HOOFDSTUK 10) BESTURING
De besturing van organisaties het leiden van een organisatie naar de gestelde doelen.
Bedrijfsproces een geordende bundeling van menselijke activiteiten in relatie tot de productie van goederen
en/of diensten
VB bedrijfsprocessen: inkoop, productie, administratieve, marketing en verkoop
Procesbeheersing het doelgericht laten verlopen van bedrijfsprocessen door middel van planning,
coördinatie en bijsturing
HOOFDSTUK 10.2)
10.2.1 TRANSFORMATIEPROCES
Bij transformeren van productiefactoren heb je altijd een “invoer” en een “uitvoer”.
4 soorten productiefactoren:
1. Arbeid; mensen
2. Natuur; grond- en hulpstoffen, energie, halffabricaten
3. Kapitaal; geld, productiemiddelen oftewel machines
4. Informatie; over concurrenten, maatschappelijke informatie
De vier hierboven genoemde productiefactoren dienen eerst door de organisaties te worden ingekocht. Dat
betekent dus dat er ‘markten’ voor productiefactoren bestaan.
Er wordt ook naar de kwaliteit van de 4 soorten productiefactoren gekeken:
1. Arbeid; uittredende mensen
2. Natuur; afval- en uitvalstoffen, vrijgekomen warmte, lawaai, vervuiling en stank
3. Kapitaal; rendement, afgeschreven productiemiddelen
4. Informatie; verslaglegging en verantwoording, reclame-uitingen en public relations
Een organisatie is aan twee kanten verbonden met de omgeving, omdat ze van haar omgeving ontvangt en na
transformatie weer producten aan haar omgeving aflevert.
, 10.2.2 TYPEN BEDRIJFSPROCESSEN
Er zijn 3 typen bedrijfsprocessen te onderscheiden:
Primaire Alle activiteiten die rechtstreeks een bijdrage leveren aan het tot stand komen van het
product en/of dienst
o VB inkopen, produceren, verkopen en leveren
Secundaire of ondersteunende Alle activiteiten die worden uitgevoerd om bepaalde
productiefactoren in stand te houden
o VB personeels- en financieel beheer en het beheer van de informatiesystemen
o Secundaire processen vormen geen doel op zich maar dienen om de primaire processen goed
en ongestoord te laten functioneren
Bestuurlijke Alle activiteiten die voor een belangrijk deel richting geven aan de primaire en de
secundaire processen, eb de organisatie richten op de gestelde organisatiedoelen.
Er zijn 4 bestuurlijke taken die binnen het bestuurlijke proces worden gerekend:
a) Strategievorming toekomstbeeld wordt vastgesteld en een strategie wordt gekozen.
b) Planning zodanige wijze afstemmen van primaire en secundaire processen dat de gestelde doelen
worden behaald
c) Structurering ontwikkelen van raamwerk waarbinnen mensen en middelen in een organisatie
worden ingezet
d) Procesbeheersing het doelgericht en doelmatig laten verlopen van bedrijfsprocessen door middel
van plannen, meten, vergelijken en bijsturen
10.2.3
Er zijn 3 voorwaarden voor het kunnen beheersen van processen:
1. Sprake zijn van eenduidige doelstellingen die men wil bereiken. Bij voorkeur in kwantitatieve vorm te
formuleren
2. Gestelde organisatiedoelen moeten uitvoerbaar zijn
3. Mogelijkheden voor het op een of andere manier beïnvloeden van een bedrijfsproces
Er wordt veelal gekozen voor het gebruik van een structurele en cyclische aanpak bij het doelgericht laten
verlopen van bedrijfsprocessen: de PDCA-cirkel*
Plan het maken van een plan voor het beheersen van de processen
Do het meten van de voortgang van het bedrijfsproces
Check het vergelijken met de normen en standaarden in het plan
Act het uitvoeren van bepaalde maatregelen indien afwijkingen een bepaalde grens overschrijden
Bij afwijkingen van de geplande norm moet er worden ingegrepen, de bijsturing kan invloed hebben op:
De doelstellingen
De strategie
De planning
De structurering
Het primaire proces
Het secundaire proces
*Walter A. Shewart. Begin 20e eeuw.