100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten
logo-home
Samenvatting Psychologie, een inleiding, 8e editie met MyLab NL toegangscode, ISBN: 9789043034593 Psychologie (SW-4-PSYC-20) €6,49
In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting Psychologie, een inleiding, 8e editie met MyLab NL toegangscode, ISBN: 9789043034593 Psychologie (SW-4-PSYC-20)

 0 keer verkocht

Dit document bevat een samenvatting van de hoofdstukken voor het tentamen van Psychologie in jaar 2 Social Work. De samenvatting is geschreven aan de hand van de topiclist. Ook de aantekeningen van de colleges staan in het document.

Voorbeeld 4 van de 34  pagina's

  • Nee
  • Hoofdstuk 6, 7.3 & 7.4, 9, 11, 14
  • 31 maart 2021
  • 34
  • 2020/2021
  • Samenvatting
book image

Titel boek:

Auteur(s):

  • Uitgave:
  • ISBN:
  • Druk:
Alle documenten voor dit vak (32)
avatar-seller
dirmajansen02
Psychologie blok 3 jaar 2.

Leertaak 1. Sociale psychologie.
Hoofdstuk 11 Zimbardo.
De sociale psychologie is een vakgebied waarin wordt onderzocht op welke wijze individuen elkaar
beïnvloeden. De sociale psychologie onderzoekt ook welke krachten mensen samenbrengen in
vriendschappen en liefdesrelaties, en hoe mensen samenwerken en conflicten oplossen.
De sociale context is de combinatie van (a) mensen, (b) de activiteiten van en interacties tussen
mensen, (c) de omstandigheden waarin bepaalt gedrag plaatsvindt, en (d) de verwachtingen en
sociale normen die bepalen hoe het gedrag er in een gegeven situatie uit moet zien.
Sociaal psychologen geloven dat als we eenmaal begrijpen welke processen en mechanismen tot
negatief sociaal gedrag leiden, positieve interventies ontwikkeld kunnen worden om dergelijke daden
te voorkomen of te veranderen.
Situationisme gaat ervan uit dat de externe omgeving, of de gedragsmatige context, onze gedachten,
gevoelens en gedragingen op een subtiele, maar krachtige manier kan beïnvloeden. Situationisme
staat tegenover dispositionalisme: de neiging gedrag aan interne factoren toe te schrijven, zoals
genen, persoonlijkheidstrekken en karaktereigenschappen.
Een sociale rol is een sociaal gedefinieerd gedragspatroon dat mensen in een bepaalde
omstandigheid of groep dienen te vertonen.
Sociale normen kunnen zeer ruime gedragsrichtlijnen zijn, zoals ideeën over acceptabele politieke en
religieuze opvattingen, of juist heel specifieke normen, zoals de eis dat je rustig bent in de
bibliotheek. Normen kunnen grote invloed hebben op het verloop van een gesprek, omdat ze het
aansnijden van gevoelige of met taboes omringde onderwerpen in bepaalde gezelschappen
verbieden. Sommige normen bestaan in de vorm van ongeschreven regels die in verschillende
situaties zijn ingebouwd.
De effecten van sociale druk zijn onder meer zichtbaar in de stemming van mensen, in hun manier
van kleden en in hun vrijetijdsbesteding. De neiging om andere mensen te imiteren wordt ook welk
het kameleoneffect genoemd, een dier dat zich aanpast aan verschillende omgevingen.
Het Asch-effect is de sterke invloed van een groep op het oordeel van een individu. Solomon Aschs
experiment is een klassieke illustratie geworden van conformisme: de neiging van mensen om het
gedrag en de meningen van andere groepsleden over te nemen. Bij het Asch-effect conformeren
mensen zich vanwege normatieve invloeden: ze willen geaccepteerd, goedgekeurd en aardig
gevonden worden en niet worden afgewezen door anderen. Een andere oorzaak van conformiteit
vinden we bij informationele invloeden: correct willen zijn en begrijpen wat de juiste manier van
handelen is in bepaalde situaties.
Het autokinetisch effect is een perceptuele illusie waarbij men bewegingen waarneemt van een
stilstaande lichtvlek in een volkomen donkere kamer.
In het onderzoeksgebied sociale neurowetenschappen worden methoden uit het hersenonderzoek
gebruikt om verschillende typen sociaal gedrag te onderzoeken, zoals stereotypering bij
vooroordelen, attitudes, zelfbeheersing en emotionele regulering.
Groepen kunnen zelf ook druk ervaren om zich te conformeren. Dit belangrijke sociaalpsychologische
proces waarbij conformisme van denken en besluitvorming van individuen in groepen, zoals
commissies, wordt gestimuleerd, werd door de psycholoog Janis groepsdenken genoemd.
Cohesie refereert aan solidariteit, loyaliteit en groepsgevoel.
Helden zijn mensen die in staat zijn verzet te bieden tegen situationele krachten waarvoor hun
groepsgenoten zwichten en die zelf trouw blijven aan hun persoonlijke waarden.
Zij bevechten corrupte of immorele systemen doordat ze niet meegaan met de algemene norm.
Voorbeelden van zulke helden zijn klokkenluiders. Klokkenluiden is gedefinieerd als het
bekendmaken door personeelsleden van illegale, immorele of niet-legitieme praktijken die onder de
controle vallen van hun werkgever, aan personen of entiteiten die tegen dergelijke praktijken actie
kunnen ondernemen.

,Proefpersonen waren extra geneigd om de autoriteit te gehoorzamen:
- als een gelijkwaardige persoon gehoorzaamheid voordeed door in te stemmen met de opdrachten
van de autoriteitsfiguur;
- als het slachtoffer zich niet in de buurt van de ‘leraar’ bevond en als de proefpersoon hem niet zag
of hoorde, wat een gevoel van anonimiteit versterkte;
- als de autoriteitsfiguur een hogere status had dan de ‘leraar’.
Darley en Latané concludeerden dat de kans op interventie afneemt naarmate de groep groter is. Dit
is het zogenaamde omstandereffect (bystander effect). Ze vermoedden dat dat komt doordat elk
individu ervan uitgaat dat een ander wel iets zal doen, zodat hij of zij zelf niet betrokken hoeft te
raken.
De beloningstheorie van aantrekkingskracht is onderdeel van de theorie over sociaal leren: de
mensen die we het aardigst vinden, zijn de mensen die ons een maximale beloning geven tegen
minimale kosten. Sociaal psychologen onderscheiden vier belonende factoren die als duidelijke
voorspellers van aantrekkingskracht kunnen fungeren: nabijheid, gelijkenis, openheid en fysieke
aantrekkelijkheid. We kiezen onze vrienden, zakenrelaties en geliefden omdat ze ons een bepaalde
combinatie van deze factoren bieden tegen relatief lage kosten.
Nabijheid. Regelmatig contact is de beste voorspeller van een hechte vriendschap. Het principe van
nabijheid is de notie dat mensen vooral vriendschap zullen sluiten met anderen in hun nabije
omgeving, met wie ze het meeste contact hebben.
Gelijkenis. Mensen sluiten bij voorkeur vriendschap met iemand die dezelfde opvattingen, interesses,
normen en ervaringen heeft als zijzelf. Het principe van gelijkheid is de notie dat mensen zich
aangetrokken voelen tot degenen die et meeste op henzelf lijken.
Openheid. Goede vrienden en geliefden vertellen elkaar dingen die ze niet zo snel met anderen
zouden delen. Het principe van openheid geeft een teken van vertrouwen.
Fysieke aantrekkelijkheid. Mensen vinden gewoonlijk meer beloning in het omgaan met mensen die
ze lichamelijk aantrekkelijk vinden dan in het omgaan met mensen die er ‘gewoon’ of ‘alledaags’
uitzien.
Matching hypothese is de hypothese die stelt dat mensen vrienden en partners vinden die even
aantrekkelijk worden gevonden als zijzelf.
De theorie over de verwachte waarde is theorie uit de sociale psychologie die stelt dat mensen een
beslissing nemen over het wel of niet nastreven van een vriendschap door de potentiële waarde van
de vriendschap af te zetten tegen hun verwachtingen over de kans van slagen.
Cognitieve dissonantie is een toestand waarin mensen tegenstrijdige cognities ervaren, met name als
hun bewuste gedrag in strijd is met hun overtuigingen.
Met romantische liefde wordt een tijdelijke en bijzondere emotionele toestand bedoeld die meestal
na een paar maanden langzaam maar zeker wegebt.
Een bekende visie op de liefde is afkomstig van Robert Sternberg. Zijn driedimensionale theorie over
liefde zegt dat liefde uit drie componenten kan bestaan: passie (erotische aantrekkingskracht),
intimiteit (gedeelde gevoelens en vertrouwelijkheid) en toewijding (het voornemen om de relatie op
de eerste plaats te zetten).
Volledige liefde bevat alle drie de componenten. Kameraadschappelijke liefde volgt vaak na de
verliefdheidsfase; hierbij is de passie afgenomen en ontstaat vaak een grotere intimiteit en een
sterkere verbinding.
Onder de fundamentele attributiefout verstaan psychologen de neiging om bij het interpreteren van
gedrag van anderen enerzijds een overmatige nadruk te leggen op persoonlijke karaktertrekken,
terwijl anderzijds de situationele invloeden worden geminimaliseerd.
Self-serving bias: attributie waarbij men succes bij zichzelf toeschrijft aan interne factoren en
verantwoordelijkheid voor falen afwijst.
Een vooroordeel heeft meestal te maken met een negatief oordeel dat sommige mensen hebben
over anderen. We definiëren het begrip vooroordeel als negatieve houdingen, overtuigingen en
gevoelens tegenover een individu vanwege zijn of haar lidmaatschap van een bepaalde groep of
categorie. een vooroordeel kan tot uiting komen in negatieve emoties, in negatieve attributies of in

,stereotypen die zo’n houding rechtvaardigen, en/of in pogingen om alle leden van de bewuste groep
te mijden, te controleren, te domineren of te elimineren.
Bevooroordeelde opvattingen vormen een extreem vertekend filter dat de manier waarop we
anderen waarnemen en behandelen al bij voorbaat in een bepaalde richting stuurt.
De term vooroordeel slaat op een attitude, op iemand opvattingen, terwijl discriminatie een
gedragspatroon is. We definiëren discriminatie als een negatieve actie ten opzichte van een individu
vanwege zijn of haar lidmaatschap van een bepaalde groep.
Pas als we oorzaken van ons vooroordelen goed begrijpen, kunnen we gaan nadenken over mogelijke
‘oplossingen’, manieren om antisociale reacties tegen te gaan. Hier volgen een aantal oorzaken van
vooroordelen:
1. ongelijkheid en sociale afstand
Waargenomen verschillen of overeenkomsten tussen jezelf en anderen.
2. een zondebok aanwijzen
Een persoon of groep die ten onrechte de schuld krijgt als anderen zich bedreigd voelen. Een
zondebok aanwijzen werkt het best als het voorwerp van de minachting gemakkelijk en duidelijk
herkenbaar is aan de hand van huidskleur of lichamelijke kenmerken, of als zulke verschillen door
propaganda in de geest van de dominante groep kunnen worden gecreëerd.
Dehumanisering gebeurt wanneer sommige mensen anderen als minder dan menselijk gaan
beschouwen, het is het psychologische proces waarbij de perceptie en cognities van anderen op
zodanige wijze worden vertekend dat deze van hun menselijkheid worden beroofd en waarbij ze als
volkomen anders en waardeloos worden afgeschilderd.
Stereotypedreiging is een negatieve beïnvloeding van de prestaties die ontstaat wanneer iemand zich
ervan bewust wordt dat van leden van zijn of haar groep wordt verwacht dat ze op dat gebied slecht
presteren.
De macht van het systeem is de Top-downinvloed die situaties creëert en in stand houdt die
vervolgens van invloed zijn op het gedrag van individuen. De macht van ‘bovenaf’.
Sociale facilitatie.
Gemakkelijke taak. Stel dat we een gemakkelijke taak moeten oplossen in het bijzijn van anderen. De
sociale facilitatie theorie verklaart dat we op dat moment ( door de aanwezigheid van anderen) nog
beter zullen presteren bij deze gemakkelijke taak. Het aanwezige publiek zorgt ervoor dat we nog
sneller de eenvoudige taak tot een goed einde krijgen.
Moeilijke taak. Wat zien we bij een moeilijke taak? De aanwezigheid van de anderen zal ervoor
zorgen dat we extra druk ervaren en hierdoor er langer over zullen doen om de taak tot een goed
einde te brengen, dan dat we deze alleen zouden oplossen.
Social loafing.
Wanneer we een taak in groep doen en ons individueel gedrag niet beoordeeld kan worden, zullen
sommige mensen ervoor kiezen om lui te zijn. Hiermee wordt bedoeld dat ze de aanwezigheid van de
groep als motivatie gebruiken om zelf minder goed te moeten presteren. Men gaat er van uit dat de
individuele aanwezigheid toch niet opvalt. Waarom zou men moeite doen voor iets, als men
onopvallend gewoon kan meedraaien in de groep zonder individueel beoordeeld te worden?

Bij het Stanford Prison Experiment speelden studenten 6 dagen de rol van gevangenisbewaker of de
rol van gevangene. Na het experiment gaven de studenten aan veel te hebben geleerd over zichzelf
en over hoe mensen in elkaar zitten. De belangrijkste les was: onderschat nooit de invloed van een
ongunstige situatie, en van een systeem dat zulke situaties creëert.
individuatie is een groeiproces, volwassen worden, waarbij de mens zich bewust wordt van zijn
uniekheid tegenover andere mensen.
Bij groupthink gaat het om het krijgen van een blikversmalling als groep. Streven naar consensus in
de groep is sterker dan het streven naar het juiste, irrationeel.
Prosociaal gedrag is juist sociaal gedrag.

, Hoorcollege 2 - Sociale psychologie - Petra van Harten.

Sociale psychologie onderzoekt wat de aanwezigheid van anderen doet op iemands gedrag.

Een groep is twee of meer mensen die een interactie met elkaar aangaan en die onderling van elkaar
afhankelijk zijn in de zin dat hun behoeften en doelstellingen ervoor zorgen dat ze elkaar
beïnvloeden.

- omstander/bystander effect.
Mensen bieden geen hulp bij iemand die hulp nodig heeft, omstanders lopen weg.
Het effect dat mensen passief toekijken of wegkijken als iemand in nood is.
Vooral bij grote groep, want dan wordt de verantwoordelijkheid gespreid. Waarom zou ik helpen als
er zoveel anderen zijn die ook kunnen helpen?

- conformisme - experiment Asch
Het aanpassen van zichzelf aan het gedrag en de opvattingen die heersen in een bepaalde groep met
als doel geaccepteerd te worden binnen deze groep.
Invloed van normen wordt vaak zichtbaar als we die normen vaak overtreden.

- sociale rollen en normen
Groepsnorm: gemeenschappelijk idee dat onder de leden van de groep leeft over wat in een
bepaalde situatie gepast of ongepast is.

Sociale rol: gemeenschappelijke verwachtingen in een groep over hoe bepaalde mensen geacht
worden zicht te gedragen.
Normen en waarden die aan iemand gesteld worden in een bepaalde positie.
- voorgeschreven rol
- rolvervulling
- verworven rol
Verschil met groepsnorm: regels die door alle groepsleden worden onderschreven, niet de
verwachtingen die je van één of meerdere groepsleden hebt.

Nadelen sociale rollen:
Mensen kunnen zo opgaan in hun rol dat zij hun persoonlijke identiteit en persoonlijkheid verliezen.
Als men niet in overeenstemming handelt met de verwachtingen bij de betreffende rol kunnen
problemen ontstaan.

Fundamentele attributiefout
Mensen overschatten de mate waarin menselijk gedrag wordt bepaald door interne, dispositionele
factoren en onderschatten de rol van situationele factoren.
Dus: we denken dat gedrag van ander door bepaalde eigenschappen wordt veroorzaakt en
onderschatten de invloed van de situatie…

- sociale Facilitatie/Social Loafing
Sociale facilitatie.
Neiging om in aanwezigheid van anderen beter te presteren.
Heeft vooral betrekking op situaties waar mensen een prestatie moeten leveren in aanwezigheid van
anderen terwijl de anderen passief zijn en zelf geen bijdrage kunnen leveren.
Verklaring: geneigdheid tot competentie
Eenvoudige taken doen we beter als mensen toekijken. Betere prestaties.
Moeilijke taken doen we slechter als mensen toekijken. Slechtere prestaties.

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dirmajansen02. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 65004 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Begin nu gratis
€6,49
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd