Schildklier
Thyroid
Ligt onderaan adamsappel.
Hormoonklier die net voor de trachea zit (net onder de larynx), ziet eruit als een vlinder met 2 lobben
met daartussen een verbinding (isthmus)
Cellen: Voelt hobbelig aan (opgebouwd uit lobjes). Vierkant, liggen in een rondje = follikel (soort
druiven) schil = epitheelcellen, binnenkant = gel van thyreoglobuline
In thyreoglobuline worden SK-hormonen geproduceerd
SK aangestuurd door SK-as à hypothalamus geeft TRH af: uitlopers zenuwcellen naar portale
circulatie van hypofyse, via bloed bij thyrotrope cellen van (adeno)hypofyseà hypofyse geeft TSH af:
via bloedbaan naar schildklierà in schildklier TSH-receptor: geactiveerd à vrijzetting van hormonen
à bloedspiegel stijgt (à negatieve terugkoppeling: T3/T4 naar productie TSH en TRH)
Functie: produceren 3 hormonen
T3(triiodothyronine)/T4 (thyroxine)
Folliculaire cellen maken thyreoglobuline,
neemt jodide op uit bloed:
Natrium en Jodide ion naar binnen. Jodide
ion via membraantransporteiwit naar
thyreoglobuline. Jodium geoxideerd (van I-
naar I0). Ringen van tyrosine worden
gejodeerd à tyrosine aminozuur in
thyreoglobuline. Naast elkaar liggende
tyrosil residuen aan elkaar verbinden
(conjugatie) à twee aan elkaar gekoppelde
aminozuren met 4/3/2/1/0 jood-groepen.
Werkzame schildklierhormonen min. 3 joodgroepen.
Behoefte aan SK-hormoon: Endocytose (hapje) van thyreoglobuline door endotheelcel: proteolyse à
aminozuurverbindingen losgemaakt à SK-hormonen via transporteiwit in het bloed
getransporteerd: MCT nodig om membraan te passeren. à tyrosil-residuen met min. 1 joodgroep
naar buiten à T3 of T4
T3/4 99% gebonden aan eiwitten: thyroid bindend globuline/ albumine/ transthyretine (functie niet
uitvoeren) vanwege buffercapaciteit, constante bloedspiegel van vrije SK-hormonen, gebonden
hormonen leven langer à efficiënter
SK-hormonen werken alleen met T4 en T3 hormoon
Genomische effecten
T3/4 in cel à door celmembraan heen (MCT) à T4 wordt omgezet in T3 door D DIO (nodig voor
functie uitvoeren) à binden thyroid hormoonreceptor in cytosol en gaat naar de kern àgenoom
afgelezen: transcriptie + eiwitten gesynthetiseerd
àhart contraheert: krachtiger (inotropie), frequenter (chronotropie), sneller, snellere relaxatie
(lusitropie)
Non-genomische effecten
T3/4 binden aan G-protein coupled receptor (GPCR)à integrine (alfa-v-beta-3-integrine)
bindingsplaats voor T3/4 à intracellulaire cascades
Algemene functie T3/4 invloed op:
- Metabolisme
Aanwezigheid T3/4 à stofwisselingssnelheid gaat omhoog à meer gluconeogenese in lever
(bouwstenen: eiwitten uit spieren afbreken(proteolyse), vetten uit vetweefsel afbreken
(lipolyse)). Stimuleren in lever: gluconeogenese, lipolyse, cholesterolopname (vorming LDL-
receptoren stimulatie à SK-hormoon helpt wegvangen slechte cholesterol), galzuren
productie (cholesterolsynthese stimulatie)
Verhogen energieverbruik van alle cellen: futiele cycli, lekken + pompen ionen,
mitochondrale biogenese (beter glucose/FFA verbranden), mitochondrale ontkoppeling
(verbruiken vetzuren en glucose, geen aanmaak ATP)
Als boven de ideale waarde zit qua SK-hormoon à verbranding neemt toe, minder SK-
hormonen à verbranding neemt af
- Groei en ontwikkeling
SK-hormoon: botten. Onmisbaar voor foetale ontwikkelingen en op kinderleeftijd
MCT: brengt T3/4 naar binnen à D DIO T4 wordt T3 à T3 receptor: stimuleert differentiatie
en botformatie(osteoblasten) en indirect osteoclasten
Chrondrocyten (kraakbeencellen) door T3/4 geactiveerd à differentiatie en rem proliferatie
à endochondrale verbening: GH, IGF, T3/4, insuline, seks steroïden, cortisol
T3/4 nodig voor goede lengtegroei tijdens pubertijd
- Stimuleren cetecholamine effecten in het hart
Hart pompt krachtiger, hart contraheert: krachtiger (inotropie), frequenter (chronotropie),
sneller, snellere relaxatie (lusitropie)
Genomische effecten: a-HMC activatie = iso-vorm myofilamenten à sneller samentrekken
Non-genomische effecten: eiwitten geprikkeld àmeer calcium doorlaten. Meer calcium in
hartspier = sterker samentrekken. Na-K pomp. Aantal kopieën B1-adrenoceptoren neemt toe
à zelfde hoeveelheid adrenaline geeft sterker effect op hartspier. SK-hormoon: bloedvaten
verwijderen (geen hypertensie!): aorta meer compliant (meer uitzetten), perifere weerstand
dalen (meer bloed per tijdseenheid naar slagaderen)
à belangrijk voor functioneren hart- en bloedvatenstelsel (bloeddruk zelfs beetje dalen)
Aspirine/ NSAID
Verdringen T3/T4 plasmaeiwitten van hun plekje à los in plasma à actief. Oppassen bij
hyperthyreoïdie à kan nog erger worden.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lotjegommers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
