Samenvatting
Samenvatting Ethiek de basis, ISBN: 9789001865146 Mensbeeld, Ethiek En Werkwijzen
Dé samenvatting van Ethiek in zijn gehele volledigheid en zonder fouten!
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 20 pagina's
Voorbeeld 3 van de 20 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
VolgenVoorbeeld van de inhoud
Samenvatting Ethiek tentamen periode 3De student kan morele oordelen onderscheiden
De student onderscheidt waarden, normen en deugden en de ethische theorieën, plichtethiek,
gevolgenethiek en deugdenethiek
De student kan verantwoordelijkheden in een bepaalde context benoemen
De student kan verschillende vrijheden onderscheiden
De student kan verschillende vormen van rechten vanuit de ethiek onderscheiden
De student kan de verschillende betekenissen van rechtvaardigheid onderscheiden
De student kan de begrippen integriteit en normatieve professionaliteit toepassen
De student kan op systematische wijze een situatie moreel beoordelen
H.1 Moraal, een kwestie van oordelen
De student kan morele oordelen onderscheiden
1.1 Moraal, een kwestie van oordelen
Moreel oordeel = een oordeel over iets wat we goed of slecht vinden omtrent het gedrag van
mensen en hoe ze met elkaar omgaan. Je spreekt hier uit wat je behoorlijk vindt van jezelf en van
anderen. Je geeft aan hoe je verwacht dat die ander met jou of anderen om zou moeten gaan.
Intuïtief moreel oordeel = een moreel oordeel dat vanzelf komt. Je oordeelt hierbij automatisch, je
denkt er niet over na vóórdat je het doet.
Drie verschillende processen die zich in je bewustzijn afspelen bij bewustwording van intuïtieve
morele oordelen:
1. Je oordeelt dat iets goed of slecht is. Je vindt iets.
2. Je kent je oordeel. Je weet dat het je mening is en je kent het standpunt van de ander.
3. Je voelt dat je het oneens bent met de ander. Het oordeel brengt een bepaald gevoel met
zich mee.
Oordelen: je neemt een standpunt voor je rekening.
Kennen: je blijft neutraal ten opzichte van je eigen standpunt. Je beschrijft alleen wat je weet
van jezelf.
Voelen: je ervaart het oordeel in je binnenste, niemand kan daarbij.
John Dewey: Je voelt wie je bent, je weet wie je bent, en je kiest ervoor wie je bent.
1.2 Het verschil tussen kennen, oordelen en voelen
Objectiveren = als je de wereld kent, plaats je dat wat er gebeurt buiten jezelf en beschrijft het
vervolgens. *Kenmerk: het is gemakkelijk uitwisselbaar tussen mensen. *Resultaat: kennis van de
buiten wereld = objectief domein.
Subjectiveren = als je de wereld beleeft, richt je je op wat er innerlijk met je gebeurt. Je voelt wat je
meemaakt alsof de wereld zich in jou afspeelt. *Kenmerk: gevoelens zijn niet uitwisselbaar, een
gevoel speelt zich af in een persoonlijke binnenwereld van een mens. *Resultaat: een gevoel in je
binnenwereld = subjectief domein.
,Normeren = als je de wereld beoordeelt, richt je je op gedrag van mensen en wat jij daarvan vindt. Je
verbindt gedrag van anderen met je eigen oordeel; je vindt dat gedrag goed of slecht. *Kenmerk:
normatieve uitspraken zijn beter uitwisselbaar dan gevoelens, je kunt het namelijk eens zijn met
elkaar en dat van elkaar weten. Ze zijn minder goed uitwisselbaar dan kennis, omdat ze wel aan de
persoon gebonden zijn die het uitspreekt. *Resultaat: een verbinding van jezelf met anderen ofwel
een tussenwereld = normatief domein.
Morele oordelen zijn dus niet persoonlijk, maar wel persoonsgebonden.
Verschillende vormen van bewustzijn:
Bewustzijnsvorm Wat doe je? Resultaat van de Centrale vraag
omgang
Kennen (objectiveren) Je representeert een Feiten(kennis) Is het waar?
buitenwereld in je
bewustzijn
Beoordelen Je verbindt jezelf met Morele oordelen Is het juist?
(normeren) anderen
Voelen (subjectiveren) Je ervaart een Gevoelens Hoe voel ik me?
binnenwereld in je
bewustzijn
1.3 Waaraan herken je een moreel oordeel?
Vijf kenmerken van morele oordelen:
1. Gaat over menselijk gedrag.
2. Overstijgt het individuele (is veralgemeniseerbaar): wat ik voor mij goed vind om te doen,
verwacht ik ook van jou. En dat wat ik in jouw gedrag afkeur, kan ik zelf ook niet maken.
Universaliteitsprincipe = oordelen in één situatie betekent automatisch ook oordelen over
anderen in zo’n zelfde situatie oordelen zijn inherent veralgemeniseerbaar.
3. Is normatief (schrijft voor hoe het moet): het gaat erom hoe je behoort te handelen. Het gaat
niet over hoe de wereld is, maar over hoe het zou moeten zijn.
4. Is gericht op het goede: morele uitgangspunten = zaken die op zichzelf goed of
nastrevenswaardig zijn betreffende menselijk samenleven.
5. Kan morele verontwaardiging veroorzaken: de verontwaardiging is een gevolg van het
oordeel en niet het oordeel zelf. De wijze waarop je behandeld wordt, is niet immoreel
omdat je er verontwaardigd over bent.
Moreel oordeel = een waardering van menselijk gedrag aan de hand van morele uitgangspunten.
1.4 Ethiek, moraal en het moreel vertoog
Moraal = het geheel van gedeelde morele oordelen van een groep dat ontstaat in een gesprek. Het is
het geheel van morele regels waaraan wij onszelf en anderen in redelijkheid gehouden achten. Het
samenstellen van een met anderen gedeelde tussenwereld.
Ethiek (ethos) en moraal (moralis) betekenen ‘gewoonte, gebruik’.
Ethiek = de wetenschap die moraal bestudeert en die tracht de moraal verder te helpen door nieuwe
argumenten te ontwikkelen en te gebruiken in afwegingen. De wetenschap van de morele regels.
, De moraal van een familie, organisatie of cultuur wordt vaak aangeduid met de normen en waarden
(echter zijn het de morele oordelen van de groep die verschillen en niet de normen en waarden).
Normen en waarden zijn universeel. Iedereen is voor respect, vrijheid, vrede en rechtvaardigheid.
Moraal is het product van een gesprek in een groep. Een moreel oordeel nodigt sterk uit om te
reageren en zo een gesprek aan te gaan.
Moreel vertoog = het geheel aan communicatie en interactie waarin mensen hun morele oordelen,
en daarmee hun moraal, vormen en op elkaar afstemmen.
1.5 Morele competenties
Intuïtief moreel oordeel = iemand doet iets en daar vind je meteen iets van, je hoeft niet eerst na te
denken over wat je oordeel is, je weet het meteen dit leer je in de loop van je leven door middel
van de ervaringen die je opdoet.
Redenen waarom oordelen met je morele intuïtie tekortschiet in het functioneren als professional:
1. Je morele intuïtie is niet uit te leggen aan anderen: om goed samen te kunnen werken met
anderen moet je kunnen uitleggen waarom je de keuzes maakt die je maakt. Het
onderbouwen van je morele oordelen is een voorwaarde voor professioneel functioneren.
2. Als je alleen intuïtief oordeelt, kun je niet leren van je fouten en successen: je kunt niet
uitleggen welk aspect in de situatie de doorslag gaf tot dit oordeel. Er is geen mogelijkheid
om je moreel functioneren systematisch te verbeteren, wat wel van belang is als
professional.
3. Je intuïtie bereidt je niet voor op nieuwe situaties: om beter voorbereid te zijn op nieuwe
morele situaties en de noodzaak daarover een oordeel te geven, is het zaak te oefenen met
het expliciet formuleren en onderbouwen van een moreel oordeel het morele oordeel als
antwoord zien op een morele vraag.
Je kunt hetzelfde standpunt hebben, maar met verschillende redenen. Als je hetzelfde oordeel hebt,
hoef je nog niet hetzelfde uitgangspunt te delen.
Denkschema van het boek:
1. Om onze morele competentie te verhogen, moeten we onze morele oordelen beter
onderbouwen.
2. Hiertoe formuleren we een morele vraag, waarop ons intuïtief moreel oordeel een antwoord
kan zijn.
3. Deze vraag gaan we vervolgens systematisch beantwoorden.
4. In het proces van het systematisch beantwoorden van de vraag komen dan vanzelf de
relevante morele uitgangspunten bovendrijven.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sabinajensch. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 73918 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen