Samenvatting
Samenvatting Dierengedrag
- Vak
- Dierengedrag
- Instelling
- Hogeschool Gent (HoGent)
Samenvatting van 38 pagina's voor het vak Dierengedrag aan de HoGent
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 38 pagina's
Voorbeeld 4 van de 38 pagina's
In winkelwagenVoorbeeld van de inhoud
DierengedragCommunicatie
o Definitie
➔ (1) Communicatie treedt op wanneer een dier reageert op de signalen die worden
uitgezonden door een ander dier
(informatie – overdracht – respons)
➔ (2) Communicatie treedt op wanneer een dier reageert op de signalen die worden
uitgezonden door een ander dier en ze hieruit wederzijds voordeel halen
➔ Voorbeeld:
▪ Wenkkrab:
o Grote schaar
o Wuivende beweging
o balts/dans, agonistische interacties (agressief, intimiderend gedrag)
▪ Mieren
o Volgen geurspoor voor voedsel
o Communicatie?
▪ Slang
o Volgt geurspoor mieren
o Communicatie?
▪ Zweefvlieg
o Mimicry: nabootsen vormen of gedrag van andere soorten
o (1)
0. Voorwaarden communicatie
▪ Zender produceert signaal (functie – doel)
▪ Ontvanger vangt signaal op met zintuigen
▪ Reactor reageert met respons
▪ Respons heeft betekenis voor actor en reactor (wederzijds voordeel)
1. Functies
▪ Herkennen
▪ Alarm slaan
▪ Versteviging sociale banden
▪ Beperken agressief gedrag
▪ Voedseloverdracht
▪ Aanzetten tot gezamenlijk gedrag
1
, Dierengedrag
2. Soorten
Intraspecifieke communicatie
• Communicatie binnen eigen soort
Interspecifieke communicatie
• Communicatie tussen verschillende diersoorten
• Symbiose:
o Poetsvis reinigt andere vissen, vraagt toestemming door
dans (visuele communicatie)
• Mimicry
o Zweefvlieg met tekeningen wesp, waarschuwing vogels
(visuele communicatie)
o Schubbeneter lijkt op poetsvis, danst ook, eet vis (visuele
communicatie)
o Vlinders met ogen
o Rupsen met ogen
o Signalen
➔ Soms zelfde signaal voor verschillende diersoorten
➔ Soms zelfde signaal met verschillende betekenis
➔ Moeten goed geïnterpreteerd worden
▪ Antropomorfiseren van signalen vermijden
▪ Context bekijken
1. Soorten signalen
▪ Digitale
o Alles – of – nietssignalen (vuurvliegje aan of uit)
▪ Graduele
o Variatie in intensiteit en complexiteit (oren hond)
2. Betekenis signalen
▪ Expressie afhankelijk van type, ras, beharing…
o Metacommunicatie
➔ Een signaal over de interpretatie van een ander signaal (vb: puppy-spelen)
o Chemische communicatie
➔ Olfactorische – chemische – geursignalen
➔ Zender: productie chemische stoffen
➔ Ontvanger: Opvangen stoffen door reuk- of smaakorganen
➔ Voordeel:
▪ Makkelijke verspreiding
▪ Eenvoudige zintuigen
➔ Nadeel: trage fade-out
➔ Met feromonen: stoffen die door dieren worden geproduceerd om bij andere dieren een
reactie te veroorzaken
▪ Vomeronasaal orgaan
2
, Dierengedrag
➔ Voorbeeld:
▪ Bijen
o Koningin met koninginnenstof (werksters worden steriel)
o Werksters (nectarrijke/nectararme bloemen markeren)
▪ Termieten
o Elke kaste eigen feromoon (nood aan arbeiders/soldaten/geslachtsdieren)
▪ Naakte molrat
o Eusociaal zoogdier !! (kastensysteem, gemeenschappelijke broedzorg)
o Koningin – werksters – soldaten
o Nakomelingen koningin onvruchtbaar (dominant gedrag en stof in urine)
▪ Mens
o Synchronisatie menstruatiecycli
➔ Flemen:
▪ Opname moleculen van feromonen in vomeronasaal orgaan (= orgaan van Jacobson
▪ Kop hoog – optrekken bovenlip
▪ Schaap, geit, paard, kat
▪ Detectie oestrus
1. Geursignalen hond
▪ Klieren
o Anaalkliertjes
o Glandulae circumanales
o Staartklier
o Tastballen
▪ Ook: Urine, feces, vaginale secretie
▪ Bang dier op tafel → misschien achtergelaten alarmferomonen → effect volgend
dier (goed reinigen)
2. Geursignalen kat
▪ Klieren
o Voetzoolkussentjes
o Kin
o Perioraal
o Oren
o Temporal
o Start
o Perianaal
▪ Urine: sproeien
o Akoestische communicatie
➔ Zender: productie geluidssignalen
➔ Ontvanger: Ontvangen signalen met het oor
➔ Voordeel:
▪ Ver dragend
▪ Snelle fade-out
3
, Dierengedrag
o Tactiele communicatie
➔ Rechtstreeks lichamelijk contact
➔ Nadeel: niet ver dragend (2 individuen bij elkaar)
➔ Voordeel: snelle fade-out
➔ Voorbeeld:
▪ Vlooien
o Vachtverzorging
o Sociale banden verstevigen
o Apen
▪ Allogrooming
o Paarden
o Katten
• Meer agressie = meer allogrooming (spanning veminderen?)
▪ Uiermassage
o Zeug gaat liggen en ritmisch knorren
o Knorfrequentie stijgt bij oxytocinevrijstelling (hypofyse)
o Zuigen en dan melkejectie
o Visuele communicatie
➔ Opgevangen door oog
➔ Voordelen:
▪ Snelle fade-out
▪ Veel variatie
▪ Gradatie
➔ Nadelen:
▪ Licht nodig
▪ Signalen moeten op fotoreceptoren vallen (niet ver dragend)
➔ Voorbeelden:
▪ Kleursignalen
o Fregatvogel
o Pauw
o Cichliden (vissen)
▪ Houding
o Gradueel signaal (oren hond)
o Dreiggedrag (zo groot mogelijk)
o Onderwerping (zo klein mogelijk)
o Faciale expressie
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jannecoorevits. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67866 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen