Omzetting van
enkelvoudige stoffen tot (complexe) lichaamseigen stoffen = STOFWISSELING
Voorbeelden
o glucose wordt verwerkt in glycogeenmolecule
o Aminozuren worden ingebouwd in spiereiwitten ...
,1.1.5 Spijsverteringsbuis
Algemene opbouw
Buis van mond tot anus
o Buis wordt smaller/dikker o Uitstulpingen ovv van magen
Opbouw van deze buis vertoont zelfde patroon
o Holte
o Slijmlaag (mucosa) → verschilt naargelang waar we zitten in het spijsverteringskanaal
o Spierlaag → dienen om voedselbrij voort te stuwen (slokdarm en darmen) of te
kneden (maag)
Onderdelen
Lumen = holte Slijmlagen
o Maaglumen, darmlumen, .... o Capteren van partikels
Villi = soort uitstulpingen Indien klein genoeg →
o Daar waar er absorptie moet absorptie
zijn Spierlagen
o Pensmaag→penspapillen o Zorgen voor vooruit stuwen en
o Darmen →darmvlokken kneden van spijsbrij
Verschil tussen zetmeel, cellulose & hemicellulose
Zowel zetmeel, cellulose als hemi-cellulose zijn lange ketens van C-ringen. Zetmeel is echter
gemakkelijk afbreekbaar terwijl de verbindingen bij (hemi-)cellulose zeer moeilijk afbreekbaar zijn.
2 Verteringsfysiologie bij herkauwers
2.1 Magencomplex bij herkauwers
Pens
Inhoud 160l
Functie
o Ruwvoeder verteren
o Symbiose met miljarden micro-organismen
Fermentatieve afbraak
Netmaag
Inhoud 16l Waterige brij
Functie
o Passage regelen van voeder (>1-2mm naar rumen & <1-2mm naar boekmaag)
Boekmaag
Inhoud: 12l
Functie
o Voederdeeltjes verder verkleinen o Indikking spijsbrij
Lebmaag
Inhoud: 12l
Functie
o Vergelijkbaar bij niet-herkauwers o Start van enzymatische afbraak
o HCl (sterk zuur)
2.2 Pensflora
= bundeling van alle micro-organismen
2.2.2 Belang van pensflora
Vertering
Opzetting van (hemi)cellulose
o Zoogdieren hebben geen cellulase om zelf te verteren -> pensorganismen
o Vertering levert energie
Opbouw
Omzetting NPN -> aminozuren Synthetiseren van vit B
o Niet eiwit stikstof (non protein nitrogen) o Zoogdieren -> niet zelf aanmaken
Synthese kwalitatief hoogstaande eiwitten o Herkauwers -> geen vit B tekort
o Plantaardig met weinig essentiële AZ ->
microbiële met essentiële AZ
2.3 Ontwikkeling van de magen bij herkauwers
Bij geboorte
Lebmaag beste ontwikkeld Voormagen functioneren nauwelijks
Kalf: enkel melk verteren
o Slokdarmsleufreflex: melk rechtstreeks in lebmaag
Monogastrisch
Start opname vast voedsel (spenen)
Pensontwikkeling start
o Papil-ontwikkeling penswand: vergroot oppervlakte -> door snel afbreekbare
koolhydraten
o Pensspieren: vergroot contractie-activiteit -> door ruwvoeder
Evolueren tot herkauwer
2.4 Herkauwen of ruminatie
Herkauwcyclus: 60 seconden -> 4 fasen
Fase 1: regurgitatie Fase 3: bespeekselen
o Terugstuwen voedselbrij vanuit pens -> o 70 % vh water afkomstig van speeksel
muil o 40-150l speeksel per dag
Fase 2: herkauwen Fase 4: inslikken
o Trager & regelmatiger kauwen o Voedselbrij naar pens
Herkauwen
8u/dag 35-80min/ kg ruwvoeder
, Beoordeling penswerking
Pensbeweging voelbaar met hand Actieve pens: 2 duidelijke contracties/ min
Linkerzijde, achter laatste rib Slappe constructie duid op onvoldoende RV
2.5 Koolhydraten in de pens
2 groepen
KH die in de celwand zitten = zorgen voor stevigheid
o Cellulose, hemicellulose & lignine
KH die in de cellen zitten = reserve opslagplaatsen voor energie
o Zetmeel & suikers
2.5.1 Groep 1: celwand-koolhydraten
Stevigheid celwand planten
Varieert per soort Varieert volgens ras
Varieert volgens groeistadium (jong 40% & ouder 70% celwand)
Celwand koolhydraten = ruwe celstof ( hemi-cellulose + lignine)
(hemi)-cellulose Ligninge (houtstof)
o Niet verteerbaar door dierlijke org o Niet afbreekbaar door MO
o Wel verteerbaar door MO
Plantaardige celwanden
Ouder worden plant -> meer lignine -> verteerbaarheid daalt
2.5.2 Fermentatieprocessen in pens
Processen
Micro-organismen in col continue shifts
o Onder water o 37-39°C
o Anaeroob o pH=6
pensbeweging: schudden alles voortdurend door elkaar
koolhydraten in voeder omgezet door MO tot
hemicellulose -> azijnzuur suiker -> boterzuur
zetmeel -> propionzuur
vrije vluchtige vetzuren (VVZ) = energie
bacteriënpopulatie afh rantsoen ç!iiiiioèèè
weide/ vezelrijk tantsoen
o bacteriën die voornamelijk cellulose afbreken (cellulolytische)
o cellulose -> azijnzuur + methaan -> melkvet + verliespost
o pH = 6-6.5
hoog energetisch voeder
o zetmeel -> propionzuur -> lichaamsvet o pH = 5.5-6
o bacteriën die voornamelijk zetmeel afbreken (amylolytische)
wateroplosbare suikers
o suiker -> boterzuur o pH = 5.5
evenwichtige verhouding cellulose/ zetmeel & suikers belangrijk
te veel zetmeel/ suiker -> sterke pH daling -> pensverzuring
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elisevandehaterd. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.