Samenvatting
Samenvatting Biologie voor jou 5vwo thema 4 Planten
Samenvatting over thema 4 van 5vwo planten.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 7 pagina's
Voorbeeld 2 van de 7 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting biologie 5v 2020-03Thema 4 Planten
2. Bouw, groei en ontwikkeling van planten
Elk orgaan van een plant wordt omgeven door epidermis (opperhuid) of kurk beide
weefsels beschermen tegen waterverlies en infecties
In de wortels groeien epidermiscellen uit tot wortelharen.
In elk orgaan: transportvaten transporteren water met daarin opgesloten stoffen:
1. Houtvaten: groeien naar binnen (anorganisch)
2. Bastvaten: groeien naar buiten (organisch)
Vulweefsel (schors en merg): weefsel dat tussen epidermis en transportvaten zit
betrokken bij fotosynthese opslagen stevigheid
Delingen vinden plaats in meristemen (deelweefsels) bevinden zich in de toppen,
knoppen, jonge bladeren. zorgen voor lengtegroei
In de stengels komt ook meristeem voor: cambium zorgt voor diktegroei
In de meristemen komen stamcellen voor: cel die nog niet is gedifferentieerd.
Als een cel in het meristeem zich deelt, ontstaan 2 dochtercellen. 1 blijft een
meristeemcel, de andere gaat zich opnieuw delen ondergaat celstrekking: daarbij
kan de cel van vorm veranderen (celdifferentiatie) en een speciale functie krijgen
(celspecialisatie).
Houtvaten ontstaan uit boven elkaar gelegen houtcellen. De houtcellen zetten tegen
de verticale primaire celwanden dikke secundaire celwanden af van cellulose &
houtstof (lignine).
De dwarswanden tussen boven elkaar liggende houtcellen verdwijnen onder invloed
van enzymen tenslotte verdwijnen de cellen zelf.
Bij bastvaten verdwijnen de dwarswanden niet maar komen er openingen (zeefplaat)
de cellen verdwijnen niet, wel de celkernen.
Uit het cambium ontstaan meer houtcellen dan bast: ieder jaar ontstaat zo een laag
hout en een dun laagje bast (jaarringen)
Voorjaarshout: in het voorjaar wijde houtvaten met dunne wanden. Zomerhout:
zomer nauwere houtvaten met steeds dikkere wanden.
Jaargrens: scherpe overgang tussen het donkere zomerhout en lichte voorjaarshout.
in de herfst en winter vinden geen delingen in het cambium plaats.
In de bast zijn geen jaarringen te onderscheiden doordat de bastvaten snel worden
samengedrukt.
3 Transport in planten
Transport in zaadplanten: via hout/bast vaten
Houtvaten: water en zouten van de wortels via de stengels naar de bladeren
(anorganische sapstroom). Bastvaten: vervoeren water en assimilatieproducten van
de bladeren naar alle delen van de plant (organische sapstroom).
1
, Samenvatting biologie 5v 2020-03
Planten nemen via de wortels water en mineralen op via de worteluiteinden waar
epidermiscellen zijn uitgegroeid tot wortelharen deze zorgen voor fijne
vertakkingen waardoor het worteloppervlak wordt vergroot .
Hout en bastvaten liggen in centrale cilinder buitenste laag hiervan: endodermis,
zorgt voor selectieve opname mineralen.
Vanaf wortelharen tot centrale cilinder transport via celwanden permeabel voor
water en mineralen.
In de celwanden netwerk van kleine poriën die met elkaar in verbinding staan :
capillaire werking. Door de werking stroomt er water met mineralen vanuit de bodem
de wortels in. dit is mogelijk doordat de poriën nauw zijn.
De cohesiekrachten: waardoor de watermoleculen bij elkaar blijven en de
adhesiekrachten waarmee ze aan de wand worden vastgehouden. Zijn samen groter
dan de zwaartekracht. hierdoor zijn de celwanden van de opperhuid en schors
doordrenkt met water en mineralen uit de bodem,
De endodermiscellen van de centrale cilinder zijn met elkaar verbonden via een
kurklaagje, waar water en mineralen niet doorheen kunnen. de enige manier om
deze barrière te passeren is via het celmembraan van de endodermiscellen die
evenwijdig lopen met de omtrek van de wortel.
Het celmembraan van de endodermiscellen zorgt voor een actief transport van
mineralen van de schors naar de centrale cilinder.
Daardoor wordt de osmotische waarde in de centrale cilinder groter dan die in de
schors.
Door osmose diffundeert er water naar de centrale cilinder. Om zo de hoge
osmotische waarde lager te maken, water van lage naar hoge concentratie, deeltjes
veranderen niet qua hoeveelheid dus lagere osmotische waarde
De kurkbandjes verhinderen dat water met opgeloste mineralen van de centrale
cilinder via de celwanden terugstroomt naar de schors.
Het water met opgeloste minderalen stijgt waardoor in de houtvatenworteldruk
Wanneer door worteldruk meer water het blad binnenkomt dan er verdampt
veroorzaakt druppelen
Water in en cel met een lage osmotische waarde verplaatst zich via een
celmembraan naar een aanliggende cel met een hoge osmotische waarde.
Waterverplaatsing hangt ook af van druk in een cel (turgor)
Bij gelijke osmotische waarde zal water in een cel met hoge druk zich verplaatsen
naar een lagere.
Waterpotentiaal: afhankelijk van osmotische waarde en turgordruk
Yw = Ys + Yp
Yw: waterpotentiaal, Ys: osmotisch potentiaal, Yp: drukpotentiaal (turgordruk)
‘naarmate de concentratie opgeloste stof lager is en de druk in de oplossing hoger
is waterpotentiaal van die oplossing hoger’
Water beweegt van een hogere naar een lagere waterpotentiaal.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marloesepp. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 81113 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen