SAMENVATTING BIJZONDER
BESTUURSRECHT OP
DECENTRAAL NIVEAU
Sophie Verkerke
Hogeschool Saxion
Kwartiel 2.3
,Leerdoelen
- De positie en de bevoegdheden van de overheid en de verhouding tussen de overheid op
centraal niveau en die op decentraal niveau (provincie, gemeente en waterschap)
beschrijven
- De samenstelling, werkwijze, taken en bevoegdheden van en verhouding tussen de
verschillende organen op nationaal niveau bij de provincie, de gemeente en het waterschap
en de verschillende organen op Europees niveau in hoofdlijnen weergeven
- Beschrijven op welke wijze in Nederland invulling is gegeven aan het begrip decentralisatie
en hoe de decentrale overheden zich verhouden ten opzichte van centrale overheid op
nationaal en Europees niveau
- De invloed van het Europees recht op (het functioneren van) het openbaar bestuur op lokaal
niveau in hoofdlijnen weergeven
- Aangeven op welke wijze de organen binnen de decentrale overheden gebruik maken van en
invulling geven aan hun wettelijke taak ten aanzien van besluitvorming met betrekking tot
het omgevingsrecht en openbare orde en veiligheid en hoe derden op besluitvormingsproces
- Uitleggen op welke manieren buiten de juridische procedures om invloed wordt uitgeoefend
vanuit de maatschappij op het besluitvormingsproces.
- De wettelijke bepalingen omtrent de regelgevende bevoegdheid en de
bestuursbevoegdheden van respectievelijk:
o Gemeenteraad, het college van B&W en de burgemeester
o Provinciale staten, gedeputeerde staten en de commissaris van de koning
o Algemeen bestuur, dagelijks bestuur en voorzitter van het waterschap
Correct toepassen op een casus.
2
Samenvatting van Sophie Verkerke
, College 1 Hoofdstukken 1, 2, 3 en 4
De constitutie gaat over de hele oprichting van Nederland, het statuut en de
grondwet zijn hier deel van. (Kahoot)
Staatsrecht: hoe is onze staat ingericht
Staat kent 4 kenmerken:
1. Er is sprake van een specifiek grondgebied
2. Er is een bevolking
3. Er is een wettelijke ordening en er is een bestuurlijke organisatie die gezag
hebben de wet- en regelgeving kan handhaven.
4. Een staat is erkend door andere staten. (Er is sprake van lidmaatschap van
de Verenigde Naties)
Geweldsmonopolie: alleen de staat is bevoegd geweld te gebruiken ten
behoeve van de handhaving van de openbare orde en de bescherming van de
veiligheid van de burgers.
Bestuursrecht: op het moment dat er organen zijn, ga je ze bevoegdheden
geven.
Statuut: het statuut regelt het samenwerkingsverband tussen de 4 landen van
het Koninkrijk der Nederlanden. Het statuut is van hogere orde dan de grondwet,
art. 5 lid 2 Statuut.
Koninkrijk der Nederlanden
4 landen:
- Nederland
- Curaçao
- Aruba
- Sint. Maarten
De vier landen hebben hun eigen manier van zeggenschap. Het Statuut is echter
overkoepelend.
Wetten in formele zin gelden alleen in Nederland, maar Koning Willem Alexander
is koning van al deze landen.
Bes-eilanden:
- Bonaire
- Sint-Eustatius’
- Saba
De Bes-eilanden zijn openbare lichamen. Zij zijn bijzondere gemeenten en
hebben een financiële afhankelijkheid.
Bes-eilanden: openbaar lichaam/bijzondere gemeente, valt onder Nederland.
De volgorde van wet en regelgeving:
1. Verdrag
2. Besluiten van internationale organisaties (richtlijn, verordening)
3. Statuut
4. Grondwet
5. Wetten in formele zin
Hoofdregel: Hoog gaat voor laag. Een regel mag nooit in strijd zijn met alles wat
daarboven zit.
Regering: de koning + de raad van ministers
De raad van ministers: door de koning benoemde ministers en 3
gevolmachtigde ministers.
Nederland
Een constitutionele monarchie, een gedecentraliseerde eenheidsstaat
met een democratisch parlementair regeerstelsel.
Nederland is een constitutionele monarchie: een staat waarin het koningschap
verankerd is in een constitutie. De koning staat niet boven de wet, maar is daaraan
ondergeschikt.
Constitutie: geheel van elementaire geschreven en ongeschreven regels met
betrekking tot organisaties van een staat.
Art. 24 Gw, het koningschap wordt erfelijk vervuld door de wettige opvolgers
van koning Willem I, prins van Oranje-Nassau.
Nederland kent een evenredige vertegenwoordiging: het aantal zetels voor
een partij is in overeenstemming met de aanhang van die partij onder de
bevolking.
Nederland is een rechtsstaat: het overheidshandelen is onderworpen aan de
regels van het recht, zodat de overheid niet naar willekeur mag handelen.
Kenmerken rechtsstaat:
Al het overheidshandelen moet zijn gebaseerd op bevoegdheden die zijn
vastgelegd in de wet.
Er dient sprake te zijn van een machtenscheiding. (Trias politica)
Bestaan van vrije en geheime verkiezingen.
Bestaan van grondrechten.
Bestaan van vrije en onafhankelijke media. (Persvrijheid)
Legaliteitsbeginsel: de overheid mag alleen handelen op grond van wettelijke
bevoegdheden.
Gedecentraliseerde eenheidsstaat: spreiding van de machten.
- Centraal gezag en gezag op decentraal niveau
o Autonomie: eigen huishouding regelen. Vind je terug bij de
provincie en de gemeente.
o Medebewind: de bevoegdheid wordt opgedragen/een taak
opleggen aan de provincie of gemeente.
o Toezicht: altijd een vorm van toezicht om zeker te weten of alles
goed verloopt.
4
Samenvatting van Sophie Verkerke
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper steverkerke. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
