Ik heb een schema gemaakt op basis van de stof uit het boek Handboek Internationaal Privaatrecht en de hoorcolleges van week 1 tot en met week 7. De schema's zijn onderverdeeld in 3 hoofdthema's: rechtsmacht, toepasselijk recht en erkenning en tenuitvoerlegging. Ieder thema heeft weer subthema's, z...
Internationale bevoegdheid / rechtsmacht / jurisdictie van de Nederlandse rechter
Burgerlijke of handelszaken
1. Is verordening Brussel Ibis van toepassing?
a. Is de verordening temporeel van toepassing?
i. Artikel 66 Brussel Ibis rechtsvordering ingesteld op of na 10 januari 2015?
b. Is de verordening materieel van toepassing?
i. Artikel 1 Brussel Ibis is er sprake van een burgerlijke of handelszaak?
c. Is de verordening formeel van toepassing?
i. Artikel 4 Brussel Ibis woonplaats verweerder op grondgebied van EU-lidstaat?
1. Natuurlijk persoon artikel 62 Brussel Ibis
a. Interne recht van het forum toepassen om vast te stellen of verweerder woonplaats heeft in land van de rechter
b. Woonplaats buitenland bepalen volgens recht van de betreffende lidstaat
Ieder land bepaalt dus zelf (eigen recht van toepassing) of iemand aldaar woonplaats heeft; geen verordeningsautonoom begrip!
2. Vennootschap/rechtspersoon artikel 63 Brussel Ibis
wel verordeningsautonoom begrip!
3. Uitzonderingen op vereiste van woonplaats verweerder in lidstaat:
a. consumentenovereenkomsten op vordering van de consument (artikel 18 Brussel Ibis)
b. arbeidsovereenkomsten op vordering van de werknemer (artikel 21 lid 1 sub b Brussel Ibis)
c. exclusieve bevoegdheidsregels (art. 24 Brussel Ibis)
d. forumkeuze (art. 25 Brussel Ibis)
d. Niet van toepassing want verweerder heeft geen woonplaats op het grondgebied van een EU-lidstaat? kijken naar Rv, in het bijzonder naar artikel 6 Rv.
2. Is de Nederlandse rechter bevoegd o.g.v. verordening Brussel Ibis en is vastgesteld dat ze zaak binnen het temporele, materiële en formele toepassingsgebied valt en geconcludeerd
kan worden dat de verordening van toepassing is dan naar de bevoegdheidsgronden:
a. Hoofdregel: forum rei art. 4 Brussel Ibis
i. zij die woonplaats hebben op het grondgebied van een lidstaat, worden opgeroepen voor de gerechten van die lidstaat
b. Alternatieve bevoegdheidsgrond artikel 7 sub 2 Brussel Ibis rechter wordt aangewezen náást de rechter van forum rei!
i. Een persoon die woonplaats heeft op het grondgebied van een lidstaat, kan in een andere lidstaat voor de volgende gerechten worden opgeroepen:
1. ten aanzien van verbintenissen uit onrechtmatige daad, voor het gerecht van de plaats waar het schadebrengende feit zich heeft voorgedaan of zich
kan voordoen forum delicti. Berust op een bijzonder nauw verband tussen het geschil en het gerecht van de plaats waar het schadebrengende feit
zich heeft voorgedaan. De bevoegdheid van deze rechter wordt gerechtvaardigd door de eisen van een goede rechtsbedeling en een nuttige
procesinrichting.
a. Doelt zowel op de plaats waar de schade is ingetreden (Erfolgsort), als op de plaats van de gebeurtenis die met de schade in een oorzakelijk
verband staat (Handlungsort) samenvallen? Enkelvoudige locus!
i. Wat is Handlungsort?
1. Noodzakelijke reeks van gebeurtenissen.
2. De schadeveroorzakende gebeurtenis (plaats).
ii. Wat is Erfolgsort?
1. De plaats van het intreden van de schade is de plaats waar de beweerde schade zich concreet voordoet.
2. De plaats waar de schade zich het eerst manifesteert, zijnde de plaats van de initiële of directe schade.
, iii.Arresten ten aanzien van vermogensschade: Marinari, Kronhofer, Kolassa, Universal Music, Helga Löber/Barclays Bank (woonplaats,
bankrekening, bijkomende omstandigheden).
iv. Strooidelicten
1. Smaad via publicatie in de krant (Shevill/Presse Alliance)
a. Woonplaats verweerder (art. 4 Brussel Ibis)
b. Plaats van vestiging uitgever (Handlungsort)
c. Iedere plaats waar gelaedeerde stelt in zijn goede naam te zijn aangetast (Erfolgsort) (alleen de schade die je
hebt geleden in die lidstaat kunnen vorderen!)
Mozaïek-principe
2. Belediging via internet (e-Date-Martinez)
a. Woonplaats verweerder (art. 4 Brussel Ibis)
b. Mozaïek-principe als ontwikkeld in Shevill/Presse Alliance (moeilijk om vast te stellen wat schade is…)
c. T.a.v. schending persoonlijkheidsrecht door op internet geplaatste content: plaats van centrum van belangen
van gelaedeerde (meestal gewone verblijfplaats) (volledige schade mogen vorderen)
* Ten aanzien van rechtspersonen Bolagsupplysningen OÜ.
3. Merkinbreuk via trefwoord in zoekmachine (Wintersteiger)
a. Woonplaats verweerder (art. 4 Brussel Ibis).
b. Plaats waar adverteerder is gevestigd (= plaats van starten van technisch proces waardoor advertentie
verschijnt) = Handlungsort.
c. T.a.v. merkinbreuk via AdWord: plaats waar het merk is ingeschreven = Erfolgsort.
4. Inbreuk op aan auteursrecht verbonden vermogensrechten (Pinckney)
a. Woonplaats verweerder (art. 4 Brussel Ibis).
b. Handlungsort (art. 7 sub 2 Brussel Ibis).
c. Erfolgsort: auteursrechten zijn weliswaar territoriaal gebonden, maar worden automatisch beschermd in alle
lidstaten (richtlijn 2001/29); cd was in Frankrijk via website aan te schaffen; geldt als Erfolgsort; alleen bevoegd
ten aanzien van schade in Frankrijk.
5. Productaansprakelijkheid (Zuid-Chemie/Philippo’s)
a. Woonplaats verweerder (art. 4 Brussel Ibis).
b. Handlungsort: plek waar verkeerde handelingen zijn verricht waardoor er een verkeerde micromix is ontstaan.
i. de plaats waar het betrokken product is vervaardigd (gemaakt) (Andreas Kainz/Pantherwerke AG)
c. Erfolgsort: initiële/directe schade; wat is de plaats waar zich dit voordoet (locus damni)? = de plaats waar de
door het gebrekkige product teweeggebrachte schade zich concreet voordoet (= waar de schadelijke uitwerking
van het product zich -voor het eerst- manifesteert).
b. Zodat de verweerder naar keuze van de eiser voor het gerecht van de ene dan wel van de andere plaats kan worden opgeroepen eiser
mag kiezen of hij naar de rechter van het Erfolgsort of naar de rechter van het Handlungsort gaat.
ii. Begrip ‘onrechtmatige daad’ = verordeningsautonoom begrip:
1. Omvat elke rechtsvordering die ertoe strekt een verweerder aansprakelijk te stellen en die geen verband houdt met een ‘verbintenis uit
overeenkomst’ in de zin van artikel 7 sub 1.
2. Hoe moet de rechter vaststellen of er sprake is van een onrechtmatige daad? voor de bevoegdheidsbeoordeling moet hij de feitelijke en
juridische basiskenmerken van de zaak op abstract niveau beoordelen.
, 3. Voor aansprakelijkheid uit onrechtmatige daad op basis van art. 7 (2) is vereist dat een causaal verband is komen vast te staan tussen de schade en
het feit waaruit de schade is voortgekomen (Kalimijnen)
4. “Volstaat dat het doen en nalaten van de laedens een voor het intreden van de door de gelaedeerde geleden schade noodzakelijke voorwaarde
hebben gevormd” (Kolassa)
5. Welke vorderingen vallen onder art. 7 (2)?
- niet alleen vorderingen strekkende tot schadevergoeding en verbod, maar bijvoorbeeld ook preventieve vorderingen
- verklaring voor recht die ertoe strekt het bestaan van aansprakelijkheid uit onrechtmatige daad te ontkennen ook (Folien Fisher)
c. Alternatieve bevoegdheidsgrond artikel 7 sub 1 Brussel Ibis rechter wordt aangewezen náást de rechter van forum rei!
i. Een persoon die woonplaats heeft op het grondgebied van een lidstaat, kan in een andere lidstaat voor de volgende gerechten worden opgeroepen:
1. SUB 1A: ten aanzien van verbintenissen uit overeenkomst, voor het gerecht van de plaats waar de verbintenis die aan de eis ten grondslag ligt, is
uitgevoerd of moet worden uitgevoerd (nauw verband tussen een vordering en de rechter die kan worden geroepen daarvan kennis te nemen).
a. Wat betekent ‘’overeenkomst’’? (verordenings)autonoom begrip = vrijwillig aangegane verbintenis (Peters). Of er sprake is van een
overeenkomst en de rechter zich bevoegd mag verklaren, moet hij beoordelen aan de hand van de omstandigheden van het geval. Zo niet,
dan moet hij zich alsnog onbevoegd verklaren.
i. Het feit dat een verbintenis voortvloeit uit de combinatie van de verwerving van een onroerende goed en het besluit van een VvE is
niet van invloed op de toepassing van artikel 7 sub 1 onder a, ook het feit dat ze niet hebben deelgenomen maakt niet uit, ook dit
soort verbintenissen zijn verbintenissen uit overeenkomst die worden bestreken door artikel 7 sub 1 (Kerr/Postnov Postnova).
ii. Als je een vervangende verbintenis hebt (bv. schadevergoeding), is de vervangende verbintenis of de te vervangen verbintenis
bepalend? ook de bevoegdheid van de vervangende verbintenissen moet je blijven baseren op de bevoegdheid van de
oorspronkelijke verbintenis (De Bloos/Bouyer).
iii. En als je een vordering met dubbele grondslag hebt, zoals overeenkomst en onrechtmatige daad? voor het ene onderdeel artikel
7 sub 1 (overeenkomst) gebruiken en voor het andere deel artikel 7 sub 2 (onrechtmatige daad); afzonderlijk bevoegdheid creëren.
b. Wat betekent ‘’is uitgevoerd’’? Keuze tussen:
i. De plaats zoals afgesproken
ii. Een andere plaats
c. Wat betekent ‘’moet worden uitgevoerd’’? Keuze tussen:
i. Plaats is in de overeenkomst bepaald
ii. Plaats is niet in de overeenkomst bepaald 2 stappen (Tessili/Dunlop):
1. Nederlandse rechter moet vaststellen: welk recht is volgens eigen IPR van toepassing (Rome I., bv. bij distributie: artikel 4
lid 1 sub f Rome I)
2. Wat bepaalt dit recht over de plaats van de uitvoering van de verbintenis die in geschil is? Onderscheid maken tussen
leveringsverplichting en betalingsverplichting!
a. Uitvoeren in rechtsgebied rechter = bevoegd.
b. Niet = onbevoegd.
2. SUB 1B: lex specialis t.a.v. plaats van uitvoering voor (niet meer conflictenrecht van Rome I te hoeven toepassen):
a. Koop en verkoop van roerende lichamelijke zaken (artikel 7 sub 1b Brussel Ibis)
i. De plaats in een lidstaat waar de zaken volgens de overeenkomst geleverd werden of geleverd hadden moeten worden.
b. Verstrekken van diensten (artikel 7 sub 1b Brussel Ibis)
i. De plaats in een lidstaat waar de diensten volgens de overeenkomst verstrekt werden of verstrekt hadden moeten worden.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper BrenDaRechten. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
