Een volledige samenvatting van het 6VWO Biologie voor jou Handboek. In de samenvatting komen de volgende onderwerpen aan bod:
- Vertering
- Transport
- Gaswisseling en Uitscheiding
- Afweer
- Evenwichten (deze komt niet uit het 6VWO boek, dit korte hoofstuk is dus extra)
Met deze samenvatti...
Biologie
Inhoud
Thema 1..................................................................................................................................................2
1.1 – Voedingsstoffen.........................................................................................................................2
1.2 – Het verteringsstelsel..................................................................................................................4
1.3 – Chemische vertering..................................................................................................................6
1.4 – Resorptie....................................................................................................................................6
1.5 – gezonde voeding........................................................................................................................7
Thema 2..................................................................................................................................................9
2.1 – transportsystemen.....................................................................................................................9
2.2 – Het hart....................................................................................................................................10
2.3 – De bloedvaten..........................................................................................................................13
2.4 – Het bloed.................................................................................................................................15
2.5 – Weefselvloeistof en lymfe.......................................................................................................16
Thema 3................................................................................................................................................18
3.1 – Gaswisseling.............................................................................................................................18
3.2 – Longventilatie..........................................................................................................................20
3.3 – De lever....................................................................................................................................22
3.4 – De nieren.................................................................................................................................23
3.5 – De huid.....................................................................................................................................24
Thema 4................................................................................................................................................26
4.1 – Bescherming............................................................................................................................26
4.2 - Afweer......................................................................................................................................26
4.3 – Immuniteit...............................................................................................................................29
4.4 – Transplantatie en bloedtransfusie...........................................................................................29
Thema 5................................................................................................................................................31
5.1 – Evenwicht in een organisme....................................................................................................31
5.2 – Evenwicht in een orgaan..........................................................................................................32
5.3 – Evenwicht in een cel................................................................................................................33
5.4 – Evenwicht in een populatie......................................................................................................33
5.5 – Evenwicht in een ecosysteem..................................................................................................34
, Thema 1
1.1 – Voedingsstoffen
Voeding
- Alles wat je eet en drinkt zijn voedingsmiddelen
- Voedingsmiddelen bevatten voedingsstoffen
o Zes groepen (en voedingsvezels)
Eiwitten/ koolhydraten/ vetten/ water/ vitaminen/ mineralen
o Vervullen verschillende functies
Bouwstoffen (vorming organische moleculen)/ brandstoffen (energie
leveren)
Eiwitten
- Tientallen tot duizenden aminozuren in ketens
- Dierlijke eiwitten in vlees/ vis/ kaas/ eieren
- Plantaardige eiwitten in brood/ graanproducten/ peulvruchten/ noten/ paddenstoelen
- In verteringsstelsel worden eiwitten uit voedsel gesplitst in afzonderlijke aminozuren en
opgenomen in bloed
o Via lever worden ze vervoerd naar alle andere organen
- In eiwitten 20 soorten aminozuren
o 12 soorten kunnen in lichaam gemaakt worden
In lever uit andere aminozuren gemaakt door overplaatsing van
aminozuurgroep (-NH2) → transaminering
o Andere 8 moeten in voedsel voorkomen → essentiële aminozuren
- Bouwstoffen van cellen en weefsels
o Bijvoorbeeld in tussencelstof: collageenvezels/ beenweefsel/ kraakbeenweefsel
- Reguleren processen
o Transport/ cel communicatie/ chemische reacties/ bloedstolling/ immuniteit
- Brandstof
o Eiwitten omgezet in glucose → vervolgens verbrand
Niet genoeg glucose → eiwitten uit spieren verbrand → spiermassa afname
o Overschot aan eiwitten/ aminozuren omgezet in glucose
o Bij dissimilatie wordt ammoniak in de lever omgezet in ureum dat wordt
uitgescheiden met de urine
Ook bv. pyrodruivenzuur → glycolyse → energie
Koolhydraten (sachariden)
- In zoete vruchten/ jam/ stroom/ honing
o Bevatten veel glucose/ fructose/ sacharose
- In brood/ aardappelen/ rijst/ pasta
o Bevatten veel zetmeel
- In melk
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper BrittDockhorn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.