Samenvatting
Basisverpleegkunde 1 - Schriftelijk examen - Samenvatting
- Instelling
- Arteveldehogeschool (Artevelde)
Samenvatting voor het schriftelijke examen van basisverpleegkunde 1.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 34 pagina's
Voorbeeld 4 van de 34 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Basisverpleegkunde 1 – Schriftelijk examenVerpleegkunde vanuit historisch perspectief (Leerpad A)
Geschiedenis van de verpleegkunde - Christophe Van der Vorst
Examenvraag: Beschrijf vier wezenlijke historische veranderingen in de verpleegkunde aan de hand van de
casus uit de les over het plaatsen van intraveneuze katheters
Intraveneuze katheter (IV-katheter)
• Katheter = alle buisjes die kunnen worden ingebracht in een patiënt met als doel vloeistoffen of gassen in
(en/of uit) de patiënt te brengen, of drukmetingen te doen
• Intraveneuze katheter = een buisje dat in een vene ofte ader wordt ingebracht met de bedoeling een
infuusvloeistof of medicatie in de bloedbaan te brengen of een bloedafname te doen
• 1667 => Eerste historische voorstelling van (een variant op) een bloedtransfusie
→ Arts maakt verbinding met bloedvat van patiënt tussen zijn venen en een lammetje
o Op foto is directe bloedtransfusie, hedendaagse bloedtransfusies zijn indirect
o Ging regelmatig mis tot in 20ste eeuw (was nog geen kennis van bloedgroepen)
1) Ontstaan en betekenisverschuiving van de moderne chirurgie
2 grote ontdekkingen / ontwikkelingen in de 19de eeuw => Stroomversnelling van geneeskunde
1. 1800 – 1850 => Anesthetica (= middelen om bewustzijn van patiënten te verlagen lachgas, ether, chloroform)
2. 1850 – 1900 => Antiseptica en sterilisatie (= middelen om infecties tegen te gaan)
• Deze lieten toe om ‘het binnentreden van de mens’ veiliger te maken
→ Geboorte van de moderne chirurgie (20ste eeuw)
o Invasieve ingrepen = chirurgische ingrepen
→ Gebruik van katheters werd deel van de geneeskundige praktijk
2) Wettelijke verankering verpleegkundigen in de 20ste eeuw
3 wetten
1908 – Wet op verpleegkundig onderwijs via getuigschrift ’verpleger’ of ‘verpleegster’
• Officieel vastleggen van het verpleegkundig onderwijs
• Geslaagd zijn voor een officieel examen om getuigschrift ‘verpleegkundige’ te behalen
1946 – Wet ter bescherming van de titel verpleegkundige
• Meer druk richting ziekenhuizen om te professionaliseren
• Alleen bezitters van getuigschrift mochten de titel verpleegkundige gebruiken
→ Wie openbaar beweerde verpleegkundige te zijn zonder bezit van getuigschrift, riskeerde
geldboete
• Probeerden uitoefening van beroep te beperken tot personen die geslaagd waren voor examen
→ Niet waterdicht wie verpleegkundige activiteit stelde zonder zichzelf verpleegkundige te noemen, kon in feite niet worden vervolgd
1974 – Wet die het beroep reglementeerde via beschrijving & lijst van handelingen
• Reglementering van het beroep om waterlek vorige wet op te lossen
• Concrete beschrijving creëerde een probleem van afbakening
→ Oplossing => algemene beschrijving van beroep, in combinatie met lijst van handelingen die
naarmate de verpleegkunde zou veranderen kon worden aangepast
Handboek VPK anno 1951
• Plaatsen van intraveneuze katheters werd op dit moment nog gezien als een chirurgische vaardigheid
→ Verpleegkundigen wisten wel al hoe ze al dit materiaal moesten klaarleggen, steriel houden, …
• Beroep werd niet langer vanuit een religieuze insteek benadert
→ Ziekenhuizen namen niet enkel nog relatief goede patiënten op, maar alle zieke personen werden
toegelaten en op een professionele manier verzorgt en behandelt
o Niet alleen een opvangfunctie, maar ook een onderzoeksfunctie en onderwijsfunctie
,3) Het plaatsen van IV-katheters door Belgische verpleegkundigen
• Sinds 1990 staat in wet dat Belgische verpleegkundigen zelfstandig IV-katheters mogen inbrengen
→ Handeling is opgenomen in lijst van ‘technische verstrekkingen’
→ Enkel in perifere venen (= ader in een lidmaat)
4) Institutionalisering van het Belgisch verpleegkundig onderwijs
19de eeuw
• Ziekenzorg hoofdzakelijk uitgevoerd door religieuzen in hospitalen van kloostergemeenschappen
• Zusters hadden leiding in handen in hun hospitalen
→ Lieten zich voor huishoudelijke taken bijstaan door laagbetaald en ongeschoold dienstpersoneel
→ Artsen voelden zich slechts bedienden in het zorgsysteem
• In loop van 19de eeuw wetenschappelijke explosie (veel ontdekkingen, veranderingen, nieuwe kennis)
→ Artsen wouden hiermee aan de slag => Nood aan professionalisering van de ziekenzorg
Verpleegsterschool van Florence Nightingale aan Sint-Thomashospitaal
• Tijdens Krimoorlog (1854-1856) slaagt ze er in het aantal overlijdens aan infectieziekten onder
Engelse soldaten drastisch te laten dalen door strikte hygiënische maatregelen
→ Documenteerde dit en toonde op basis van cijfers aan dat haar methode van ziekenzorg
doeltreffend was
• Het volgen van effectieve regels en richtlijnen kon worden beschouwd als een moderne variant van
disciplinering
Hervormingen in de Belgische opleiding tot verpleegkundige
• 1921: 3-jarige opleiding verpleegkunde
• 1957: opleiding verpleegkunde als hoger onderwijs => 2 jaar basisopleiding & 1 jaar specialisatie
→ Verwetenschappelijking
→ Weerspiegeling van pedagogisering & educatie van de maatschappij
o Proces dat deel uitmaakte van de verandering van België in een verzorgingsstaat
5) Laïsisering en empowerment van Belgische verpleegkundigen
• Laïsisering = overheid en kerk die gescheiden worden
• Verschuiving van een religieuze naar een profane (= wereldlijk) benadering
→ Inzet op basis van caritas (= liefdadigheid op grond van spirituele naastenliefde) maakte plaats voor professioneel
verantwoordelijkheidsbesef en competentie
• Bereidheid om verantwoordelijkheid te dragen en vermogen om bekwaam te handelen droegen bij tot
maatschappelijke status van verpleegkundigen
→ Werd langzaamaan ook actief geambieerd via:
o Publicatie van vakbladen
o Oprichten van beroepsverenigingen
,6) De verzelfstandiging van verpleegkundigen binnen een geïntegreerd zorgteam
• In geschiedenis van de geneeskunde ontwaart Roy Porter een breuk omstreeks 1900
→ Voor 1900 evolueerde geneeskunde geleidelijk aan
o Evolutie beperkte zich in grote mate tot verbetering van diagnosticeren van ziektebeelden
→ Na 1900 brak therapeutische geneeskunde door
o Geneeskundige behandelingen namen snel toe in aantal en in kwaliteit
• Ontwikkeling naar een veilig verloop van bloedtransfusies
→ Georg Landsteiner deed 2 belangrijke ontdekkingen
o 1900: ontdekking van de bloedgroepen A, B en O
o 1940: ontdekking van de bloedresusfactor
→ Plastiek droeg bij tot veilige bloedtransfusies
o Tot ± 1950 bleven metalen en glazen katheters in gebruik
▪ Vervangen door katheters in polyvinylchloride (PVC) en later tetrafluoroethyleen (TFE)
• In de hogervermelde wetswijziging van 1974 werden 4 opdrachten beschreven van de verpleegkundige
1. Observatie van patiënten ten behoeve van het medisch diagnosticeren en behandelen
2. Globale verpleegkundige verzorging
3. Uitvoering van technische verpleegkundige handelingen
4. Uitvoering van geneeskundige handelingen
→ Vanaf dan werd van verpleegkundigen verwacht zelf initiatieven te nemen
o Autonomie werd steeds meer gerespecteerd
→ Visie op verpleegkundigen wijzigde van helper van arts naar een collega in multidisciplinair zorgteam
o Nieuw organisatiemodel in ziekenhuizen
▪ Ondergeschikte functie van verpleegkundigen wijzigde in complementaire functie
, Het gezondheidslandschap
Organisatie in de gezondheidszorg – Bart Cooreman (Leerpad B)
• Meerkeuze examen
• Voorbeeldvragen op Canvas
Gezondheid ↔ Welzijn
• Gezondheid = een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en maatschappelijk welzijn/welbevinden
en niet slechts de afwezigheid van ziekte of andere lichamelijk gebreken (Definitie WHO)
• Welzijn/welbevinden = een toestand die ontstaat wanneer iemand tot ontplooiing van zijn bestaan komt
in zijn facetten en met respect en engagement voor ontplooiing van anderen
→ Zich tevreden voelen met Je studeert verpleegkunde omdat je zelf gekozen hebt, Je bent trots op jezelf omdat je een mooi stagerapport hebt, …
Gezondheidszorg ↔ Welzijnszorg
• Zowel welzijn- als gezondheidszorg kan geboden worden door professionelen als niet professionelen
• Zowel professionele als niet-professionele kan geboden worden op vlak van zelfzorg, mantelzorg,
vrijwilligershulp en zelfhulpgroepen
• Gezondheidszorg = Zorg gericht op realiseren van gezondheid
→ Professionele zorg => vooral door professionelen
→ Structuur van de professionele zorg
• Welzijnszorg = Zorg gericht op realiseren toestand van welbevinden
→ Niet professionele zorg
• Niet professionele zorg
1. Zelfzorg
• Basiszelfzorg => Zelfzorg om gezonde bestaan intact te houden
• Raakvlakzelfzorg => Zorg van mensen voor kleine stoornissen of symptomen hoofdpijn => paracetamol nemen
• Complementaire medische zelfzorg => Zelf uitvoeren van voorgeschreven advies/ behandeling
• Ziek zijn zelfzorg en Gehandicaptenzelfzorg => Zelf leren omgaan met beperkingen van ziekte of
handicap
2. Mantelzorg = onbezoldigde wederkerige hulp vanuit de directe omgeving
3. Vrijwilligershulp Rode Kruis, hulp bij maaltijdbedeling in WZC, …
4. Zelfhulpgroepen Witte raven i.v.m. aids / Steun elkaar i.v.m. borstkanker / Vlaamse Vereniging voor SIDS ouders (wiegendood = sudden infant death syndrome)
Zorgdriehoek
• Zorg geven gebeurt in een driehoek (triade)
→ Zorg bieden is een proces waarbij 3 partners betrokken zijn
Taken van de professionele zorgverlener
• Niet alleen zorg verlenen aan de patiënt, maar ook aan zijn omgeving
Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:
Bewezen kwaliteit door reviews
Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!
In een paar klikken geregeld
Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.
Focus op de essentie
Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fvp. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,46. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 71851 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen
