combinatie van de symptomen en letsels en het aantonen van een infectieus proces. Een
infectieus proces kan aangetoond worden door een biopt (histologie) of een huidafkrabsel
of aspiratie (cytologie). Bij een dermatitis zal er altijd een bacteriologisch en
mycologisch onderzoek uitgevoerd moeten worden.

Bij staalname voor bacteriologisch en mycologisch onderzoek is een zorgvuldige
procedure belangrijk: een representatief maar niet overdadig staal moet snel gekoeld en
in een geschikt medium naar een diagnostisch laboratorium worden verzonden. Zo kan
een correcte identificatie van de verantwoordelijke bacteriën of schimmels plaatsvinden, wat
essentieel is voor een effectieve behandeling. Voor bacteriologisch onderzoek wordt het
staal bij voorkeur uit een ongeopend proces genomen, zoals een gesloten abces. Als dit
niet aanwezig is, nemen we een staal diep onder de korst. Bij mycologisch onderzoek
wordt er aan de rand van het letsel een staal genomen.

Dermatomycose is een veelvoorkomende huidaandoening bij runderen die wordt
veroorzaakt door dermatofyten, met name door de bacterie Microsporum en de

,schimmel Trichophyton verrucosum. De schimmels produceren hyfen waardoor de
schimmel allerlei sporen kan produceren. De verschillende sporen, zoals artrospores,
chlamydospores, macroconidia en microconidia, worden gebruikt om een bepaalde
schimmel te kunnen identificeren.

Dermatomycose bij runderen is een relatief goedaardige, zelf-limiterende aandoening. De
incubatieperiode is één tot zes weken. Het herstel kan meerdere maanden duren.

Trichophyton verrucosum is een zoöfiele dermatofyt. Dit betekent dat het rund de
belangrijkste gastheer is. We hebben te maken met obligaat symbiotische schimmels.
Deze schimmel infecteert de bovenste keratine lagen van de huid en breidt zich uit vanuit
het centrum. Dit gebeurt vooral ter hoogte van de haarfollikels. Hier zullen sporen gevormd
worden die zeer resistent zijn.

Besmette dieren vertonen vaak duidelijke symptomen zoals haaruitval (alopecie) in ronde,
kale plekken, korstvorming en soms vochtige plekken met exsudaat. Het is ook mogelijk
dat de haarwortel vernietigd wordt waardoor schimmels en bacteriën terecht kunnen
komen in diepere huidlagen.

Om dermatomycose vast te stellen, is een staalname aan de rand van het letsel
belangrijk, aangezien de schimmel daar het meest actief is. De schimmel zal namelijk
verspreiden op centrifugale wijze. Het staal wordt genomen door haar uit te trekken of korst
te verzamelen. Dit staal kan worden onderzocht door middel van rechtstreekse
microscopie of in cultuur worden gebracht om de aanwezigheid van de schimmel te
bevestigen. Door naar de groeieigenschappen van de schimmel te kijken kan een
diagnose gesteld worden. Door de histologie en cytologie en bacteriologie en mycologie
te combineren, kan de schimmel geïdentificeerd worden.

Infecties met dermatofyten zijn vaak zoönosen doordat de schimmels resistente sporen
kunnen produceren. Bij mensen manifesteert deze infectie zich meestal als een milde,
zelf-limiterende huiduitslag met lichte, ronde korstvorming, die doorgaans vanzelf
geneest.

De behandeling van een dermatomycose vereist een tweedelige aanpak. De
geïnfecteerde dieren moeten lokaal / topicaal behandeld worden met een anti-mycoticum.
Verder worden de dieren geschoren en gewassen. Ook de omgeving en alle in-contact
dieren moeten behandeld worden om herinfecties te voorkomen. De omgeving wordt
gedesinfecteerd met bleekwater. Sporen in de omgeving kunnen anders nieuwe infecties
veroorzaken, waardoor een enkelvoudige behandeling van het dier niet voldoende is.

, Vaccinatie kan gebruikt worden als een mogelijke preventieve maatregel tegen
dermatomycose. Er wordt gebruikgemaakt van een vaccin met levend verzwakte
microconidia. Er is een vaccin beschikbaar dat zowel preventief als therapeutisch werkt,
wat kan helpen om een uitbraak onder controle te houden. Er zijn echter ook nadelen, zoals
de variërende effectiviteit in verschillende situaties en eventuele bijwerkingen.

Bronchopneumonie & Moraxella
Bacteriële bronchopneumonie is een veelvoorkomend probleem, met name bij jonge
runderen. Dit komt doordat jonge dieren vaak van verschillende oorsprong worden
samengebracht. Deze menging gebeurt op uiteenlopende leeftijden, vanaf twee weken tot
ongeveer zeven à acht maanden oud. Wanneer kalveren uit verschillende bronnen worden
samengevoegd, ontstaat een situatie waarin diverse pathogenen worden uitgewisseld.
Ondanks dat er vaak wordt geprobeerd groepen samen te stellen die homogeen zijn in
leeftijd, gewicht of groeitype, blijven dieren van verschillende herkomst bij elkaar en
daardoor blijven pathogenen circuleren. Dit proces vormt een belangrijke factor in het
ontstaan van bacteriële bronchopneumonie.

Daarnaast spelen omgevingsfactoren een cruciale rol. Een hoge hokbezetting verhoogt
bijvoorbeeld de kans op transmissie van pathogenen doordat de dieren dichter bij elkaar
staan. Ook ventilatie is van groot belang. Een slecht ventilatieregime kan leiden tot
stagnatie van lucht en een verhoogde concentratie van kiemen, wat op zijn beurt bijdraagt
aan een verhoogde infectiedruk. Deze factoren werken predisponerend voor het ontstaan
van bacteriële bronchopneumonie. Dit fenomeen is vergelijkbaar met wat we zien bij
menselijke infectieziekten zoals COVID-19, waar ook slechte ventilatie en nauwe
contacten bijdragen aan de verspreiding van ziekteverwekkers.

Naast een hoge infectiedruk zijn ook gastheerfactoren van groot belang. Verschillende
factoren kunnen de afweer van het kalf verminderen, waardoor bacteriële infecties
makkelijker kunnen toeslaan. Stoffen zoals toxines en mycotoxines in de voeding kunnen
een negatieve invloed hebben op de weerstand. Ook stress, veroorzaakt door bijvoorbeeld
transport, voederwisselingen, of andere omgevingsstressoren, vermindert de
immuniteit van het kalf. Infecties door virussen of andere bacteriën, zoals Mycoplasma
of Ureaplasma, kunnen eveneens bijdragen aan een verminderde afweer. Deze factoren
werken samen om het risico op bacteriële bronchopneumonie aanzienlijk te verhogen.

De bacteriën die verantwoordelijk zijn voor het veroorzaken van bacteriële
bronchopneumonie kunnen worden onderverdeeld in primaire en secundaire
pathogenen. Primaire pathogenen hebben minder predisponerende factoren nodig om
ziekte te veroorzaken, terwijl secundaire bacteriën vaak een bestaand infectieproces
compliceren. Een belangrijke primaire bacterie is Mannheimia haemolytica. Deze
gram-negatieve bacterie speelt vaak een sleutelrol bij ademhalingsstoornissen.

Andere bacteriën die respiratoire problemen kunnen veroorzaken zijn Mycoplasma bovis
en Histophilus somni. Beide pathogenen zullen uitgebreider besproken worden bij andere
aandoeningen van runderen. Daarnaast kunnen mycoplasma-achtige bacteriën zoals
Ureaplasma en Mycoplasma chronische ademhalingssymptomen veroorzaken. Tot slot is
Salmonella Dublin een belangrijke oorzaak van respiratoire problemen bij jonge dieren.

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Focus op de essentie

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper StudentDGK2020. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,98. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 65555 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen

Samenvatting

Samenvatting ALLE KENNISCLIPS duidelijk uitgeschreven - Bacteriële en mycologische ziekten en zoönosen - 1e master DGK UGent

Document informatie

Onderwerpen

Geschreven voor

Verkoper

Ontvangen beoordelingen

Voorbeeld van de inhoud