Hoorcollege 1 (1-2-2021)
Inleiding
Ontwikkelingspsychologie
Video’s:
- Driftbui
- Gehechtheid aan moeder
Welke vragen roepen de video’s op m.b.t. het gedrag/de ontwikkeling van kinderen?
1. Is dit normaal (leeftijdsadequaat) gedrag?
Wat je in de video’s ziet, is voor hun leeftijd normaal.
2. Stel dat het gedrag wat deze kinderen laten zien typerend voor hen is; hoe
verschillen ze dan van elkaar? En hoe stabiel zijn die verschillen?
Verschillen in temperament???
3. Wat veroorzaakt dit gedrag? Waar komen de verschillen tussen deze kinderen
vandaan?
Aanleg of aanpak van de ouder???
4. In hoeverre kan je het gedrag van kinderen beïnvloeden? En op welke leeftijd?
Plasticiteit → interventies???
5. Is dit gedrag kenmerkend voor een bepaald stadium?
Leeftijdsspecifieke periode: Angst voor onbekende → 8-24 mnd.
6. Hoe kan je dit gedrag verklaren?
Theorie nodig!
Inleiding
Ontwikkelingspsychologie – Development of Science
De studie van de ontwikkeling van de mens op:
- Lichamelijk: motorische ontwikkeling + ontwikkeling van brein
- Cognitief: Leren van taal, logisch redeneren
- Emotioneel: Zelfregulatie ontwikkelen
- & Sociaal gebied: Aangaan van relaties
Relevantie
Bij onderzoek en werken met kinderen altijd rekening houden met ontwikkelingsfase.
Doelen van ontwikkelingspsychologie
- Begrijpen hoe biologische en culturele processen de menselijke ontwikkeling
beïnvloeden.
, - Ontwikkelen van effectieve manieren om het welzijn en de gezondheid van kinderen
te waarborgen
Contexten van ontwikkeling
Ontwikkeling van het kind kun je niet los zien van de context zelf
- Fysieke omgeving: gezin, buurt, school
- Culturele normen & waarden
- Opvoedingsdoelen
Historische context
➔ 20e eeuw: Speeltuin gebruikt voor motorische ontwikkeling van kinderen te
stimuleren.
➔ 21e eeuw (2014): Speeltuinen gebruikt om creativiteit en sociale ontwikkelingen van
kinderen te stimuleren.
➔ 2018 (Artikel UK): Speeltuinen gebruikt om kinderen weerbaarder en zelfstandiger te
maken (d.m.v. hoger risico: modderpoel, schommel aan band, gereedschapszaken)
Perioden
Periods Perioden Leeftijd vanaf…
Prenatal period Prenatale fase Conceptie
Infancy Babytijd Geboorte (tot 2-2,5 jaar)
Early childhood Vroege kindertijd Ong. 24-30 mnd.
Middle childhood Kindertijd Ong. 5-7 jaar
Adolescence Adolescentie Ong. 11-12 jaar (tot 18-20
jaar)
Leerdoelen
1. Overzicht hebben van de normale ontwikkeling
- Lichamelijk
o (pré)frontale hersenschors (betrokken bij plannen, emotie regulering,
vooruitdenken): Uitgerijpt rond 18-20 jr.
- Cognitief
o Objectpermanentie (verstopte item is er wel nog): 8-24 mnd.
- Emotioneel
o Angst voor hoogte: ontstaat rond +/- 8 mnd.
- Sociaal
o Sociale lach: Ontwikkelt +/- 3 mnd.
2. Overzicht hebben van belangrijke theorieën, wetenschappers en experimenten
- Piaget
o Cognitieve ontwikkeling
- Skinner
o Operant conditioneren: Belonen/bestraffen
- Vygotsky
o Sociaal-culturele benadering
- Bandura
o Sociaal leren: Leren door kijken naar anderen (= afkijken)
- Bowlby
o Gehechtheid
, 3. Kritisch beoordelen van ontwikkelingspsychologie literatuur
a. Typeren en evalueren van theorieën… (wordt later vervolgd)
Een theorie is gekleurd door (vaak impliciete) aannames/uitgangspunten:
- Endogeen
= Theorie gaat ervan uit dat de ontwikkeling het resultaat is van interne factoren
o Psychodynamische theorie (Freud)
o Gehechtheidstheorie: Alle mensen hebben aangeboren neiging zich te
hechten aan verzorgers
- Exogeen
= Theorie gaat ervan uit dat de ontwikkeling het resultaat is van (specifieke) externe factoren
o Operant conditioneren (Skinner)
- Constructivistisch
= Theorie gaat ervan uit dat ontwikkeling een constante organisatie en reorganisatie is, die
plaats vindt doordat het kind zelf zijn eigen ontwikkeling constructueert
o Theorie van Piaget
De uitgangspunten beïnvloeden:
- Wat onderzocht wordt: domein
- Hoe het onderzocht wordt: onderzoeksmethode
- Hoe gegevens geïnterpreteerd worden: centrale thema’s
b. Kwaliteit van onderzoek… (wordt later vervolgd)
- Objectiviteit
Verzamelen en analyseren van gegevens is niet gekleurd door de vooroordelen van de
onderzoeker.
- Repliceerbaarheid
Andere onderzoeker krijgt met dezelfde procedures dezelfde uitkomsten.
- Betrouwbaarheid
Gelijke uitkomsten bij herhaalde metingen;
Gelijke uitkomsten bij verschillende beoordelaars.
- Validiteit
Meten wat je beoogt te meten
Leerdoelen: THEORIE
Film vader en kind van 7 in Risk room:
Kijk vanuit twee verschillende theorieën:
- Vanuit de gehechtheidstheorie die stelt dat sensitiviteit van de ouder belangrijk is
voor een veilige gehechtheid
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fp2001. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.