Hoofdstuk 10 : Van anomie naar
sociaalpsychologische spanningen
1. Inleiding
Anomietheorieën & sociale spanningstheorieën hebben beide aandacht voor structurele
condities
Beide initieel macro-theorieën
Anomietheorieën
o Behandelen bredere structurele condities id SA die zorgen voor goal blockage
Goal blockage : verwijst naar de discrepantie die ontstaat wanneer individuen er niet
in slagen via legale middelen cultureel voorgespreven doelen kunnen bereiken
(via illegitieme middelen)
Cultureel voorgeschreven doelen : doelen die door de SA hoog
aangeschreven staan
o Anomie = een symptoom van een kloof tussen groepen of sociale klassen in een SA
o = structurele theorie verwijst naar de structurele ongelijkheden die aan de basis
van een discrepantie liggen
o Regelovertreding = normale rectie van individuen die anomie ervaren
Spanningstheorieën
o MA-elijke ongelijkheden zorgen voor interne sociaalpsychologische spanningen &
frustraties ° strain + overweging tot regelovertredend gedrag
o Belang van motivationele component van regelovertreding :
De vraag naar een structurele voedingsbodem voor regelovertreding
2. De anomietheorie van Merton
Robert King Merton
Samenvattende quote :
‘Our primary aim is to discover how some social structures exert a definite pressure upon certain
persons in the society to engage in nonconformist rather than conformist conduct. High rates of
deviant behavior in these groups [occur] not because the human beings comprising them are
compounded of distinctive biological tendencies but because they are responding normally to the
social situation in which they find themselves.’
Regelovertreding is een normale reactie op een abnormale situatie
Merton bouwt voort op de anomietheorie ontwikkeld in ‘Le Suicide’ (E. Durkheim)
o MAAR ! Nadruk op hoe condities verschilden tussen bevolkingsgroepen
Anomie = eigenschap van de Amerikaanse samenleving
o ‘The American Dream’ streven naar materiële succesdoeleinden
Voorbeeld : Ex-president Ronald Reagan : van acteur tot president
o MAAR ! Niet iedereen slaagt erin dit te bereiken (opportuniteitsstructuur)
Problemen vooral mbt lagere statussen
beschikken over minder legitieme middelen om aan de eisen van een
competitieve SA te voldoen
o Hoe omgaan met deze ‘spanning’ of anomische toestand in de SA?
1
Etiologische Criminologie
, Propositie 1: Als samenlevingscondities die discrepantie tussen cultureel bepaalde doelen en
geïnstitutionaliseerde middelen toenemen, nemen frustratieniveaus in de samenleving toe
Propositie 2 : Als frustratieniveaus toenemen, stijgt de proportie in de populatie die coping
strategieën gebruikt
Propositie 3 : Als een toenemende proportie in de samenleving normovertredende coping
strategieën hanteert, dan neemt het criminaliteitsniveau toe in die SA
Explanandum : Als samenlevingscondities de discrepantie tussen cultureel bepaalde doelen
en geïnstitutionaliseerde middelen vergroten, dan neemt de criminaliteitsgraad toe
NOOT : deze proposities zijn MACRO-proposities
De theoretische structuur van de verklaring is daarmee niet helder
Anomie door discrepantie (‘disjunction’ of structurele ontwikkeling)
o (1) Culturele doeleinden: ‘American Dream’
o (2) Structurele middelen: mogelijkheden om via legitieme middelen succes na te
streven
Merton (gekend door zijn typologie van aanpassingswijzen aan anomie) 5 typologieën
o Conformiteit
Meest voorkomende strategie (anders geen stabiele SA mogelijk)
Acceptatie van doelen
Acceptatie van middelen (ook al blijven doelen buiten bereik)
Uitbreiden middelen (Bv. nemen van 2e baan)
o Terugtrekking
Culturele doelen en middelen verwerpen
= ‘drop outs’ (drugsverslaafden, zwervers ….)
o Innovatie
Aanvaarden doelen, maar niet de middelen
Leidt tot de meeste vormen van economische criminaliteit
Straatcriminaliteit, maar ook witteboordencriminaliteit
o Ritualisme
Culturele doelen worden verworpen, maar institutionele middelen blijven
gehandhaafd
‘Volgens het boekje’ (ambtenaren)
2
Etiologische Criminologie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hwarlop. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.