H9: verbetering
H4: Leibniz: we leven in de beste van alle mogelijke werelden => Voltaire: schreef Candide: ridiculiseert het
optimisme van Leibniz: dan moeten de andere werelden wel heel slecht zijn ó Nu: leven veel beter dan vroeger
Belangrijke bijdrage dr medische technologie (H8)
Dit hoofstuk
- Morele bezwaren tegen verbetertechnieken
- Een vd bezwaren: verbetertechnieken veranderen de menselijke natuur en zijn daarom onwenselijk
- Steven nr verbetering in onze natuur
- Moeilijk om verbetering conceptueel af te bakenen van genezing
Medicalisering: next level
Maar!: waarschuwing voor medische overmoed.
We zijn ons onvoldoende bewust vd nadelige gevolgen vd medische greep op ons leven, zoals pathologisering.
Medicalisering ~ pathologiseren
Medicalisering= in toenemende mate bepaalde toestanden medisch behandelen
Medicaliseren zonder pathologiseren
o tendens (= steeds meer) om medische technieken en expertise in te zetten voor zaken die vroeger
niet/minder op een medische wijze worden benaderd + de zaken die zo worden benaderd, worden niet
beschouwd als ziekten.
Vb sterke medicalisering van zwangerschap: toch ziet niemand zwangerschap als ziekte => medicalisering niet op
gericht om zwangerschap te ‘genezen’, maar om gezondheidsproblemen te voorkomen
Voordelen medicaliseren zwangerschap: sterfgevallen sterk gedaald ó nadeel medicaliseren: deze medicalisering
heeft zelf nieuwe gezondheidsproblemen gecreëerd: het veralgemeend toepassen vd preventieve episiotemie (de
zogenaamde ‘knip’)
Medicaliseren voorbij gezondheid?
Twee doelen:
o Voorkomen dat ziekte optreedt (profylaxe) = preventief
o Verbetering (‘enhancement’)
Doel is niet: genezing, want er is geen sprake van ziekte.
N.B.: ook bij ‘klassieke geneeskunde’ is doel niet altijd genezing. Profylaxe is doel van geneeskunde + verzorging is
voor vele aandoeningen doel van geneeskunde.
Vb mondmaskers/ontsmetting id winkel: medicalisering bij ons koopgedrag => Doel is niet: genezing, want er is geen
sprake van ziekte maar preventief
Posthumanisme!
Op weg naar een nieuw soort mens.
o Door vermenging met technologie (‘cyborgs’)
Vb cyborgs: Stanford: proberen technologie (van smartphone) in te bouwen in lichaam: met je geest de garage bv
opendoen
o Door nieuwe kwaliteiten (onsterfelijkheid)
o Door versterking van bestaande kwaliteiten (superintelligent, bovenmatig krachtig, maar ook
bijvoorbeeld ultra-moreel).
Niet langer mens =posthuman; een betere versie van de mens = transhumaan.
Evolutie blijft doorgaan, maar nu neemt mens eigen evolutie voor het eerst bewust in handen.
In belangrijke mate ontleent men de technieken hiervoor aan geneeskunde (cf. doping)
vb onderzoeksprogramma’s die erop gericht zijn de mens dichter bij de onsterfelijkheid te brengen: door het
opladen van ons individueel bewustzijn in de cloud of door het bij lage temperaturen bewaren van klinische dode
lichamen zodat ze in de toekomst opnieuw tot leven kunnen worden gewekt (cryonisme)
Maar: Definitie van biologische soort niet sluitend, dus grens heel vaag
, Wat is ‘enhancement’?
Definitie:
Het gebruik van (biomedische) technieken...…
om lichamelijke en psychologische eigenschappen te verbeteren…
…voorbij de normaliteit of gezondheid (voorbij = beter)
o Naturalist: biologische normale
= verbeterpraktijken
Behandelingen die niet genezend of therapeutisch werken
Maar: critici => Onderscheid met andere verbeteringen gekend als klassieke geneeskunde moreel belangrijk:
klassieke doelen (profylaxe, genezing, verzorging) = moreel wenselijk ó verbeteringsdoelen zijn oneigenlijke inzet
vd geneeskunde = moreel onwenselijk
Enkele ‘duidelijke’ voorbeelden
Verbetering
Pepmiddelen (‘Captagon’) om wakker te blijven tijdens studeren.
Gebruik van amfetamines om beter te presteren tijdens sportwedstrijden.
Spierversterkende middelen voor bouwvakker.
Cocaïne bij uitgaan (vroeger middel tegen verslaving morfine/ tegen depressie/toep id oogchirurgie)
Chirurgische ingreep om 10 cm groter te worden bij iemand met gemiddelde lengte
Genezing
Chemotherapie bij tumor.
Antibiotica bij bacteriële infectie.
Antidepressiva bij majeure depressie
Enkele ‘onduidelijke’ voorbeelden
Verbetering?
Middelen tegen zenuwachtigheid op examen?
o Stressbal? Betablokkers?
Genezing?
Slaapmiddelen voor iemand die regelmatig wakker wordt rond 3 uur ‘s morgens?
Middelen tegen vliegangst?
Rilatine tegen milde concentratieproblemen bij studeren?
Onderscheid ziekte/gezondheid
Zijn de problemen een stoornis of normale biologische reactie die we medisch verzorgen? Vb Ernstige zenuwen,
vliegangst, slaapproblemen
Randgevallen: niet duidelijk gezond of ongezond zegt niet dat er geen duidelijke gevallen zijn
1. Onduidelijkheid heeft deels te maken met conceptuele onduidelijkheid:
Onderscheid ziekte/gezondheid is niet (altijd) duidelijk => onderscheid ts geneeskunde en verbeterkunde
ook niet duidelijk
Filosofisch niet scherp te krijgen: probeert een grens te maken, maar onduidelijk
o Grens is zelf onduidelijk: verschuift zelfs (Witgeniaans) => geen oplossing hier
2. Algemeen aanvaard dat profylaxe ook tot kerndomein van geneeskunde behoort (dus gewoonlijk niet gezien als
‘verbetering’).
Profylaxe ligt dicht bij verbeterkunde
o Doel: beschermen tegen ziekte door ons sterker te maken
Profylaxe zet in zeker zin het onderscheid al onder druk
Vb Vit D opnemen: immuunsysteem verder brengen dan normaal/verbeteren, preventief tegen ziekten= profylaxe,
immuunsysteem is niet “ziek”
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper avdkk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
